Sosyal Politika Kavramının Analizi
Sosyal Politikanın Tanımlanması
Sosyal politika; 19.yYüzyılda Batı Avrupa’da gerçekleşen Sanayi Devrimi’nin yarattığı büyük zenginliğe karşılık, bu zenginliği yaratan ancak yeterli pay alamayan işçilerin içine düştüğü derin sefaletin sonucu doğmuştur. Daha adil, daha yaşanabilir, daha sürdürülebilir bir düzenin esaslarının araştırılması ve politikalar oluşturulmasına yönelik çabalar sosyal politikayı oluşturmuştur.
Sanayi Devrimi yeni sosyal sınıflar, yeni menfaatler ve yeni sosyal sorunlar yaratarak sosyal tatminsizliklere ve protesto hareketlerine yol açmıştır. Bu dönemde sosyal hizmet açısından da önemli sosyal sorunların çıktığı görülmektedir. Kentlerdeki işsiz sayısının artması, suç ve şiddet olaylarının artmasına yol açmış, geniş aile yerini çekirdek aileye bırakmış ve işsizlik beraberinde ailelerin dağılmasına ve boşanma oranlarının da artmasına neden olmuştur. O döneme kadar önemli sosyal sorunlar arasında sayılmayan, yaşlılık, iş kazaları, boşanma, kentleşme, suçluluk gibi sosyal sorunların ön plana çıktığı görülmektedir. Günümüzde ise çok farklı bir dönem yaşanmaktadır. Endüstri 4.0 ya da 4. Sanayi Devrimi , birçok çağdaş otomasyon sistemini, veri alışverişlerini ve üretim teknolojilerini içeren kollektif bir terimdir. Bu devrim nesnelerin interneti, internetin hizmetleri ve siber - fiziksel sistemlerden oluşan bir değerler bütünüdür. Bu yapı akıllı fabrikalar vizyonunun oluşmasına büyük katkı sağlamaktadır.
Endüstri 4.0 ile modüler yapılı akıllı fabrikalar kapsamında, fiziksel işlemleri siber -fiziksel sistemlerle izlemek, fiziksel dünyanın sanal bir kopyasını oluşturmak ve merkezi olmayan kararların verilmesi hedeflenmektedir. Nesnelerin interneti ile siber -fiziksel sistemler birbirleriyle ve insanlarla gerçek zamanlı olarak iletişime geçip işbirliği içinde çalışabilecektir. Hizmetlerin interneti ile hem iç hem de çapraz örgütsel hizmetler sunulacak ve değer zincirinin kullanıcıları tarafından değerlendirilecektir
Sosyal Politikanın Hedefleri
Sosyal politikanın hedefleri , toplumun en üst düzeydeki amaçlarıyla çakışmaktadır. Bu hedefleri sosyal gelişme, sosyal barış, sosyal adalet, sosyal denge, sosyal bütünleşme, sosyal demokrasi olarak sıranabilir. Tüm bu hedefler toplumun denge içinde varlığını sürdürebilmesinin, toplumsal bunalımları ve çatışmaları aşarak, sağlıklı bir toplum düzeni oluşturulmasının ana unsurlarını belirlemektedir. Sosyal politika bu hedeflerine ulaşmak için ulusal ve uluslararası düzeydeki araçlardan faydalanır. Sosyal politikanın en önemli finans kaynaklarının başında devlet bütçeleri gelmektedir. Sosyal politikanın önemli özellikleri: Sosyal politika bir stratejidir, sosyal politika kollektiftir, sosyal politika sosyal sorunlarla ilgilidir, sosyal politika sosyal eşitliğe yönelir, sosyal politika çelişkili bir süreçtir, sosyal politika farklı ve kesişen alanlarda oluşturulur ve güç gerçekleri sosyal politika çıktılarını biçimlemektedir.
Sosyal Politikanın Kapsamı ve İlgi Alanları
Sosyal politikanın kapsamına; birey olarak kişiler değil, aynı koşullar altında, aynı gereksinimleri duyan ve aynı nitelikleri taşıyan kişilerden oluşan kesimler girer. Sosyal politikaların kapsamı, günümüze dek uzanan dönem içinde sürekli olarak genişlemiştir. Bu bilim dalının doğup geliştiği dönemlerde, çalışma alanında yalnızca işçi statüsü altında çalışanlar bulunuyorken, zamanla gelişen hizmet ve kamu kesimlerinde bağımlı statüler altında çalışanlar da bu politikaların kapsamına girmişlerdir. Daha sonra ise ekonomik yönden güçsüz kesimler ile bir iş bulup çalışabilme olanakları toplumun başka bireylerine göre daha sınırlı olan ya da bu olanaktan tümüyle yoksun bulunan kesimler, bu politikaların çerçevesi içinde yer almaya başlamıştır.
Yeni bir bin yıla girerken sosyal politikanın yeni hedefleri aşağıdaki gibi ifade edilebilir:
- Karşılaşılabilecek ekonomik, mesleki, sosyal nitelikteki her türlü riske karşı güvence veren sistemlerin kurulması, işletilmesi,
- Gelir dağılımındaki adaletsizliğin giderilmesi,
- Yoksulluk ile olumsuz çevre ve barınma koşullarıyla savaşılması,
- Çocuklar ile yaşlıların bakım ve gözetimi,
- Tüketici olarak aldatılmanın ya da yanıltılmanın engellenmesi,
- Ayrımcılığın önlenilmesi,
- Engellilerin toplum ve çalışma yaşamına entegre edilebilmelerine yardımcı olunması,
Sosyal dengelerin korunması amacıyla ekonomik ve mesleki örgütlenmelerin desteklenerek sendikaların, tüketici örgütlerinin, kooperatiflerin ve endüstri ilişkileri sistemlerinin güçlendirilmesi. Sosyal politikaların kapsamındaki sürekli genişleme, konularının da zamanla çoğalmasına yol açmıştır. Sosyal adalet, insan hakları ve sosyal refahın geliştirilmesine kendini adayan sosyal hizmet ile sosyal politikanın hedefi temelde aynıdır.