Yönetimin İşlevleri

Yönetimin dört temel işlevi vardır. Bunlar; planlama, örgütleme, yöneltme ve kontroldür. Planlama, yönetim sürecinin birincil aşaması ve en yaratıcı öğesidir. Planlama genel olarak yönetimin diğer işlevlerinin yerine getirilmesinin ön şartıdır. Planlama, yönetim işlevlerinin en temel unsurunu oluşturur ve bu nedenle diğer tüm işlevlerden mantıksal bir önceliğe sahiptir. Planlama belirli hedeflere ulaşmayı amaçlayan eylemlerin izdüşümüdür. Organizasyonlar stratejik planlama, taktiksel planlama ve operasyonel planlama olmak üzere üç tür planlama yapabilmektedir. Örgütleme veya organize etme ise belli bir amacı gerçekleştirmek üzere maddi ve beşeri kaynakların düzenlenmesi olarak tanımlanabilir. Bir diğer tanıma göre insanların bir araya getirme ve ortak hedefler peşinde koşma sürecidir. Örgütleme aşamasında yapılacak işlerin sayımı yapılır, sınıflandırılır, bireysel özelliklere göre tahsis edilir ve eylem yetkisi verilir. Örgütlemenin ilkeleri şunlardır: İşbölümü ve uzmanlaşma ilkesi, yetki devri ilkesi, disiplin ilkesi, emir komuta birliği ilkesi, amaç birliği ilkesi, hiyerarşik yapı ilkesi, kontrol alanı ilkesi, yetki ve sorumluluk denkliği ilkesi. Yöneltme, çalışan motivasyonu artırmayı ve onları harekete geçirmeyi içeren çok boyutlu bir süreçtir. Başka bir tanıma göre yöneltme, örgütsel amaçları gerçekleştirmek için örgütün farklı kaynaklarını (maddi ve beşeri) bir araya getirme veya birleştirme çabalarıdır. Yöneltme aşamasında işi yapacak kişiler harekete geçirildiğinden dolayı bu aşama ayrıca “düğmeye basma ve amaçlara uygun olarak işletmeyi harekete geçirme” safhası olarak da tanımlanabilir. Yöneltme aşamasının merkezi unsuru hareket ve dolayısıyla faaliyet konusudur. Bu sebeple yöneltme süreci çalışan üzerine temellendirilmiş bir süreçtir. Etkili bir yöneltme süreci için yöneticilerde olması gereken en temel beceriler motivasyon, koordinasyon, iletişim ve çatışma çözme becerileridir. Kontrol, organizasyon faaliyetlerinin planlandığı gibi tamamlanması için faaliyetlerin ve önemli sapmaların izlenmesini kapsayan bir yönetim işlevidir. Yönetimin dördüncü işlevi olan kontrol hedefler açısından hem kurumsal performansın hem de çalışan performansının izlenmesini gerekli kılmaktadır. Başarılı bir planlama yapmak, amaçlara uygun örgüt yapısı ortaya koymak ve çalışanları etkin bir liderlikle harekete geçirmek her zaman için yöneticilerin üzerinde uzlaştığı amaçlara ulaşmalarının garantisi değildir. Yönetimin son işlevi kontrol olmasına karşın bu işlev bile çoğu zaman kendinden önceki diğer işlevler ile iç içe geçebilmektedir. Sonuç olarak planlanan bir hedefin sonuçlarını beklemek ve sadece elde edilen sonuçlara göre planın başarısını değerlendirmek yeterli değildir. Yöneticiler örgütsel hedeflere ulaşma noktasında en büyük sorumluluğa sahip olup, yönetim işlevinin her aşamasında çok sayıda önemli kurumsal kararlar vermektedir. Ayrıca günümüzde teknolojilerinin hızla gelişmesi ve çevresel faktörlere anlık tepki verme zorunluluğu sıralı bir yönetim işlevinin uygulanmasını çoğu zaman zorlaştırmaktadır. Planlanan bir iş ya da görev daha ileriki bir aşamada tekrardan gözden geçirilmeyi veya güncellenmeyi gerektirebilmektedir.