Yaşlılık Mevzuatı

Dünya Sağlık Örgütü, 1963 yılında yaşlanmayı kronolojik olarak ele almış ve 3 aşamaya ayırmıştır.

Ülkemizde yürürlükte bulunan yaşlılık mevzuatını, bakım hizmetleri, sosyal güvenlik uygulamaları ve sosyal yardımlar olarak üç grupta sınıflandırmak olanaklıdır. Orta Yaşlılar ( 45 -49 yaş), yaşlılar (60 -74 yaş), ileri yaşlılar (75 + yaş)

Yaşlılığın temel belirleyicisi kronolojik yaştır ve 60 yaşın üstündeki kişiler yaşlı olarak çeşitli yasal haklara sahip olmaktadırlar.

Yaşlılara yönelik sosyal hizmetlerin mevzuat temelini Anayasamız oluşturmaktadır.

2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile Anayasamızın 10. maddesine ilave edilen “Yaşlılar için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz” düzenlemesi ile yaşlılarımız için getirilen pozitif ayrımcılık dünyaya örnek olacak niteliktedir.

Bakım ve Destek Hizmetleri

Yaşlılara yönelik kurumsal bakım hizmetlerini düzenleyen temel yasa, bugün mülga olan, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu olmuştur.

Yaşlı bakımı hizmetlerinin kamusal sorumluluğu 2011’de çıkan 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na verilmiştir.

Yaşlılara yönelik sosyal hizmetlerin planlanması ve uygulanmasında sorumlu kurum Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı bulunan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’dür.

Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, yaşlı bakımı hizmetlerini ; 2001’de yürürlüğe giren, Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği, 2008’de yürürlüğe giren, Özel Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım Merkezleri Yönetmeliği, 1987’de yürürlüğe giren, Kamu Kurum ve Kuruluşları Bünyesinde açılacak Huzurevlerinin kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik ve 2008’de yürürlüğe giren, Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak Gündüzlü Bakım ile Evde Bakım Hizmetleri Hakkında Yönetmelik 4 temel yönetmeliğin hükümleri doğrultusunda yürütmektedir.

• 2001 Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği,
• 2008 Özel Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım Merkezleri Yönetmeliği,
• 1987 Kamu Kurum ve Kuruluşları Bünyesinde açılacak Huzurevlerinin kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik ve
• 2008 Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak Gündüzlü Bakım ile Evde Bakım Hizmetleri Hakkında Yönetmelik

Sosyal Güvenlik

Yaşlıların sosyal güvenliğiyle ilgili yasal düzenlemeler yaşlıların sakatlık, malullük ve emeklilik durumunda çalıştıkları dönemde ödedikleri primlerle orantılı olarak ekonomik yönden düzenli olarak desteklenmelerini içerir.

Yaşlıların sosyal güvenliğiyle ilgili temel yasal düzenlemeler Anayasamızın 60., 61. ve 62. maddelerinde belirtilmiştir.

Yaşlıların sosyal güvenliğiyle ilgili yürürlükte olan yasa 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’dur.

2006 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

Sosyal Yardımlar

Yaşlılara sosyal yardımla ilgili yürürlükteki temel kanun, 1986 yılında çıkarılan 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’dur.

Yaşlılara sosyal yardımla ilgili yürürlükteki bir diğer kanun, 1977 yılında yürürlüğe giren 2022 sayılı, “65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz, Kimsesiz Türk Vatandaşına Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun”dur.

1986 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu

1977 2022 sayılı, “65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz, Kimsesiz Türk Vatandaşına Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun

Yerel Yönetimler

Yaşlılara sosyal hizmetlerin sunulmasına düzenleyen diğer kanunlar arasında, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu yer almaktadır.

2004 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu

2005 5393 sayılı Belediye Kanunu