Sosyal Hizmetin İlgili Bilim Dallarıyla İlişkisi

Sosyal hizmet, günümüzün karmaşık ve sürekli değişen toplumda vazgeçilemez bir meslek durumundadır. Buna karşın, özellikle kolayca tarif edilemediğinden ya da açıklanamadığından, sıklıkla yanlış anlaşılan bir uzmanlık alanıdır. Sosyal hizmet çeşitlilik ile karakterize edilen bir meslektir. Sosyal hizmet uzmanları, farklı insanları ve pek çok farklı durumu içinde barındıran, geniş bir yelpazedeki etkinliklerle meşgul olur.

Sosyal hizmet meslek ve disiplini, sosyal refah kurumunun insan yaşamı içerisinde artan düzeyde işlevsellik kazanmasının ürünüdür. Sosyal hizmet, bireylerin toplum içinde kendilerini ifade edebilmelerine, yaşam standartlarının iyileştirilmesine ve toplumda sosyal adaletin sağlanmasına yönelik programlardan oluşan bir bütündür.

Sosyal hizmet (sosyal çalışma) aynı zamanda bir bilim dalının adıdır.

Sosyal çalışma; 1) insanın doğayla ve insanla olan çelişkilerinin çözümüne yardım etmeyi amaçlayan, 2) bu yardımı birey, grup, toplum düzeyinde gerçekleştirmeye çalışan, 3) sosyal hizmetler, sosyal refah ve sosyal güvenlik alanlarında sorunlara ilişkin etkinlik gösteren, 4) insan, toplum, sosyal çalışma ve hizmet programları hakkındaki bilgilerle değişme açısından eğitilmiş ve 5) mesleki ahlak kurallarına uyan uygulayıcılar ve bunların yardımcılarının meydana getirdiği bir kadroya sahip bir meslektir.

Sosyal Hizmetin Diğer Disiplinlerle İlişkisinin Kapsamı

Sosyal hizmet hem bir meslek hem de bir disiplindir. Meslek olarak; bireyin karar verme özgürlüğünü kendi yararına kullanması açısından bilinçlenmesinde ve yaşadığı çevrenin değişen sosyo-ekonomik koşullarına ve Normatif sistemine uyum sağlayarak toplumda verimli bir unsur olması yönünden gerekli olan değişmenin yaratılmasında müdahale edebilecek bilgi, yöntem ve becerilere sahip hatta bu tür bir müdahaleye yetkisi olan bir meslektir.

Sosyal hizmet, sosyal değişme ve kalkınmayı, sosyal içermeyi, insanların güçlendirilmesi ve özgürleşmesini hedefleyen uygulama temelli bir meslek ve akademik bir disiplindir. Sosyal adalet, insan hakları, ortak sorumluluk ve farklılıklara saygı sosyal hizmet için temeldir. Sosyal hizmet mesleği, insan ve toplum bilimleri ve yerel bilgiden oluşan eklektik bilgi temeli aracılığıyla insan refahını iyileştirmek için bireyleri ve sistemleri bir araya getirir .

İnsan, bio-psiko-sosyal bir varlık olarak tanımlandığı için insanın davranışlarının açıklanmasında eklektik yaklaşım kullanılmaya başlanmıştır.

Burada söz konusu olan psikoloji, sosyoloji, ekonomi, antropoloji gibi farklı disiplinlerin geniş alanlarından yaralanma hâline, sosyal çalışmanın eklektik bilgi temeli denilmektedir.