Bilgi Kaynakları ve I. Elden Veriler

Bilgi Kaynakları

Var olan her şey bilgi için bir kaynak anlamına gelmektedir. En genel anlamda bilgi elde ettiğimiz kaynaklar canlı, belgesel ve doğa kaynakları şeklinde sınıflandırılmaktadır. Bilgi kaynakları ile ilgili diğer bir sınıflandırma da niteliklerine göre ve bulundukları ortama göre yapılmaktadır. En yaygın olan veri kaynakları ise 1. Elden (Birincil) ve 2. Elden (İkincil) veri kaynakları olarak ifade edilmektedir. Bu kaynakları birbirinden ayıran en önemli konu, verilerin kimler tarafından elde edildiğidir.

Veri

Araştırma, deney, gözlem, görüşme vb. yöntemlerle elde edilmiş olan işlenmemiş bilgidir. Başka bir tanıma göre veri; bir problemin çözümüne hizmet edebilecek her tür ölçüm, değer, olgu ve bilgi olarak tanımlanır. İhtiyacımız olduğu halde hazır bir şekilde ulaşamadığımız bilgileri elde etmek amacı ile yapılan çalışmalara veri toplama denilmektedir. Veri, bir sonuca ulaşmak için kullanılan nicelikler, olaylar, kayıtlar, sayı kümeleri ve bir konuyu açıklığa kavuşturmak için toplanan ham materyallerdir. Bu bağlamda veriler; sayı, renk, durum, tutum v e kalite konulardaki bilgileri kapsayabilir.

Veri Kalitesi ve Özellikleri

Veri kalitesini etkileyen faktörler doğruluk, ilgililik ve uygunluk, zamandalık ve erişilebilirlik şeklindedir. Verinin kaliteli olması yanı sıra farklı özellikleri de taşıması gerekmektedir. Fonksiyonel, yeterli, güvenilir ve doğru olma ise verinin özelliklerini ifade etmektedir.

Veri Türleri

Veriler sayısal değerleri içeren niceliksel ve gözlem kategorilerine dayanan niteliksel verilerden oluşmaktadır. Kişisel yargılardan uzak ol an olgusal ve kişisel yargıları içeren yargısal veriler olarak da sınıflandırılmaktadır.

Birinci Elden Veriler

Bilimsel araştırmalarda en sık kullanılan birinci elden veri toplama araçları anket, görüşme, gözlem olarak ele alınmaktadır .

Anket: Araştırma için gerekli olan verilerin toplanmasında yararlanılan nicel bir veri formu olarak tanımlanmaktadır. Anketin avantajları; maliyetli olmaması, farklı türde veri içermesi, daha fazla sayıda veriye ulaşma ve objektif olma şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Avantajları yanında; ankete konu olan olayların ve durumların değişmesi, soruların anlaşılamaması, geri dönüş oranlarının düşük olması ve esek olmaması gibi dezavantajları bulunmaktadır.

Gözlem: Olayları kendi doğal akışları ve oluşumları içinde ya da önceden bilinçli olarak hazırlanan koşullar altında sistematik olarak inceleme ve bilgi toplama sürecini kapsamaktadır. Doğal çevreyi yakalayabilmesi, uygun olması, birçok olay ve kişinin gözlenmesi, objektif olması ve uzun zamana yayılabilmesi gözlemin avantajlarındandır. Kontrolün azlığı, uygulama zorluğu, sayısallaştırma güçlüğü, anonimliğin azlığı, uzun sürmesi ve küçük örneklem kullanma ise gözlemin zayıf yönlerindendir

Görüşme: Cevap almak amacı ile görüşmecinin soruları yüz yüze olduğu kişiye yönettiği bir soru sorma tekniği olarak ifade edilmektedir.Gö rüşmenin avantajları; yüz yüze , esnek ve sözlü olma, soruların cevapsız bırakılmaması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Dezavantajları ise görüşmeci deneyimsizliği, farklı değer yargıları içermesi ve cevaplayanı etkilemesi şeklinde karşımıza çıkmaktadır.