Seyahat Acenteciliği ve Başlıca Özellikleri
Dünyada var olan farklı kültürlere sahip insanların birbirini tanımasındaki en önemli etkenlerden biri de hiç kuşkusuz turizmdir. İlk çağlardan günümüze kadar farklı sebeplerden dolayı (ticaret, sağlık, din, spor, bilim vs.) insanların ve kültürlerinin değişik yerlere taşınması, yani seyahatleri sürekli söz konusu olmuştur.
Geçmişten günümüze giderek artan bir ivme ile seyahat olgusu bugünün küreselleşen dünyasında teknolojinin de olumlu etkileri ile hızını kesmeden gelişmesini sürdürmektedir. Dolayısıyla seyahat etmenin yaygınlaşması, beraberinde kurumsallaşma yolunu açmıştır. 1840’lı yıllarda Thomas Cook, seyahat acenteciliğini başlatmıştır. Bu durum seyahat etmenin kurumsal anlamda atılmış ilk adımı olarak kabul edilmiştir.
Kâr elde etme amacı güden seyahat acenteleri, ticari bir işletme statüsüne sahiptir. Bu doğrultuda turistlere yönelik olarak hazırlanan ürün ve hizmetleri belli bir fiyat karşılığında satmaktadır. Başka bir ifade ile belirtmek gerekirse satış işlemi esnasında aracılık etmektedir. Aracılar vasıtasıyla yapılan satışların masrafı genellikle komisyon olarak gerçekleşmektedir ve hizmet satılana ya da kullanılana kadar ortaya çıkmamaktadır.
Günümüzde paket turlar dünyanın dört bir yanında hâlâ gelişim göstermektedir. Tur operatörleri artık farklı alanlarda paket turlar hazırlamakta ve bu alanlardan birinde uzmanlaşmaktadırlar. Tur operatörlerinin hazırladıkları turlar arasında; macera turları, tarihi turlar, egzotik turlar, özel ilgi turları gibi çeşitli turlar bulunmaktadır. Paket turlar seyahate çıkmak isteyen birçok kişi için cazip bir tatil fırsatı sunmaktadır. Özellikle fiyat olarak diğer turlara göre uygun olması, insanları paket turlara yönlendirmektedir.
Geçmişi çok uzun olan seyahat olgusu, çeşitli sebeplerle insanların bir yerden başka bir yere araç vasıtası yahut yaya olarak yolculuk etmeleri olarak adlandırılmaktadır. Bu tanımdan yola çıkarak bulunduğu yerden farklı şehirlere, ülkelere yolculuk eden, gezip görme ihtiyacını karşılayan, farklı kültürlerle tanışmak isteyen, gittiği yörenin halkıyla etkileşimde bulunan, konaklama yapan kişi de turist olarak tanımlanmaktadır. İnsanların seyahat nedenleri ve seyahat şekilleri incelendiği zaman yolcuklarını gerçekleştirebilmesine ilişkin seyahat araçlarına ihtiyaç duyulduğu gözlenmektedir. Bu araçlardan en yaygın olanı ise seyahat acenteleridir.
1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu’nun yapmış olduğu tanımlamaya göre seyahat acentesi; kâr amacı ile turistlere turizm ile ilgili bilgiler vermeye, paket turları ve bağımsız turları oluşturmaya, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi, spor ve eğlence hizmetlerini görmeye yetkili olan, oluşturduğu ürünü kendi veya diğer seyahat acenteleri aracılığıyla pazarlayabilen ticari kuruluştur.
Seyahat acenteleri hem ulusal hem de uluslararası alanda hizmet vermelerinden ötürü bazı zorluk ve sorunlarla da karşılaşmaktadır. Kendi ülkelerinin hukuki mevzuatlarından kaynaklanan problemler yanında, yurt dışı faaliyetlerinde de gidilecek hedef destinasyonların hukuki mevzuatlarından kaynaklanan sorunlar yaşayabilmektedirler. En sık yaşanan sorunlar arasında; sınır formaliteleri, vize işlemleri, kullanılan ulaşım araçları için istenen kıstaslar, çifte vergilendirme, ülkeye giriş harçlarının yüksekliği yer almaktadır.
Seyahat Acenteleri Yönetmeliği’ne göre seyahat acentelerinin yapmaları gereken görevleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Tur satışı,
- Rezervasyon,
- Transfer,
- Araç kiralama,
- Bilet satış işlemleri,
- Enformasyon.