Seyahat Acenteciliği Temel Kavramları ve Seyahat Acentelerinin Sınıflandırılması

Opsiyon ,daha önceden taraflar tarafından konfirme edilmiş (onaylanmış) rezervasyonun, herhangi bir yaptırıma uğramaksınız rezervasyonu yaptıran taraf bakımından iptal edilebileceği son tarih olarak tanımlanmaktadır.

Aksiyon genellikle tarifesiz uçuşlardaki (charter flights) boş kalan yerlerin satılması için yapılan fiyat indirimleri için kullanılan bir kavramdır.

Stop-sale, konaklama işletmelerinin tüm odalarını sattıktan sonra daha önceden anlaşmalı olduğu acentelere satacak odalarının kalmadığını bildirmesi ve geçici olarak satışları durdurması işlemidir.

Overbooking, bazı rezervasyonların iptal edileceği varsayılarak kapasite fazlası rezervasyon teyidi yapılması anlamına gelmektedir.

No-show, acente müşterilerinin rezervasyonlarını iptal etmesi durumunda seyahat acentesinin iptal edilen rezervasyonu konaklama işletmesine bildirmemesi durumudur.

Tur operatörleri tarafından seyahat acentesine gönderilen misafir listesinde ismi bulunmayan; ama tur grubuyla fazladan gelen misafirlerin olması durumu go-show olarak adlandırılmaktadır.

Kontenjan, seyahat acentelerinin ve tur operatörlerinin konaklama ve ulaştırma işletmeleri ile sözleşme imzalayarak belirli bir sayıda oda veya koltuk kiralamalarıdır.

Katalog, tur operatörlerinin hazırlamış oldukları paket turların tanıtımını yapmaya yarayan görsel araçlardır.

Şirket postası, tur operatörleri ve seyahat acenteleri tarafından işletme içi iletişimi sağlamak için kullanılan uygulama olarak tanımlanmaktadır.

Acente kuponu (voucher), seyahat acentelerinin bağlantılı olduğu işletmelere gönderdiği bir hizmet belgesi niteliği taşımakta ve bu işletmelerde üzerinde yazılı olan hizmetlerin satın alınmasını sağlamak için para değeri taşıyan bir belge yerine geçmektedir.

Seyahat acentelerinin temel hizmetlerinden biri olan rezervasyon, isim belirterek yer ayırtma ve kayıt işlemi yaptırmak anlamına gelmektedir.

Operasyon, seyahat acentelerinin tüm işlemlerinde gerçekleşen yer değiştirme faaliyetleri için kullanılan bir kavramdır.

Enformasyon, turizmle ilişkili ve turizm faaliyetlerinin gerektirdiği konularla, turistin tabi olduğu döviz, vize, gümrük gibi işlemlerle ilgili müşteriye bilgi vermek anlamına gelmektedir.

Seyahat acentelerinin önemli faaliyetlerinden biri olan araba kiralama hizmeti ,turistik gezi amaçlı ve kalabalık veya grup hâlinde gezmeyi sevmeyen, münferit olarak seyahat etmek isteyen kişilerin tercihi olan bir uygulamadır.

1618 sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu’na göre Türkiye’de tur operatörlüğü işlevini de seyahat acenteleri üstlenmektedir. Bu görevi yapan seyahat acentesi ise yasal sınıflandırmaya tabi tutulan A grubu seyahat acenteleridir. Bu düzenleme yalnızca Türkiye için geçerlidir. Ancak Dünya Turizm Örgütü’ne göre seyahat acenteleri ve tur operatörleri ayrı ayrı sınıflandırılmış ve belirli görev dağılımları yüklenmiştir.

Seyahat acenteleri; yapısal, fonksiyonel ve yasal olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Yapısal seyahat acenteleri; büyük dağıtım acenteleri, endüstriyel firmalar için uzmanlaşmış acenteler, bağımsız acentelerden oluşmaktadır. Fonksiyonel seyahat acenteleri karşılayıcı (incoming) acenteler ve gönderici (outgoing) acenteler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Seyahat acenteleri yasal olarak ise A, B ve C grubu olarak üçe ayrılmaktadır.

A grubu acenteler: Bütün acentecilik hizmetlerini yerine getirme hakkına sahip olan acentelerdir. Turizm Bakanlığı'ndan geçici işletme belgesi aldıktan sonra faaliyete geçmektedirler. 2 yıl A grubu geçici işletme belgesiyle faaliyette bulunmaktadırlar. B Grubu Acenteler: Görevleri sınırlı hāle getirilmiş acentelerdir. En temel görevi, A grubu seyahat acentelerinin düzenledikleri turların ve uluslararası kara, hava ve deniz ulaştırma araçlarının biletlerini satmaktır. C Grubu Acenteler: Yurt dışı turları düzenleme yetkisi olmayan, yalnızca Türkiye içinde faaliyet gösterebilen acentelerdir. Bu nedenle A ve B grubu seyahat acentelerine göre faaliyet alanları oldukça sınırlıdır. Yalnızca yurt içi turlar düzenleyebilir ve pazarlayabilirler. A grubu seyahat acentelerinin ürünlerini pazarlar ve bu acenteler tarafından verilen hizmetleri yerine getirirler. Yurt dışı ile bağlantıları bulunmadığından asgari döviz kazanma zorunlulukları da yoktur.