Turizm ve Seyahat

Geçmişte zorunluluktan kaynaklanan seyahatlerin yerini eğlenme, dinlenme, keşfetme, iş, ziyaret, macera ve sağlık gibi nedenler almıştır. Turizmin bir çok tanımı bulunmakta olup, bunların ortak özelliği turizm hareketi için seyahat etmenin gerekliliğidir.

Tatil için kişilerin seyahat masraflarını karşılayabilecek bir geliri olmalıdır. Millî geliri yüksek olan ülkelerde turistik seyahatlere katılım oranı yüksek iken, millî geliri düşük olan ülkelerde seyahat edenlerin oranı düşüktür.

Kişiler seyahat için öncelikle yeterli boş zamana sahip olmalıdır. Tatil türüne göre değişmekle birlikte ayrılabilir boş zaman, seyahatin ilk şartlarındandır.

Seyahatlerin yaygınlaşması II. Dünya Savaşı’ndan sonra başlar. Ulaşım araçlarındaki teknoloji ilerlemeler, ülke ekonomilerinin toparlanması seyahatin ve turizm hareketinin küresel olarak gelişmesini sağlamıştır.

Seyahat kavramının Latince karşılığı “travail” kelimesi olup, sıkıntıları aşmak ve zorlukların üstesinden gelmek anlamına gelmektedir.

İnsanların seyahate yönelten bir çok neden vardır. Merak, inanç, sağlık, dinlenme - eğlenme, iş, alışveriş, ziyaret, eğitim ve spor bunların bazılarıdır.

Seyahati etkileyen birçok neden vardır. Yeterli boş zaman, masrafların karşılanabileceği bir gelir, demografik özellikler, aile büyüklüğü, eğitim seviyesi, yaşanılan yerin coğrafi özellikleri, mesafe, ülkeler arasında siyasi ilişkiler, kültürel bağlar, vize kolaylıkları ve vizesiz geçiş imkânları bunların bazılarıdır.

Demografik özellikler, aile büyüklüğü, kadının çalışma hayatındaki durumu ve eğitim seviyesine bağlı olarak seyahat türü, seyahat araçları ve süreleri değişebilmektedir.

Coğrafi yakınlık ve mesafe seyahat tercihlerini etkilemektedir. Birbirine yakın olan ülkeler arasında seyahatler daha fazla olmaktadır. Bunda mesafe arttıkça maliyetin ve yolculuk süresinin artması etkendir. Nitekim Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Türkiye’ye en fazla seyahatin yapıldığı 20 ülkeden 19’u komşu ülkeler ve Avrupa ülkeleri iken sadece ABD bunların dışındadır.

Ülkeler arasındaki siyasi sorunlar seyahatleri azaltmaktadır. Dünyada siyasi sorunların yaşandığı birçok ülke arasında seyahatler oldukça sınırlıdır. ABD - Küba, Hindistan -Pakistan, Rusya - Japonya, Kuzey Kore - Güney Kore, bu duruma örnek bazı ülkelerdir.

Kültürel bağlar ve yakınlık seyahati arttırmaktadır. Aynı kültürel geçmişe sahip ülkeler arasında seyahatler daha fazladır. Sömürge dönemlerinde sömürge toplumları arasındaki bağlar, günümüzde turistik seyahati etkileyen nedenlerden biridir. İngiltere ile Hindistan, Pakistan, Güney Afrika Cumhuriyeti, Avustralya ve Yeni Zelanda, Fransa ile Kuzey Afrika ülkeleri arasında seyahatlerin yoğun olmasında bu faktörün de etkisi büyüktür.

Yaşam standardı ve ülke paralarının değerleri arasında büyük farklar varsa, para birimi değerli olan ülkeden az değerli olana doğru yoğun bir seyahat olmaktadır. Gelişmiş ve para birimleri değerli olan ülkelerden daha az gelişmiş ve para birimlerinin değerinin düşük olduğu ülkelere doğru, eğer gerekli altyapı ve diğer koşullar sağlanmışsa turistler çekilebilir. Din, Orta Çağ’da insanların seyahatinde en önemli nedenlerden biridir.

Vize kolaylıkları, vizesiz geçişler ve sınır kontrollerinin kaldırılması ülkeler arasındaki seyahatleri arttırmaktadır. Bunun en tipik örneklerinden biri, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında uygulanmakta olan Schengen Bölgesi Antlaşması’dır. Orta Çağ'ın sonunda yeni yerleri keşfetmek ve zenginlik kaynaklarına ulaşmak için devletlerin desteğiyle kaşifler uzun seyahatlere çıkmışlardır.

Rönesans ile birlikte Avrupa’da Aydınlanma Dönemi başlamış olup, buna bağlı olarak keşfetmek, araştırmak ve tanımak amaçlı seyahatler soylular arasında yaygınlaşmıştır.

19. yy ortalarından sonra Avrupa’da seyahat olgusunda dikkat çeken sahalar arasında dağlık alanlar vardır.

Sanayinin Devrimi'nin ulaşım araçlarına uygulanması, buharlı gemilerin ve buharlı lokomotiflerin icadı, sefere konulması seyahatlerde çığır açmıştır.

Turizmin ve seyahatlerin yaygınlaşması ve gelişmesi II. Dünya Savaşı'ndan sonra gerçekleşmeye başlamıştır. Nitekim 1950’de dünya genelinde uluslararası turizme katılanların sayısı 25 milyon iken, 2018’de 1 milyar 404 milyona kadar çıkmıştır.

Uluslararası turizme katılan turistlerin %51’inin Avrupa kıtasından olduğu dikkat çekmektedir. Avrupa kıtasını %24 ile Asya - Pasifik, %16 ile Amerika kıtası izlemektedir. Uluslararası turizme en az katılım Afrika ve Orta Doğu’dan olmuştur.

Dünyada 2017 yılında turizm amaçlı en fazla seyahat yapılan ülkeler incelendiğinde Fransa’nın ilk sırada olduğu görülür. Fransa’yı İspanya, ABD, Çin ve İtalya izlemektedir. Türkiye’ye ise 37,6 milyon turist gelmiş ve dünyada yedinci sırada yer almıştır.

Seyahate çıkacak kişilerin yapmaları gereken bazı işlemler bulunmakta olup, bunlar seyahat formaliteleri olarak tanımlanmaktadır.

Uluslararası seyahatlerde pasaport, vize, gümrük işlemleri ve sigorta gibi bazı seyahat formaliteleri bulunmaktadır.