Sayısal Fotoğraf İşleme Programları
Sayısal fotoğrafta deklanşöre basmak kadar, çekim sonrasında takip edilecek işlemler de oldukça önemlidir. Günümüzde birçok sayısal fotoğraf işleme program bulunur.
Programlar: Günümüzde belirli bir ücret ödeyerek kullanılan görüntü düzenleme ve işleme programları içinde en çok tercih edilenlerin başında; Adobe Photoshop, Adobe Lightroom programları gelmektedir. Bunların dışında ise herhangi bir ücret ödemeden edinilen ve amatörlere yönelik olan; Gimp, PhotoScape yazılımları tercih edilir. Bazı fotoğraflar ise klasik fotoğraf çekimlerinden, farklı biçimlerdeki yöntemlerle elde edilebilir. Bu duruma panorama çekimler ve HDR çekimler örnek verilebilir. Kullanıcılar arasında en çok tercih edilen panoramik fotoğraf işleme programı Autopano Giga, HDR fotoğrafları işleme programı ise Photomatix yazılımıdır.
Adobe Photoshop: Adobe firması tarafından geliştirilen ve görsel tasarımın tüm alanlarında olmazsa olmaz kabul edilen Photoshop, bitmap -piksel tabanlı bir görüntü işleme yazılımıdır. Uzun bir geçmişe sahip olan bu program, dijital ortamda fotoğraf işleme ve manipülasyon konusunda dünya standardı hâline gelmiştir.
Bitmap ve piksel: Photoshop’ta görüntüler yan yana, üst üste dizilen renk kutularından oluşmaktadır. Piksel olarak adlandırılan bu renk kutuları ve bitmap resmi oluşturur.
Masaüstü yayıncılık ve dijital medyada çözünürlük: Bir inç uzunluğunda bir çizgi üzerinde yer alan piksellerin toplam sayısı çözünürlüğü verir. Bir görüntüde, inç başına düşen piksel sayısı ne kadar fazlaysa görüntünün kalitesi de o denli iyi olur. DPI ise satır başına düşen noktacığı tanımlar. Basılı medyada yüksek çözünürlüklü görseller 300 DPI ya da inç başına 300 nokta olarak kullanırken, web tasarımda ise düşük çözünürlüklü görseller 72 piksel/inç kullanılır. Düşük çözünürlüklü görseller, LCD ekranda kaliteli gözükse de baskı yapıldığı zaman kötü sonuçlar verir.
Dosya uzantıları: Photoshop birçok dosya uzantısını desteklemektedir. Bunlardan bazıları bilindik formatlar olup bazıları ise photoshop programına ait formatlardır. PSD Photoshop’un temel dosya biçimidir. Bunun haricinde TIFF, JPEG, GIF, RAW, PNG, PDF, EPS gibi formatları da destekler.
Adobe Lightroom: Lightroom, Adobe firması tarafından geliştirilen bir sayısal fotoğraf işleme programıdır. Lightroom, temelde iki ana amaç için kullanılır. Bunlardan ilki, fotoğraflar üzerinde istenilen düzenlemeleri yapmak, ikincisi ise arşiv oluşturmaktır. Lightroom’da Photoshop programında olduğu gibi kullanıcısına neredeyse sınırsız düzenleme imkânı sunar. Lightroom, kolay bir arayüz sistemine sahiptir. Fotoğraflar üzerinde çalışmayı kolaylaştırmak için çalışma ekranı modüller şeklinde tasarlanmıştır. Bu modüller; Library, Devolop, SlideShow, Print, Web’dir.
Gimp: Birçok görüntü düzenleme seçeneği ve kullanışlı yapısı bakımından, Photoshop’un ücretsiz bir alternatifi olması ile popülerdir. Gimp kullanıcılara Photoshop’taki gibi katman tabanlı bir çalışma sistemi sunar. En kullanışlı özelliklerinden biri, kişiselleştirilebilir arayüz sistemidir.
PhotoScape: PhotoScape, kolay arayüz sistemine sahip fotoğraf ve grafik düzenleme programıdır. Fotoğraflar üzerinde birçok işlem yapılabilir. Toplu işlem seçeneği ile birçok dosyaya aynı anda düzenleme yapılabilmektedir.
AutoPano Giga: AutoPano Giga, panoramik fotoğraflar oluşturmak için kullanılan bir programdır. Birleştirilecek fotoğraflar gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra AutoPano Giga programına aktarılır, çeşitli ayarlar yapılarak birleştirme işlemi başlatılır. Bu işlemden sonra program fotoğrafları birleştirerek bir ön izleme oluşturur. Kullanıcı bu ön izleme üzerinden gerekli kontrolleri yaparak kayıt işlemi gerçekleştirir.
Photomatix: Photomatix, HDR fotoğraflar oluşturmak için kullanılan bir programdır. Photomatix, arayüz sistemi sade ve anlaşılır bir programdır. Birleştirmek istenilen fotoğraflar programda açılır, birleştirme işlemi için çeşitli ayarlar girilerek işlem başlatılır. Program tarafından oluşturulan HDR fotoğraf, yeni bir pencerede açılır. Program kullanıcıya küçük resimler hâlinde hazır şablonlar ve bu şablonlar için ince ayar seçenekleri sunar. Yapılan seçimlere göre işlemler fotoğrafa uygulanır. Bu noktadan sonra gerek duyulursa, küçük müdahaleler yapılarak final HDR görüntüler diske kaydedilir.
Bilgisayar sistemleri ve çalışma ortamı: Sayısal fotoğraflar üzerinde çeşitli düzenlemeler yaparken güçlü bilgisayar sistemlerine, kaliteli -kalibrasyonlu ekran ve ekran kartlarına ihtiyaç duyulur. Seçilen işletim sistemi, bilgisayarın işlemci gücü, ram kapasitesi, sabit sürücü hızı, bağlantı hızı vb. etkenler sayesinde çalışma alt yapısının teknik performansını belirleyeceği için bu durum kullanıcıyı doğrudan etkiler. Ayrıca ekranlar, bilgisayar sistemi içerisinde özel önem arz eden önemli parçalardır. Ekranın kalitesi kadar renk kalibrasyonu da başlı başına önemli bir faktördür.
Sayısal görüntülerin üzerinde düzenleme yaparken, dış ışık şartlarından etkilenmeyen, gün ışığında dahi karartılabilen, daima aynı şiddette yapay ışık kaynağı ile aydınlatılan bir ortam olması gerekir. Ayrıca yapılacak bu düzenlemeler sırasında fareler, klavyeler ve grafik tabletler gibi birçok arabirime de gereksinim duyulur.
Sonuç olarak profesyonel düzeyde fotoğraf düzenlemesi yapabilmek için dış ortam şartlarından etkilenmeyen bir ortam, güncel bir işletim sistemi, güçlü bilgisayarlar, görüntü kalitesi yüksek ve renk kalibrasyonlu ekranlar ve ayrıca, ergonomik arabirim elemanları ile ihtiyaçlar doğrultusunda, bir ya da birden çok sayısal fotoğraf düzenleme yazılımları ile ideal bir çalışma alt yapısı hazırlanmış olur.