Sağlık Kurumlarında Maliyet Hesaplama Yöntemleri ve Maliyet Yönetimi Yaklaşımları

Sağlık kurumlarında maliyetlendirme yöntemleri, maliyetlerin yönetim kararların nasıl etkilediklerini belirleyen araç ve tekniklerin toplamıdır.

Sağlık Kurumlarında Maliyet Hesaplama Yöntemleri (Maliyetleme Sistemleri)

Maliyet hesaplama yöntemleri; maliyetin kapsamını belirleyen yöntemler, maliyetleme zamanını belirleyen yöntemler ve maliyetleme şeklini belirleyen yöntemler olmak üzere üç sınıflamada ele alınmaktadır.

Maliyet Hesaplama Yöntemi Bileşimiyle Maliyet Sistemi Oluşumu

Bir maliyet sistemi; maliyetlerin kapsamı, nitelik ve hesaplanış şekliyle birlikte çeşitli maliyet hesaplama yöntemlerinin bileşiminden oluşur.

Sağlık kurumlarında bu yöntemlerden her birinden biri bir araya getirilerek bir bileşim oluşturularak kullanılmaktadır.

Maliyetin Kapsamını Belirleyen Yöntemler

Maliyetin kapsamını belirleyen yöntemler; tam maliyet yöntemi, normal maliyet yöntemi ve değişken maliyet yönteminden oluşmaktadır. Bu yöntemlere direkt (asal) maliyet yönetimi de eklenebilmektedir.

Maliyetleme Zamanını Belirleyen Yöntemler

Maliyetlendirme zamanını belirleyen yöntemler; fiilî maliyet yöntemi, tahminî maliyet yöntemi ve standart maliyet yöntemi olarak sınıflandırılmaktadır.

Maliyetleme Şeklini Belirleyen Yöntemler

Maliyetleme şeklini belirleyen yöntemler; sipariş maliyet yöntemi, evre (safha) maliyet yöntemi ve karma maliyet (işlem maliyeti) yöntemi olarak sınıflandırılır.

Sürdürülebilir Sağlık Hizmeti Açısından Maliyet Yönetimi

Maliyetleme sistemlerini tanıdıktan sonra sağlık kurumlarında sürdürülebilir sağlık hizmeti için maliyet yönetiminin önemi tartışılmıştır.

Maliyet yönetimi ve amacı

Maliyet yönetimi sisteminin temel amacı; uluslararası pazarlarda zamanlama, maliyet, kalite ve fonksiyonellik açısından rekabet edilebilecek düzeyde mamul veya hizmet üretiminde kaynakların daha verimli kullanılmasına yönelik yöneticilere yardımcı olabilecek bilgileri sağlamaktır.

Sürdürülebilir sağlık hizmeti ve dönüşüm

Türkiye’de “Sağlıkta Dönüşüm Programı” başlatılmış, sağlık sisteminde radikal değişim ve dönüşümlerle birlikte maliyetlerin azaltılması için tanı bazlı tedavi uygulamalarına geçilmiştir.

Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi Yaklaşımları

Maliyet yönetimi, sağlık kurumlarında kıt kaynakların etkin ve verimli kullanılarak yönetilmesini sağlar. Maliyetlerin etkin yönetimi için global rekabet amacına, kaynakların kullanımının etkinliğini arttırmaya, birim maliyetlerin daha doğru hesaplanmasına yönelik çeşitli maliyet yönetimi yaklaşımları bulunmaktadır. Sağlık kurumları da bu yaklaşımları benimseyerek kullanmaktadır.

CAM-I tarafından belirlenen maliyet yönetimi sisteminin ilkeleri; maliyet ilkeleri, performans ilkeleri ve yatırım yönetimi ilkeleridir. Maliyet yönetimi sisteminin amaç ve ilkelerini yansıtan yaklaşımlar global rekabet amacına yönelik yaklaşımlar, kaynak kullanımının etkinliğini arttırmaya yönelik yaklaşımlar ve birim maliyetlerin daha sağlıklı hesaplanmasına yönelik yaklaşımlar olmak üzere üç temel amaç çerçevesinde gruplandırılmaktadır.

Global Rekabet Amacına Yönelik Yaklaşımlar

Global rekabet amacına yönelik yaklaşımlar; stratejik maliyet yöntemi, stratejik maliyet analizi ve mamul yaşam dönemince maliyetleme olmak üzere üçe ayrılmıştır.

Kaynak Kullanımının Etkinliğini Arttırmaya Yönelik Yaklaşımlar

Kaynak kullanımının etkinliğini arttırmaya yönelik yaklaşımlar; değer yaratmayan maliyetlerin ortadan kaldırılması, tam zamanlı envanter yöntemi ve toplam kalite kontrolü olarak sınıflandırılmaktadır.

Birim Maliyetlerin Daha Sağlıklı Hesaplanmasına Yönelik Yaklaşımlar

Birim maliyetlerin daha sağlıklı hesaplanmasına yönelik yaklaşımlar ise, faaliyet tabanlı maliyetleme ve hedef maliyetleme olarak sınıflandırılmıştır.

Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi ders kitabı ön lisans düzeyindeki öğrenciye yönelik olduğu için anlaşılması amacıyla tüm yaklaşımlar kısaca temel noktaları ile ele alınmıştır. Buradaki amaç, öğrencinin sağlık kurumları için maliyet yönetimini hızla ve kolaylıkla öğrenebilmesini sağlamaktır.