Sağlık Kurumlarında Evde Bakım Hizmetleri
Evde bakım hizmetleri evinde sağlık hizmeti sunan ve kişi özerkliğini geliştirmeyi hedefleyen bir sağlık hizmet sunum modeli olup tarihsel süreçte her dönemde var olmuştur.
İçeriği
Evde bakım hizmetlerinin içeriği ülkenin sağlık politikaları, hastaların talepleri, ekonomik durum, sosyokültürel yapıya göre değişiklik göstermektedir. Ancak hizmet içerikleri ne kadar değişiklik gösterse de, hemşirelik hizmetleri, kişisel bakım hizmetleri, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri, evin düzenlemesi informal bakım hizmetleri sık olarak yer almaktadır.
Türkiye'de Evde Bakım Hizmetleri
Türkiye’de evde bakım hizmetlerinin yürütülmesinden ve denetiminden Sağlık Bakanlığı ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olmak üzere iki kurum sorumludur. Bu görev paylaşımının gerekçesi hizmet sunulacak kitlenin ve sunulacak hizmetlerin içeriğinin farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
Evde Bakım Hizmetlerinin Avantajları ve Dezavantajlar
Avantajları:
- Maliyeti hastanelere ve yatılı bakım kurumlarına göre daha düşüktür.
- Ailenin katılımını sağlar.
- İkincil enfeksiyon riski daha düşüktür.
- Kişiselleştirilmiş sağlık hizmeti sunumu sağlar.
- Hastaların iyileşme motivasyonlarını artırır.
- Hastalara alıştıkları ortamda hizmet sunulmasını sağlar.
Dezavantajları:
- Sürekli personel bulundurmak zordur.
- Acil durumlarda müdahale kısıtlılığı bulunmaktadır.
- Organize etmek ve denetlemek daha zordur.
- Aile üzerindeki baskıyı artırabilir.
- Atıkların kontrolü zordur.
- Özel yaşama müdahale artabilir.
Evde Bakım Hizmetlerinde Sağlık İnsan Gücü
Personel İstihdamında Kullanılan Yöntemler
Evde bakım kuruluşları, evde sunulacak hizmetin içeriği ve hizmet konsepti bağlamında gerekli nitelikte personel istihdamında tam zamanlı, yarı zamanlı ve hizmet alımı olmak üzere üç farklı yöntemi kullanmaktadırlar.
Evde Bakım Hizmetlerinde Sağlık İnsan Gücü Planlama Sürecine Etki Eden Faktörler
Evde bakım kuruluşlarında insan gücü planlaması yapılırken sunulan hizmetin içeriği, hizmet verilecek grubun özelikleri, hizmet verilecek kişi sayısı, hizmet verilecek bölgenin coğrafi yapısı ve ulaşım olanakları, hizmet verilecek kitlenin kültürel özelikleri, hasta ve yakınlarının beklentileri, hastaların bakım yükleri, hizmetin ne kadar süre ve hangi zaman diliminde verileceği gibi değişkenler önemli rol oynamaktadır.
Evde Bakım Hizmetlerinde Denetim
Evde bakım hizmetlerinde denetimde hizmeti alan, hizmeti veren, hizmetin finasnmanı sağlayan ve tedavi ve bakım hizmetini öneren kuruluş olmak üzere dört taraf bulunmaktadır. Evde bakım kuruluşlarında bakım ve tedavi gereksinimi öneren kuruluşla hizmeti sunan kuruluş farklılık gösterirken hastanelerde bakım ve tedavi gereksinimi öneren ve hizmeti sunan kuruluşlar aynıdır. Bu bağlamda hastane ve evde bakım kuruluşlarında taraf kuruluşlar arasında farklılık bulunmaktadır.
Evde bakım hizmeti sunumunda denetim yapılan yer hastanın evi olduğu için denetimler sırasında hasta ile birlikte ailesinin de özel yaşam alanına ve mahremiyetine özen gösterilmelidir.
Evde Bakım Hizmetlerinde Kalite
Evde bakım hizmetlerinde kalite değerlendirmeleri karışık bir süreçtir ve hizmet sunan kuruluş kadar hizmet sunulan yer olan ev ve olanakları, aile yapısı ve ailenin katılımı ve rolü, hizmet sunulan yerin coğrafi ve kültürel özelliklerinden etkilenmektedir. Evde bakım kuruluşu kişinin evinin sağlık hizmetine uygun hâle getirilmesine etkisi sınırlı olup bu durum sunulan hizmetin kalitesine doğrudan etki etmektedir.