Rekreasyon Türleri

Rekreasyon ve Boş Zaman Kavramları

Çok eski dönemlere kadar insanlar için rekreasyon ve boş zaman kavramları hep var olmuştur. Sosyal bilimler içerisinde ele alınan rekreasyon ve boş zaman kavramları insanın olduğu her dönem ve her yerde gerçekleşebilme ihtimali bulunmaktadır. Çünkü bireylerin hangi dönemde hangi şartlarda olursa olsun boş zaman, eğlenme ve dinlenme ihtiyacı olması yaradılışa uygun bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda farklı dönemlerde adı rekreasyon olmayan bir çok uygulama ve aktivitenin olduğu ve insanların temel bir takım ihtiyaçlarını giderme hususunda bu kavramlardan faydalanmıştır.

Boş zaman terimi, İngilizce karşılığı olan ‘’Leisure’’ kelimesi ‘’fırsat tanınma veya ‘’serbest olmak’’ manalarına gelen ‘’Loisir’’, ‘’salahiyet vermek’’ manasına gelen ‘’Licence’’ ve ‘’izin’’ manasına gelen ‘’Liberty’’ ile ‘’Licere’’ kelimelerinden gelmiştir. Mecburiyet olmaması ve serbest seçim ifade eden bu kelimelerin tamamı birbiri ile ilişkilidir. . Rekreasyonun temel tanımı “. . . kişinin boş zamanlarında yaptığı, zevkli ve sosyal açıdan eğlendirici niteliklere sahip bir faaliyetler.

Rekreasyon Faaliyetlerinin Türleri

İnsanlar, çeşitli zamanlarda ortaya çıkan serbest zamanlarında; uzaklaşmak, dinlenmek, hava değişimi, gezme-görme, sağlık, beraber olma, heyecan duyma, farklı yaşantılar elde etme gibi pek çok amaçla, açık veya kapalı alanlarda ya da pasif-aktif şekillerde, kent içinde veya kırsal alanlarda etkinliklere katılmaktadırlar.

Mekânsal Açıdan Rekreasyon Sınıflaması

Rekreasyon faaliyetleri gerçekleştirileceği mekân açısından açık alan rekreasyonu ve kapalı alan rekreasyonu olmak üzere iki şekilde gruplama yapılmaktadır.

Rekreasyona faaliyetine katılanların milliyetine rekreasyon sınıflaması

Herhangi bir katılımcının yada grubun kendi ülkesi sınırları içerisinde gerçekleştirilen rekreasyon faaliyetine katılması ulusal rekreasyon faaliyeti, kendi ülkesinin sınırları dışında başka bir ülkenin sınırlarında gerçekleştirilen bir rekreasyon faaliyetine katılması ise uluslararası rekreasyon faaliyeti olarak görülebilir.

Kişi yada grupların rekreasyon faaliyetine katılım şekline göre rekreasyon sınıflaması

Bireysel olarak yada grup halinde katılım gösterilerek bizzat faaliyetin içinde bulunulan rekreasyon faaliyetlerine aktif (etken) rekreasyon, bir bireyin veya grubun aktif olarak katılım göstermeden izleyici olarak katıldığı rekreasyon faaliyetleri de pasif (edilgen) rekreasyon faaliyetleri olarak tanımlanmaktadır.

Katılımcı sayısına göre rekreasyon sınıflaması

Bir rekreasyon faaliyetini bireysel olarak gerçekleştirmek (müzik dinlemek, kitap okumak, TV izlemek, balık tutmak vb) ferdi rekreasyon olarak tanımlanırken, grup halinde gerçekleştirilen rekreasyon aktivitelerine ise grup rekreasyonu adı verilmektedir.

Yerel sınıflamaya göre rekreasyon çeşitleri

Rekreasyon faaliyetlerinin yapıldığı yerel alan olarak kırsal ve kentsel rekreasyon olarak iki şekilde değerlendirilir.

Zamansal açıdan rekreasyon çeşitleri

Bireylerin iş dışı saatlerinden arta kalan zamanlarında yaptıkları günlük, hafta sonu-haftalık, mevsimlik-yıllık olmak üzere üç kısımda incelenir.

Fonksiyonel Açıdan Rekreasyon Çeşitleri

Fonksiyonel açıdan rekreasyonun sınıflaması aşağıdaki gibidir;

Sosyal rekreasyon

Sosyal rekreasyon, bireysel ya da grup halinde sosyalleşmeyi geliştirmeye yardımcı olan faaliyetlerdir.

Fiziksel rekreasyon

Fiziksel rekreasyon açık ve kapalı mekanlarda yapılan tüm spor çeşitleri ve sportif oyunlara katılmak olarak ifade edilebilir.

Sanatsal rekreasyon

Katılımcıların sanatsal yönden kendilerini geliştirmek için içinde bulundukları rekreasyon faaliyetleridir.

Ticari rekreasyon

Bireylerin boş zamanlarında belli bir ücret karşılığında katılarak zaman geçirdikleri faaliyetlerdir.

Sağlık rekreasyonu

Bireylerin sağlığını koruyucu, önleyici ve tedavi edici özelliklere sahip olan rekreasyon faaliyetleridir.

Kültürel rekreasyon

Rekreasyon faaliyetlerin katılım gösteren birey ya da bireylerin bilgi, becerilerinin gelişimine katkı yanında sosyal ve kültürel açıdan zenginlik katan faaliyetlerdir.

Turistik rekreasyon

Bireylerin boş zamanlarında turistik amaçlı yaptıkları faaliyetler olarak görülmektedir.

Sanal rekreasyon

Postmodern bireylerin evlerinde veya ev dışı mekânlarda bilgisayarları başında, cep telefonlarında, tabletlerinde, dijital oyun makinelerinde, sanal gerçeklik gözlüğü ve sanal gerçeklik kıyafetleri içerisinde yapmış olduğu elektronik aktiviteler, sanal turlar veya elektronik oyunlardır.

Orman Rekreasyonu

Bireylerin günlük hayatın getirdiği stres, fiziksel yorgunluk vb olumsuzlardan kurtulmak amacı ile doğada ormanlık alanlarda yapmış olduğu aktivitelerdir.