Rekreasyon Hizmeti Sunan İşletmeler Açısından Kriz Yaratan Faktörler

Teknolojinin getirdikleriyle yenilenen ve küreselleşen Dünyada, bütün kültürlerin birbirini yakından tanıması ve hatta kültürlerarası etkileşimlerle yaşam tarzlarının ve hatta kültürlerin değişmesine sebep olmuş ve bu durum özellikle hizmet sektörünü çok etkilemiştir. İnsanların hayattan beklentileri farklılaşmaya başlamış ve insanlar başka yaşamlar gördükçe kendi yaşamlarını sorgulamaya başlamış ve bu bütün sektörlere insanların farklı beklentileri olarak yansımıştır. Sanayi sektörünün getirdiği avantajlarla insan gücünün kullanımı azalmış, iş hayatına bu boş zaman olarak yansımıştır. İnsanların boş zamanlarında kendini iyi hissetme, eğlenme ihtiyaçları yeni hizmet sektörlerinin doğmasına sebep olmuş ve küreselleşme ile değişen hayatlarda yenilik ve kaliteli hizmet alma talebi artmıştır. Ülkelerin refah seviyesine bağlı olarak rekreasyon hizmeti sunan işletmeler yenilikleri takip eden kaliteli hizmet anlayışını benimsemeye başlamış ve profesyonel işletmelere dönüşmüştür. İşletmelerde her zaman aynı rutinde bir süreç yaşanmaz. Bazen adına kriz dediğimiz aniden gelişen hiç beklenmedik olaylarla işletmeler karşı karşıya kalabilir. hizmet sektörüne dahil olan kriz kavramını; bir rekreasyon işletmesinin beklenmedik olumsuz bir olayla karşılaşmasına bağlı olarak işletme amaçlarından uzaklaşmış bir kaos ortamı olarak tanımlayabiliriz. Günümüzde kriz ortamları son yaşadığımız Globak covit krizini de düşününce her geçen gün artmakta ve yön değiştirmektedir. en yakın zamanda yaşadığımız covit salgını krizinde rekreasyon işletmeleri de diğer sektörler kadar etkilenmiştir. Spor salonları, müzik merkezleri, kültür merkezleri gibi rekreasyon işletmelerinin aylarca kapalı olduğuna şahit olduk. Bu sebeple kriz kavramı gündemimizde sıkça yer almaya başlamıştır ve kriz yönetimi eğitimleri üniversitelerde ders olarak okutulmaya, işletmeler personellerini bu konuda eğitim aldırmaya başlamıştır. krizlere hazır olmak gerektiği bütün işletmelerde benimsenmeye başlamıştır. Kriz ortamı bazen işletmenin dışında gelişse de işletmelere yansır. Bazen de sürekli başarıya alışmış bir rutin körlüğünden krizin gelişini görünmeyebilir.

Hizmet sektöründe yerini alan Rekreasyon işletmeleri bazen kendi iç mekanizmalarından kaynaklı sebeplerle bazen de deprem, global sağlık sorunları, global ekonomik krizler gibi dışsal faktörlerlerle kriz ortamına girmektedir. Rekreasyon işletmelerinde kriz kaynaklarını içsel ve dışsal faktörler olarak sınıflandırabiliriz. İçsel kaynaklar olarak; Personel karakter özellikleri, Organizasyon eksikliği, Hizmet aksatan nedenler, Materyal kaynaklı problemler, Reklam yetersizliği, AR -GE eksikliği gibi nedenleri sıralayabiliriz. Dışsal Faktörleri ise doğal faktörler, ekonomik faktörler, teknolojik faktörler, politik ve siyasi faktörler, toplumsal faktörler olarak sıralanabilir.

İçsel mekanizmalara örnek olarak; kamusal rekreasyon alan işletmelerinde yaşanan ekolojik dengenin bozulma krizine vurgu yaparak, milli parkların gelecek nesillerine aktarılacak şekilde korunması amacıyla yönetilmesinin önemi belirtilmiştir. Bu sebeple işletmelerin iç dinamiklerinin ekolojik dengenin muhafaza edilmesine odaklanması ve İnsan yoğunluğunu belirli bölgelerde toplamayarak ve ortak kullanım yerlerini sınırlamanın milli parklardaki rekreasyon kalitesinin koruyacağını belirtmişlerdir. İçsel kriz kaynaklarına bir örnek olarak Vahşi Doğa Rekreasyonu işletme krizlerinin sebepleri de örnek olarak verilebilir. Vahşi doğa kullanımı hizmeti sunan işletmeler, içsel dinamiklere bağlı olarak iz bozulması, kamp alanı bozulması, çöp, kalabalık, paket stoğu etkileri, insan atık sorunları, yaban hayatı üzerindeki etkiler, kullanıcı çakışmaları ve su kirliliği ile ilgili krizler yaşayabilirler.

Kırsal bölgelerde rekreasyon alanlarının işletilmesiyle ilgili olarak da iç dinamiklerin doğal bitki örtüsüne gereken özeni göstermemesine bağlı bazı krizler gelişebilir. Doğanın iklim, yüzey ve yar altı suları, toprak, bitki örtüsü gibi bileşenlerin bozulması erozyon yaratabilir ve bir doğal krize dönüşebilir. Ancak peyzajı koruyan bir yönetim anlayışıyla bu krizin önüne geçilebilir.