Rekreasyonda Değişim Liderliği ve İnovasyon

İnovasyonun Tanımı

Latince bir sözcük olan "innovatus"tan türetilen inovasyon; idari, kültürel ve toplumsal ortamda yeni yöntemlerin kullanılmaya başlanması anlamına gelmektedir (Tutar vd., 2007). Türk Dil Kurumu’nun yapmış olduğu tanıma göre “yenileşim” olarak ifade edilmektedir (TDK, 2022).

İnovasyonun Önemi

Günümüzün yoğun rekabet ortamında başarılı olmak için yeniden yapılanma, maliyetlerin düşürülmesi, ürün veya hizmet kalitesinin iyileştirilmesi artık tek başına yeterli olmamaktadır (Lin ve Chen, 2007). Pazar içerisinde bulunanların ihtiyaçlarına yanıt verme hızı, tasarım, ürün ömürlerindeki kısalmalar, yeni ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi, müşteri isteklerine göre ürün ve hizmet üretimi, yeni yönetim ve organizasyon modelleri gibi pek çok faktör de işin içinde yer almaktadır ve bunlar maliyetlerden çok daha önemli bir hal almışlardır (Elçi ve Karataylı, 2008). Kurumlar, kuruluşlar ve örgütler varlıklarını sürdürmek istiyorlarsa uyum sağlamaları ve gelişmeleri gerekmektedir. Değişim ve uyum yeteneği kurumlar, kuruluşlar ve örgütlerin hayatta kalmaları için çok önemlidir (Trott, 2017). Burada bahsedilen tüm bu etkenler inovasyon yapmayı gerekli kılmaktadır (Elçi ve Karataylı, 2008).

İnovasyon Türleri

Ürün İnovasyonu

Ürün inovasyonu, yeni ürünlerin geliştirilmesi, mevcut ürün tasarımında değişiklik yapılması veya mevcut üretim yöntemlerinde yeni teknikler ve araçlar kullanılması olarak tanımlanmaktadır (Reguia, 2014). Maliyetleri düşürmek vb. kullanım kolaylığını arttırmak üzerine veya ürün iyileştirmesi üzerine de olabilmektedir (Tiftik, 2020).

Süreç İnovasyonu

Yeni veya önemli ölçüde geliştirilmiş/iyileştirilmiş üretim ya da dağıtım yönteminin uygulanmasıdır. Bu yöntemler, ekipmanda, yazılımda önemli değişiklikleri (Elçi ve Karataylı, 2008) veya her ikisini içerebilir. Maliyetlerin azaltılması ve dolayısıyla bir fayda sağlamak amacıyla yeni dağıtım ve üretim yöntemlerinin geliştirilmesini ifade etmektedir. Başka bir deyişle üretilen bir takım kaliteli ürünlerin daha düşük maliyetle üretilmesini, mevcut üretim ve dağıtım yöntemlerinin daha ekonomik hale getirilmesini sağlar (Özdemir ve Sönmez, 2018).

Pazarlama İnovasyonu

Ürün tasarımında veya paketinde, ürün yerleştirmede, ürün promosyonunda ya da fiyatlandırmasında önemli değişiklikler içeren yeni bir pazarlama yönteminin uygulanmasıdır (Elçi ve Karataylı, 2008). Bunların bir veya daha fazlasında farklılaşma yoluyla rekabet avantajı geliştiren bir inovasyon türüdür (Reguia, 2014).

Organizasyonel İnovasyon

Bir kurum, kuruluş veya örgütün iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerinde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulanması olarak tanımlanabilir (Elçi ve Karataylı, 2008). Organizasyonun verimliliğini arttırmak için ortaya konulan yenilikler de organizasyonel inovasyon olarak değerlendirilebilmektedir. Gönüllü çalışanlar sporda organizasyonel inovasyona örnek olarak verilebilir. Bu tür inovasyonel düşünceler spor örgütleri için maliyetleri düşürebilen bir etkiye sahiptir (Tosun -Tunç ve Sevilmiş, 2019).

Spor ve Rekreasyonda İnovasyon

İnovasyonun spor için yeni bir kavram olmadığı, ancak yeni olan ve rekabet avantajı sağlayabilecek her şeyi temsil ettiği söylenebilir (Ringuet -Riot ve James, 2013). Spor alanı, sosyal, politik ve teknolojik eğilimlere göre uyum sağlama, gelişme ve değişme kapasitesi nedeniyle doğası gereği inovatif bir alan olarak nitelenebilir (Ratten ve Ferreira, 2016). Önceden tanımlanmış bir soruna veya ihtiyaca çözüm olarak ortaya çıkarılan spor alanındaki inovasyonlar, sporu geliştirmek ve sporla ilgilenen bireylerin/kurumların/kuruluşların/örgütlerin deneyimlerini ve performanslarını en üst düzeye çıkarmak için kritik öneme sahiptir (Ringuet - Riot ve James, 2013).

Liderlik ve İnovasyon Liderliği

İnovasyon liderliği, inovasyon dostu kültür geliştirerek inovasyonu teşvik etme ve çalışanlar arasında inovasyon yapma konusunda rehberlik yapan, güven inşa eden stratejik yön belirleme süreci olarak tanımlanabilir (Sultana ve Rahman, 2012). İnovasyon lideri ise, organizasyon içinde veya organizasyon dışında ihtiyaçları öngören ve bir organizasyonun inovasyon kapasitesini ve performansını geliştirmek için eylemler başlatabilen kişidir. İnovasyonun doğasında bulunan riskleri saptamak ve yönetmek için gerekli becerilere sahiptirler (Lafley ve Charan, 2008, Akt. Cristina, 2013).

İnovasyon Liderliğinin Özellikleri

• Yaratıcılığı teşvik eder
• Geri bildirim sağlar
• Hangi risklerin alınmaya değer olduğunu bilir
• Ayrıntıya önem verir
• İş birliğinin gücüne inanır
• İnovasyon kültürünü teşvik eder

Değişim Liderliği

Değişim Liderliği, bir liderin, değişim için sağlam bir platform oluşturmak amacıyla kaynaklara erişerek kişisel teşvik, vizyon ve motivasyon yoluyla takipçileri etkileme yeteneği olarak tanımlanmaktadır (Higgs ve Rowland, 2000). Değişim liderliği, bir organizasyon içindeki büyük ölçekli değişikliklere odaklanan bir liderlik türü olarak da adlandırılmaktadır. Büyük ölçüde yeni zorluklara uyum sağlamayı amaçlayan bir organizasyonun kültürünü değiştirmeyi gerektiren bir liderlik türüdür (Mutungi vd., 2019).

Değişim Liderlerinin Özellikleri

• Öngörü
• Analiz etme
• Harekete geçme
• Onaylama