Pazar Alanına Göre Rekreasyon İşletmeleri
Pazarlama
Pazarlama anlayışında farklı zamanlarda değişimler olmıştur. 1930 öncesinde üretim yaklaşımı daha fazla tercih edilirken, 1930 –1950 arası ürün yaklaşımı, 1950 –1980 yılları arasında satış yaklaşımı, 1980 sonrasında ise pazarlama yaklaşımı daha popüler hale gelmiştir.
Ürün ve hizmet çeşitliliği, pazarlanan ürün / hizmetin kendine has özellikleri olmasından kaynaklanır. Pazarlama stratejisi oluşturulurken ürün ve hizmetlerin özelliklerinin dikkate alınması son derece önemlidir. Sözkonusu özellikler, ürünler için farklı, hizmetler için farklı stratejilerin oluşturulmasını gerektirebilir.
Pazarlama hizmetlerinin başlıca özellikleri; soyut olması, üretim – tüketimin birlikete olması, stoklanamaması ve heterojen olmasıdır.
Hedef pazar seçimi, işletmenin pazarlama stratejisine sürekli etki eden ve direkt olarak belirlenmesine sebep olan son derece önemli bir süreçtir. İşletmenin pazarlama departmanı, pazar bölümlerini saptayıp, bölümlerin kapasite hesaplarını tamamladıktan sonra, daha verimli çıktı verme potansiyeline sahip bölümlere yönelmesi gerektiğini saptama sürecine geçmektedir.
Rekreasyon endüstrisi, boş zaman davranışı, rekreasyonel aktiviteler ve ilgi alanlarıyla pazardaki her alana nüfuz eden bir etkiye sahip olmakla birlikte dünyada en büyük ve en etkili pazarı oluşturmaktadır. Kültürel etkinlikler, akşam yemekleri, seyahat, spor etkinlikleri, sağlık ve fitness programlarına katılma, rekreasyonel ekipmanlar ve satın alımları, okuma gibi hobiler, el sanatları, eğitim programları, rahatlama ve stres azaltma programları ve daha bir çok aktivite rekreasyon pazarlamasını meydana getirmektedir.
Günümüzde insanların çoğu rekreasyon deneyimlerini özellikle açık hava rekreasyonunu alan içerinde tüketmektedir. Bu alanda yapılan etkinlerde ürün üretilemez, stoklanamaz ve daha sonra uygun dağıtım noktasına nakil edilemez. Bunun yerine müşteriler üretim noktasına seyahat etmelidir. Sık yapılan seyahatlerin zaman ve maliyeti, sahadaki maliyetlerin çok üzerindedir. Bu yüzden rekreatif aktivite hizmeti veren işletmeler ve acenteler ortaya çıkmıştır.
Rekreasyon endüstrisi çok büyük bir endüstri olduğu için sektörel anlamda birçok sınıflandırma yapılabilmesi mümkündür. Ancak rekreasyon endüstrisi içinde en önemli iki sektörün turizmle birlikte spor / sağlık sektörü olduğu aşikârdır.
Turizm, bireylerin kişisel ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, kendi hür iradeleri ve istekleri doğrultusunda, maddi çıkar sağlama amacı gözetmeden, sürekli yaşadıkları coğrafyadan bir süreliğine uzaklaşarak geri dönmek şartıyla başka bircoğrafyaya, belirli bir süre için gitmeleri ve gittikleri yerde kaldıkları zaman dilim içerisinde meydana gelen aktiviteler bütünü olarak tanımlanabilir.
Turizm sektörünü oluşturan önemli bir yapıtaşı olan konaklama işletmeleri, turistlerin farklı mekânlarda dinlenme ihtiyaçlarına cevap veren, çeşitli özelliklere göre kategorilendirilen, iş seyahatleri, kongre, panel, toplantı ve konferanslara ev sahipliği yapan, rekreasyon ve eğlence hizmetlerini sağlayan iktisadi kuruluşlardır.
Animasyon hizmetleri; Animasyon, turistlere neşeli, aktif ve ilginç bir tatil yaşatmak için tüm rekreasyon olanaklarını sağlar. Konaklama işletmelerinde animasyon misafirleri oyalama, otel içindeki boş zamanlarını mutlu geçirmelerini sağlama, eğlendirme, canlandırma amacıyla yapılan faaliyetlerin tümünü kapsamaktadır. Animasyon, özellikle tatil rotalarındaki oteller tarafından sunulan rekreasyon hizmetleri olarak kabul edilmektedir.
Rekreatif amaçlı sportif etkinlikler, rekreasyonel faaliyetler arasında en çok tercih edilen aktivitelerden biri özelliğini taşımaktadır. Çünkü rekreatif spor aktiviteleri her yaş grubu ve cinsten insanın her türlü rekreatif taleplerine cevap verebilmektedir. Bireylerin doğa, macera, vücut görünümü ve sağlık gibi birçok farklı özelliklere önem verdiği bu çağda, sportif aktiviteler önemli bir araç olmaktadır.
Rekreatif aktivitelerin yapılabilmesı için ilk ve en önemli koşullardan biri, faaliyetlerin yapılacağı mekânlardır. Spor tesisleri; spor için belirlenmiş ve yeterince donatılmış açık veya kapalı alanlardan oluşmaktadır. Tesislerin yapımında amaçlanan kriterlerden biri de; serbest zaman faaliyeti olarak topluluklara sağlıklı spor yapma olanağı sunabilmektir.
Kış Sporları ve Kayak Merkezleri: Bireylerin kış sporlarıyla ilgili aktiviteler yapması amacıyla farklı noktalar arasında taşınmalarına imkân tanıyan teleferik, telesiyej, teleski, tele kabin gibi mekanik düzenlemeleri bünyesinde barındıran tesislerdir. Bu tesislerde kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla; güneşlenme ve seyir noktaları, genel tuvaletler, korunak ve servis üniteleri ile belirli noktalarda büfe hizmeti sunulmaktadır.
Su Sporları: Rekreatif aktiviteler, bireylerin tatil yeri ve tatil süresiyle ilgili aldığı kararlarda etkili olabilmektedir. Bu aktiviteler arasında su sporlarıyla ilgili rekreatif etkinlikler önemli bir yer tutmaktadır. Suya dayalı rekreatif aktiviteler, su içinde, altında, üstünde veya etrafında, insanların suya temas ettiği veya suya temas etmeden yaptığı aktivitelerdendir.
Sağlık ve Spor İşletmeleri: İlgili yönetmelikte belirlenmiş bir tesis bünyesinde bulunan, doğal çevreye uyumlu olarak düzenlenen, müşterilere sağlıklı yaşam hizmeti sunmaya yönelik çeşitli hizmetler sunan işletmelerdir. Sağlık ve spor işletmeleri farklı yaş grupları için sağlık ve bakım hizmetleri, rehabilitasyon, yeme –içme gibi hizmetleri uzman personel eşliğinde sunmaktadır.