Reklam Çekicilikleri

Reklam ve İkna

Reklam mesajları insanları ikna etmek ve reklamın amacı doğrultusunda harekete geçirmek için kullanılmaktadır. Reklam ve ikna iç içe geçmiş iki kavramdır. İkna insanların duygu, düşünce, davranış ve kararlarını etkilemek amacıyla kurulan iletişimdir. Reklam mesajlarını yaratıcı ve ikna edici bir şekilde aktarılması büyük önem taşımaktadır.

İkna ve Reklam Çekiciliği

Reklamların tüketiciler üzerinde etkili olmasını sağlayan ikna ve ikna edici iletişim amacıyla kullanılan ögelerdir. Bu ögelerin en önemlilerinden ve sıklıkla kullanılanı ise reklam çekicilikleridir. Reklamda çekicilik, hedef kitlenin reklama yönelik ilgisini artırmak ve sunulan ürün ve hizmeti tercih etmesi noktasında ikna etmek amacıyla kullanılmaktadır.

Reklam çekicilikleri literatürde pek çok alt başlığa ayrılmış durumdadır. Ama genel olarak duygusal ve rasyonel diye iki başlık altında toplamak mümkündür. Rasyonel reklam çekicilikleri mantığa yönelik olarak sunulan mesajları içerirken, duygusal reklam çekicilikleri duygulara yönelik mesajları içermektedir. Ancak aralarında kesin bir ayrım yoktur ve bir arada da kullanılabilir.

Reklamcılıkta Sıklıkla Kullanılan Çekicilikler

Reklam çekicilikleri ürün ya da hizmete yönelik hedef kitlelerin belirlenmesinde ve her bir hedef kitleye yönelik uygun reklam mesajının üretilmesini sağlamaktadır. Bu noktada temel olarak reklam çekicilikleri rasyonel ve duygusal olarak iki başlıkta toplanmıştır. Duygusal reklam çekicilikleri ise mizah, korku ve cinsellik olarak sınırlandırılmıştır.

Rasyonel Çekicilikler

Rasyonel çekiciliklerde ürün ya da hizmetle ilgili somut veriler, istatistikler, sayılar, kullanıcılar, alanında uzman kişiler kullanılarak ürün ya da hizmetin temel faydaları aktarılmaktadır. Burada amaç tüketicilerin ürünü alırlarsa ne gibi faydalar sağlayacağını satın almazsa da ne gibi zararlarla karşılaşacağını aktarmaktır. Örneğin 2020 model arabaları 0 ÖTV 0 faiz ve %15 teşvik indirimiyle alın mesajının kullanıldığı bir reklamda temel olarak rasyonel çekicilik vardır.

Duygusal Çekicilikler

Duygusal çekicilikler ise ürün ya da hizmetle tüketiciler arasında bağ kurmak, marka sadakati yaratmak, duygulara seslenerek reklam mesajının etkisini artırmak amacıyla kullanılmaktadır. Duygusal çekicilikler insanların duygularına hitap ettiği için sayılar ya da verilerden ziyade müzik, mizah, korku, cinsellik, sevgi, güzellik, milliyetçilik gibi pek çok çekiciliği kullanarak duygusal bir değişim ve iletişim sağlamayı amaçlamaktadır.

Örneğin bizim için siz değerlisiniz, en önemli şey cildiniz gibi mesajların duygusal bir çekicilikle kullanılması ile doğrudan satışa değil ama markaya yönelik olumlu bir imaj oluşturulmaktadır. Sonrasında bu olumlu imajın satışı da etkilemesi beklenmektedir.

Mizah Çekiciliği

Mizah insanları gerçek hayatın sorunlarından, sıkıntılarından, mutsuzluğundan uzaklaştırdığı için benimsenmesi daha kolaydır. Bu nedenle reklamlarda da sıklıkla kullanılmaktadır.

Mizah çekiciliği reklamda, sözlerle, müzikle, ünlü kullanımıyla, bir karakter oluşturulmasıyla gibi pek çok şekilde kullanılmaktadır. Önemli olan mizahın dozunun uygun bir şekilde ayarlanması tüketicinin güvenini etkileyecek kadar abartılmamasıdır. Ayrıca ürün ya da hizmet grubunun da mizaha uygun olması önem taşımaktadır.

Korku çekiciliği

Reklamlarda korku çekiciliği kapsamında insanlara korkabilecekleri bir durum ya da olay sunulmakta ve bu durumdan kurtuluş yolu olarak ise ürün ya da hizmet sunulmaktadır. Korku çekicilikleri fiziksel, sosyal ve kişisel tehditler olarak üç farklı başlık altında aktarılmaktadır.

Fiziksel tehditler, bireyin karşılaşabileceği fiziksel zararları, sosyal tehditler toplumda bireyin karşılaşabileceği olumsuz durumları, kişisel tehdit ise bireyin kendi yaşamı ile ilgili karşılaşabileceği olumsuz durumları aktarmaktadır. Korku çekiciliğinde de korkunun dozuna dikkat etmek reklamın etkinliğini artırma noktasında önem taşımaktadır.

Cinsellik çekiciliği

Reklamın dikkat çekmesi noktasında en etkili çekicilik cinsellik ya da seks çekiciliğidir. Özellikle kozmetik, iç çamaşırı, sağlık ürünleri gibi cinsellikle bağlantılı ürünlerin sunumunda bu çekicilikten sıklıkla faydalanılmaktadır. Ancak cinsellikle bağlantısı olmayan atıştırmalık ürünler, araba, mobilya gibi ürünlerin reklamlarında bile cinsellik kullanılmaktadır.

Reklamlarda cinsellik kadın ya da erkek bedeni gösterilerek, cinselliği çağrıştıracak ögeler ve cinsellikle ilgili kelimeler kullanılarak sunulmaktadır. Bu tarz bir reklam çekiciliğinin kullanıldığı reklamlarda amaç sunulan ürünü kullanırsa bireyin de o reklamda sunulan kişiler gibi çekici bir hâle geleceğini aktarmaktır.

Reklamlarda cinsellik çekiciliği işlevsel, fantezi, sembolik ve uygunsuz boyut olmak üzere dört farklı amaç doğrultusunda kullanılmaktadır.

Reklam Çekiciliklerinin Yaratıcılıkla İlişkisi

Reklamlarda yaratıcılık iletişim kanalı, yaratıcı stratejiler ve reklam çekicilikleri aracılığıyla oluşturulmaktadır. Reklamda kullanılacak yaratıcı stratejilerin belirlenmesine reklam çekicilikleri büyük önem taşımaktadır.

Reklamda aktarılacak olan mesajın nasıl bir yaratıcı ögeyle sunulacağını belirlemek adına reklam çekicilikleri yol gösterici bir durumdadır. Reklam çekicilikleri ürün ya da hizmete yönelik bir tavır ya da his oluşturmada, marka sadakati yaratmada ve artırmada oldukça etkilidir. Bu nedenle reklamda yaratıcı bir mesaj oluşturma noktasında kullanılacak olan reklam çekiciliği içeriğinin de yaratıcı olması önemlidir.