Televizyonun İşlevleri
Televizyonun Karakteristik Yapısı
Kitle iletişim araçlarının genel özellikleri olduğu gibi kendilerini diğer araçlardan ayıran karakteristik özellikleri de vardır. Televizyonun karakteristik özellikleri ise şunlardır:
Evreni Küçültmüştür: Televizyon sayesinde insanlar hiç gitmedikleri yerleri görebilmekte, oralardan bilgi alabilmektedir. Bu süreçte uydu ve internet yayıncılığı etkili olmuştur.
Televizyon Popüler (Halka Dönük) Bir Sanattır: Televizyon kendinden önce gelen araçların anlatım özelliklerini kullanarak geniş kitlelere hitap eder.
Simgeleri (Sembolleri) Genelleştirir, Herkesin Malı Yapar: Olumlu anlamda toplumda düşünce ve bilgi beraberliği yaratan bu özellik, olumsuz anlamda ise kişisel deney ve fikirleri azaltarak, toplumda tek tip değerler yaratmasıdır.
Mikrofon Yardımcı Unsurdur: Televizyon her ne kadar görüntü ve ses olarak bilinse de izleyici için öncelikli olan görüntüdür. Ses ise görüntüyü anlamada ve aktarmada yardımcı bir unsurdur.
Okuma Değil Anlatım Asıldır: İzleyici, ekrandaki kişinin metni kendisine aktarırken okumasını değil göz temasını da sağlayarak anlatmasını ister.
Sessizlik Radyodaki Kadar Kesin Değildir: Televizyon için sessizlik radyodaki kadar ön planda değildir.
Zaman Yiyen Bir Araçtır: Televizyon göze hitap ettiğinden dolayı kişiyi kendisine bağlamakta ve sürekli olarak zamanını almaktadır.
Kişiyi Pasif Duruma Getirmektedir: Televizyonda anlatılan konu görüntüsü, sesi ve hatta anlatımıyla izleyiciye sunulduğundan, izleyicinin tek yapması gereken izlediği içeriği kabullenmek ve sindirmektir.
Karmaşık ve Pahalı Bir Araçtır: Televizyonda içerik üretmek ekip, donanım, hazırlık, yapım ve emek kısmında diğer araçlara göre daha karmaşıktır. Ayrıca izleyici için teknolojiye bağlı olarak alıcı maliyetleri artmaktadır. Yapımcı için frekans, ekip, donanım, yapım gibi birçok maliyet oluşmaktadır.
Süre Sınırı Vardır: Televizyonda yayınlanacak her içeriğe ayrılacak süre önceden belirlenir.
Canlı ve Hızlıdır: Televizyon içeriği teknolojilk gelişmelerle hızlanmış ve izleyiciyi canlı tanık konumuna getirmiştir.
Televizyonun Toplumsal Yaşamdaki Yeri
Televizyon, en önemli özelliği olan görüntü sayesinde toplumsal yaşamda en etkili ve en çok tartışılan kitle iletişim aracıdır.
Televizyon programları bireylerin inançları, görüşleri, algılayışları üzerinde önemli etkilere sahiptir ve bunları değiştirmektedir. Tabii ki bu değişimin oranları bireyin eğitim seviyesi, toplumsal ilişkileri, yaşadığı çevre gibi etkenlere bağlı olarak değişmektedir.
Televizyonun etkilerinin tartışıldığı en önemli konulardan biri de çocuklarla ilgili olan kısımdır. Televizyon ekranında yer alanları doğru/yanlış şeklinde ayırma noktasında ebeveynlerinden destek alamayan, kendilerini yalnız hisseden çocuklarda, şiddete meyilli olma, zihinsel gelişim eksikliği, asosyalleşme gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Tabii ki ebeveyn kontrolünde, çocukla izleme esnasında etkileşim kurarak ve dozunda izlenen televizyon çocukların gelişimine ve eğitimine destek de verebilmektedir.
Her eve televizyon girdiğinde ve yayın süreleri uzadığında ise aile içi ilişkilerde olumsuzluklar ortaya çıkmaya başlamıştır.
Televizyon ekranlarına gösterilen karakterler ve aile yapısı da olumlu veya olumsuz anlamda aile yapılarını dönüştürerek, aile içi rolleri değiştirmektedir.
Televizyonun demokratik toplumlarda en önemli görevi kamuoyu oluşturmaktır .
Etkileri bu denli güçlü olan televizyon siyasi otoriteler tarafından her zaman denetlenmek ve kontrol altında tutulmak istenmiştir. Ülkemizde özel radyo ve televizyonlar RTÜK tarafından denetlenmektedir.
Televizyonun İşlevleri
Haber Verme
Kendinden öncekilere göre birden fazla duyuya hitap eden televizyon, bu sayede haber verme işlevini etkili bir şekilde yerine getirebilme gücüne sahiptir. Gelişmemiş ülkelerde okuma -yazma oranı düşük olduğundan televizyona bu konuda daha fazla sorumluluk düşer.
Görüntü televizyon haberlerinde en önemli unsurdur ve olması gerekir.
Eğitme -Kültürlendirme
Televizyon eğitim işlevini örgün ve yaygın olmak üzere iki şekilde yerine getirir.
Toplum kültürünü korumak, toplumda yaşayanların kültürlerini birbirlerine tanıtmak ve toplumu evrensel kültürlerle tanıştırmak da televizyonun işlevleri arasındadır.
Eğlendirme
Televizyonda eğlence işlevi baskın olarak uygulanmaktadır.
Bunun nedeni kanal sahiplerinin ticari kaygıları ve izleyicilerin sosyo - ekonomik durumudur. Siyasi yapı da yayın politikalarını etkiler.
Mal ve Hizmetleri Tanıtma
Televizyon, reklamını yaptığı ürünü hem gösterebilmekte hem anlatabilmekte ve hatta senaryolaştırarak sunabilmektedir.
Reklamları doğrudan verebildiği gibi yayınlanan dizi, film ya da programların içine ürün yerleştirme ya da gizli reklam yöntemleriyle de bu işlevini yerine getirebilmektedir.
Her saat diliminde en fazla 12 dakikalık reklam yayınına izin verilmektedir.
İnandırma ve Harekete Geçirme
Televizyonun kamusal bir nitelik taşıyan bu özelliği doğrultusunda; siyasi otoritelerin icraatlarını denetlemesi, toplumsal sorunları ortaya çıkarması, bu konularda ortak bir kamusal söylemin oluşmasını sağlaması ve bu söylemi siyasi otoritelerle paylaşarak sonrasındaki süreçleri takip etmesi beklenmektedir.
Ancak toplum üzerinde bu denli güçlü etkilere sahip olan bu araç üzerindeki iktidar savaşları, bu işlevlerin tam anlamıyla yerine getirilmesini etkilemektedir.
Televizyon siyasal alan dışında ekonomik ve toplumsal alanda da harekete geçirme işlevini kullanmaktadır.