Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR)

Psikolojik danışmanlık ve rehberlik: İnsan, biyopsikososyal bir varlıktır. İnsan kendi içerisinde değişim yaşarken aslında insanlık da tarihsel süreçte çeşitli değişimleri yaşayarak günümüze gelmiştir. Günümüze toplumsal ve bireysel olarak gelebilmek için uyum sağlayıcı özelliklerimizin kullanılması gerekmektedir. Ayrıca sayısız güçlüklerden kurtulmaları ve ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için insanlara destek olabilecek sistemlere ihtiyaç vardır. Geçmişte, kırsal alanlarda yaşam sürdüğü için küçük gruplar içeresinde insanların desteklendikleri görülmekteydi. Günümüzde ise, insanların büyük bir çoğunluğu artık şehirlerde ve modern hayat içerisinde yaşamlarını devam ettirmektedirler. İşte, insanın hem çevresine hem de kendi içinde uyumuna yönelik destek sunacak mesleklere ihtiyaç olmuştur. Psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) de psikolojinin çeşitli alanlarından beslenen bir meslektir. Psikolojik danışmanlık; bireylerin çevrelerine uyum sağlayabilmeleri, sağlıklı kararlar verebilmeleri, kendilerini tanımaları, problemlerini çözmeleri amacıyla bireylere yapılan profesyonel yardımdır. Psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR), insanlara yardım sunmayı amaçlayan bir yardım mesleğidir.

Psikolojik danışmanlıkta hizmet alanları: Psikolojik danışmanlık ve rehberliğin, nihai amacı bireylerin kendilerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmaktır. Maslov, insanların kendilerini gerçekleştirme sürecinde sürekli ihtiyaçlarını doyurmaya çalıştıklarını belirtir. Ona göre, ihtiyaçların hiyerarşik bir doğası vardır. Hiyerarşinin en altında fizyolojik ihtiyaçlar yer almaktadır. Daha sonra sırasıyla, güvenlik, ait olma, saygı ve kendini gerçekleştirme gelmektedir. Psikolojik danışmanlar, öğrencilerin ve danışanların gelişim süreçlerinde karşılanmayan ihtiyaçlarının neler olduğunu, bunların neden karşılanmadığını ve karşılanma yollarının neler olduğunu danışanlarıyla bulmaya çalışırlar. Böylece, kendini gerçekleştirmenin önündeki engelleri ortadan kaldırmaya çalışırlar. Öğrenci kişilik hizmetleri öğrencilerin eğitim ortamından tam olarak yararlanmalarını sağlayan ve onların bütün olarak gelişmeleri için öğretim ve yönetim hizmetlerinin dışında kalan yardım hizmetlerini içerir. Bu noktada öğrenci kişilik hizmetlerinin içerisine; sağlık hizmetleri, sosyal yardım hizmetleri, sosyal ve kültürel hizmetler, özel eğitim ve özel yetiştirme hizmetleri ile psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri girmektedir. Eğitim -öğretim bağlamında öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda eğitim kurumlarında psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri çeşitlenmektedir. Bu nokta da, psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerini üç önemli başlık etrafında toplamak mümkündür. Bunlar; eğitsel rehberlik, mesleki rehberlik ve kişisel -sosyal rehberliktir.

Bireyi tanıma teknikleri: Psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin etkili bir şekilde yürütülmesi için öncelikle bireylerin tanınması gerekmektedir. Bireyi tanımanın en önemli amacı, bireyin gelişimine ve uyumuna yönelik olmasıdır. Bireyi tanımaktan kasıt; bireyin doğuştan getirdiği kalıtsal özelliklerin tanınması, bireyin yetiştiği çevreden kaynaklı özelliklerin tanınması, bireyin içinde bulunduğu kültüre özgü yanlarının tanınması ve bireyin yalnız kendine özgü yanlarının tanınmasıdır . Bireyi tanıma teknikleri, test teknikleri ve test dışı teknikler olmak üzere iki önemli sınıfta incelenir. Yetenek testleri ve kişilik testleri test tekniklerine örnektir. Psikodrama ve gözlem ise test dışı tekniklerdendir. Psikolojik danışmanlar için ikinci önemli nokta ise, psikolojik danışmanlık ve rehberlik alt alanlarının oluşmaya başlamasıdır. Bu noktada okul psikolojik danışmanlığı, sağlık psikolojik danışmanlığı, rehabilitasyon psikolojik danışmanlığı ve aile danışmanlığı gibi alt alanların kendilerini gösterdikleri görülmektedir.