Zihinsel ve Görme Engelli Bireyler İçin Rekreasyon

Engelli bireyler için yaşamları boyunca uygun fırsatların geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Engellilerin kaliteli fiziksel aktivite ve spor fırsatlarına erişiminin sağlanması, engelli olmayan yaşıtlarıyla eşit bir şekilde ele alınmalıdır. Spor ve eğlence aktivitelerinde engelli bireylerin tüm toplumla eşit imkanlara sahip olmaları, yaşadıkları zorlukların hafiflemesi anlamında birçok yönden oldukça önemlidir.

Düzenli olarak gerçekleştirilen eğlence amaçlı fiziksel aktivite, sağlığın korunmasında çok önemli bir rol oynar. Kalp ve damar hastalıkları benzeri birçok hastalıkla ilgili önleyici olma noktasında düzenli fiziksel aktivitenin çok önemli olduğu ileri sürülmektedir. Günümüzde, haftada sadece 5 gün, orta düzeyde fiziksel aktivitenin (örneğin yürüyüş) katılımın, kardiyovasküler hastalıklar sebebiyle ortaya çıkabilecek ölüm riskini %30 oranında azalttığını ortaya koyan çalışmalar bulunmaktadır (Leitzman vd., 2007). Fiziksel egzersizin uzun vadeli sağlık durumunu ve ayrıca genel esenliği, kişisel ve sosyal gelişimi, engelli bireyler için başarıyı etkilediğini teoride ve ideal olarak pratikte herkes tarafından bilmelidir. Zihinsel ve görme engelli bireyler penceresinden değerlendirildiğinde normal günlük aktivitelerinin diğer bireylere göre düşük olması nedeniyle rekreasyon ve boş zaman aktivitelerine katılımlarının zihinsel ve bedensel hareketlerine önemli bir katkı sağlanması noktasında ayrıca öneme sahiptir.

Zihinsel Engellilik ve Görme Engelliliği

Engelliliğin türleri de dahil olmak üzere engelliliğin tanımı ve çeşitli engellilik türlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesini gerektirmektedir. Kavram, fiziksel engellilik, duyusal engellilik, bilişsel engellilik, zihinsel engellilik ve çeşitli kronik engellilik türleri dahil olmak üzere bireysel işlevselliğe atıfta bulunmak için kullanılır. Engellilik sınıflandırmaları, fiziksel ve sosyal çevresel faktörlerin engellilik sonuçlarını etkilemedeki rolünü de kabul etmektedir. Görünmez engellilik olarak bilinen bazı engeller gizlenebilir. Pek çok engelli türü vardır

Zihinsel Engellilik Kavramı

Pek çok farklı zihinsel engel türü vardır. Zihinsel engelliliğe sebep olduğu bilinen yaklaşık 250 farklı neden olduğundan bahsedilmektedir. Zihinsel engeller genel olarak beyin travması, zararlı madde kullanımı, biyolojik faktörler veya çevresel faktörlerin sonucu ortaya çıkabilmektedir. Bazı zihinsel engeller etkili bir şekilde tedavi edilebilirken, diğerleri daha şiddetli ve tedavi konusunda daha az çözüme sahiptirler.

Görme Engelliliği Kavramı

Görme engeli olan her birey toplumda ki diğer bireyler gibi eğitim, yaşam boyu öğrenmeye, çalışmaya, sosyalleşmeye ve bu alanlarda varlık gösterebilmek için de bilgiye erişmeye gereksinim duymaktadırlar. Fakat, ne yazık ki dünya genelinde mevcut olan kitap ve benzeri materyaller hemen hemen %95 oranında görme engelli bireylerin faydalanabileceği formatta değildir

Zihinsel ve Görme Engelliliğin Nedenleri

Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrasına bağlı nedenlerle bireyler zihinsel ve görme engelli hale gelebilmektedir.

Zihinsel ve Görme Engelli Bireylerin Yaşadıkları Sorunlar

Zihinsel ve görme engelli bireylerin yaşamakta oldukları sorunlarla ilgili anlaşılması gereken en önemli unsur bu sorunların dönemsel ya da anlık değil hayatları süresince devam etmesidir. Bu sebeple bunların sürekli olarak yaşandığı bir hayatın zorlukları sürekli artan bir şekilde şiddetlenmektedir. Yaşanan sorunların bertaraf edilmesi adına iyileştirmeler ve düzenlemeler yapılsa da engelli bireylerin yaşamlarında kendilerini daha iyi hissedecekleri zamanlara ihtiyaçları olmaktadır.

Zihinsel ve Görme Engelli Bireyler İçin Rekrasyon

Rekreasyonun yeniden yapılanma kapsamındaki klasik yaklaşıma göre, bir faaliyetin rekreasyon olabilmesi için, kişiyi zorunlu iş ve etkinliklerden sonra yenileyen, dinlendiren ve en önemlisi gönüllü olarak yapılan bir aktivite olması gerekmektedir. Daha kapsamlı bir ifade ile rekreasyon, insanın, tempolu ve stresli çalışma yükü, rutinleşmiş hayat tarzı ve diğer çevresel uyarıcılarla tehlikeye giren veya olumsuz etkilenen fiziksel ve ruhi sağlığını tekrar elde etmek, korumak veya devam ettirmekle birlikte zevk ve haz almak amacıyla, kişisel doyum sağlayacak, bütün çalışma ve zorunlu ihtiyaçlar için harcanan zaman dışında kalan bağımsız boş zaman içerisinde gönüllü olarak bireysel ya da grup halde seçerek yaptığı etkinlikler olarak tanımlanabilir.

Yapılan çalışmalarda boş zaman aktivitelerine katılan bireylerin tutum ve davranışlarında olum yansımalar ortaya çıktığı belirtilmektedir. Bu doğrultuda zihinsel ve görme engelli bireylerin de iştirak edebileceği rekreasyon etkinliklerinin düzenlemesi bu tür engeli olan bireylerin günlük yaşamın stres ve sıkıntılarından kurtularak sosyalleşmelerine olanak sağlayacağı ifade edilebilir.

Her ne engeli olursa olsun engelli bireylerin eşit şekilde rekreasyon faaliyetlerine katılabilmelerinin önündeki engellerin ortadan kaldırılması son derce önemlidir. Bu durum engelli bireylerin hayata daha pozitif yaklaşmalarını, yaşam kalitelerinin artmasını ve rahatlamalarını sağlayacaktır.