İşitme Engelli Çocukların Eğitimi

İşitme engeli, işitme duyarlılığının kişinin gelişim, uyum, özellikle iletişimdeki görevlerini yerine getirmesinde en büyük engeli oluşturur.

İşitme Engeli

İşitsel sistem; dış kulak, orta kulak, iç kulaktaki anatomik yapılar ile işitme siniri ve işitsel korteksten oluşur. Bu yapılardaki çeşitli nedenlerden dolayı oluşabilecek hasar işitme kaybının tipini belirler. İşitme kabının derecesi ise bu harabiyetin oluş derecesine bağlıdır. Çocuklar ve yetişkinler için belirlenen odyolojik kriterler farklılık gösterir. Yetişkinlerde 20 dB’e kadar olan kayıplar normal sınır olarak kabul edilirken, çocuklar için bu sınır 15 dB olarak belirlenmiştir. Sebebi ne olursa olsun 15 dB’den sonraki kayıplar çocuğun dili kazanım sürecini ve eğitsel performansını olumsuz yönde etkiler.

Erken Müdahale

Çocukların işitme fonksiyonlarını değerlendirmek için büyümelerini beklemek gerekmemektedir. Yaşamın ilk günlerinde uygulanabilen basit, ucuz ve güvenilir testler ile yeni doğan bir bebeğin işitme engelini saptamak mümkündür. Doğduktan sonra en geç 6 ay içinde işitme engeli tanısı konan ve işitme cihazı uygulanıp işitme ve konuşma eğitimi alan bebeklerin konuşma becerisi normal işiten yaşıtlarına benzer düzeyde gelişebilir.

İşitmeye Yardımcı Cihazlar ve İmplantlar

Tüm işitme kayıplarında uygun işitme cihazı uygulaması yapılabilir. Konuşma algısı bakımından işitme cihazından yeterince yarar göremeyen çocuklara koklear implant uygulaması yapılır.

Eğtim Programlarının Özellikleri ve Uygulama

İşitme kaybının tipi, derecesi ve sebeplerine göre çocukların konuşma ve dil gelişiminde yaşadıkları sorunlar farklılık gösterir. Bu sorunlar eğitim ortamında farklı derecelerde gözlemlenir. Bu nedenle tüm işitme özel gereksinimli çocuklar bireysel özelliklerine göre değerlendirilerek farklı eğitsel yöntemlerle oluşturulan eğitim programlarına dahil edilmelidirler.

İşitsel Sözel Eğitim

Uygun işitme cihazı ve/veya koklear implant aracılığı ile konuşma alanı içindeki sesleri yeterince duyabilen çocuklar işitsel -sözel eğitim programlarına dahil edilebilir. İşitsel sözel eğitim programı temelde sesi fark etme, ayırtetme, tanıma ve anlama becerilerinin yaşa ve gelişime uygun, tüm gelişim alanlarının desteklenmesini amaçlayan aile temelli eğitsel aktivitelerden oluşur. Bu nedenle ebeveynlerin normal gelişim süreci hakkında detaylı bilgi ile çocuklarının ihtiyaç duyduğu aktiviteleri uygulayabilme becerisine sahip olmaları kritik önem taşır.

Eğitim Sonuçları

İşitme özel gereksinimli çocukların eğitsel programlar dahilindeki performanslarını belirlemek ve programın bireysel ihtiyaçlara göre yeniden yapılandırılabilmesi için belirli aralıklarla dil gelişimi, genel gelişim, işitsel algı testleri uygulanmalıdır. Eğitim süreci içinde uygulanan değerlendirmeler eğitim süresince performansın kontrol edilmesi, işitme cihazının sağladığı uyarımın uygunluğu ve yeterliliği ve işitsel (re) habilitasyonun planlanması ve uygulanması için gerekli bilgilerin elde edilmesi açısından önem taşır.