Oyunun Gelişim Alanlarına Etkisi
Oyunun Tanımı ve Özellikleri
Tuğrul (2018) oyunun gücünü, çocukların gelişimine bütüncül bir şeklide katkısından ortaya çıkan eşsiz etkiye atfederek açıklamıştır. Ayrıca oyun güvenlidir, çocukların gelişimine uygun, basit -sade, ekonomik, kolay ulaşılabilir, katılımı destekler, çok yönlüdür, süreklidir, işlevseldir, zengindir, kapsayıcı ve keyif vericidir. Dolayısı ile oyunun gücü bu özelliklerden kaynaklanır. Bir başka açıdan bakıldığında, Montessori tarafından “çocuğun işi” olarak aktarılan oyun (Sevinç, 2004), çocuklar tarafından birçok faydası nedeni ile sevilmekte ve ayrıca okul öncesi dönemden itibaren ilerleyen kademelerde eğitim -öğretimin en önemli yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Oyunun Sosyal -Duygusal Gelişime Etkisi
Oyunun çocukların sosyal gelişimi ile yakından ilişkilidir. Çünkü bu süreç, toplumsallaşmanın oyun ile nasıl geliştiğini anlamamıza katkı sağlamaktadır. Çocuğun tek başına oyundan akranları ile etkileşim kuracağı, bu sayede de bir gruba ait olma, grubun diğer üyeleri ile etkileşime girme, kendinin ve karşısındakinin hak ve sorumluluklarını fark etme, ortak kurallara riayet etme, gerektiğinde liderlik etme, grubun ortak başarısından payına düşeni alma gibi çok sayıda beceriyi tecrübe edeceği bir süreci görebiliriz.
Oyunun Dil Gelişimine Etkisi
Bebekler ve küçük çocuklar çok erken yaşta dil ile oynarlar. Bebek konuşmaya başlamadan önce çıkardığı tekrar eden seslerle oynar (Frost vd., 2008). Bruner (1983), dilin en hızlı şekilde oyunla ilgili etkinliklerde öğrenildiğini belirtmiştir. Genellikle en karmaşık gramer ve pragmatik konuşma biçimleri, çocuklar tarafından ilk olarak oyun ortamlarında kullanılır (akt. Levy, 1984).
Oyunun Fiziksel Gelişime Etkisi
Nesnelerle oynamak bir çocuğun fiziksel gelişimi için çok önemlidir. Örneğin, üç ila altı ay arasında bir bebek, el -göz koordinasyonu ve ince motor kontrolü için hayati önem taşıyan nesnelere ulaşmaya, nesneleri kavramaya ve keşfetmeye ve uygun oyuncakları tutmaya başlayacaktır. Altı ila on iki aydan itibaren, küçük çocuklar giderek daha hareketli hale gelirler ve hızla “el becerisi” geliştirirler. İkinci yıl boyunca, itilebilen veya çekilebilen oyuncaklarla oynamak, yürümeye ve dengeye yardımcı olur. Çocuklar manipülatif becerileri öğrenmek ve bükme, vidalama, döndürme ve açma gibi hareketlere izin vermek için oyuncaklarla oynamalıdır (Thompson, 2000; akt., Gleave ve Cole -Hamilton, 2012). Tüm bu hareketler hem küçük kasların hem de büyük kasların gelişimini destekler.
Oyunun Bilişsel Gelişime Etkisi
Bilişsel gelişim, çocukluktan ergenliğe ve yetişkinliğe kadar hatırlama, problem çözme ve karar verme dahil olmak üzere düşünce süreçlerinin inşasıdır (Ahmad vd., 2016). Oyun, bilişsel gelişimciler için yeni bir konu değildir (Bjorklund ve Brown, 1998). Oyun, bilişsel gelişime çeşitli şekillerde katkıda bulunur. Çocukların geçmiş, şimdi ve gelecek hakkında düşünmeleri için gerekli olan hayal gücünü ve hafızayı geliştirmelerine yardımcı olur (Klein vd., 2003; akt., Ahmad vd., 2016). Örneğin bebek önünde duran mobile dokundukça mobilin hareket emesi, ses çıkarması sonucunda, bu eylemini sürekli olarak tekrar eder. Ayrıca bebek elleri ve ayakları ile ilgilenirken, hareket ettirir (sallar, parmaklarını açar, kapatır, germe ve çekme hareketlerini yapar), dokunur, hisseder. Bir nesneyi düşürür. Daha sonra düşürme şemasını fırlatma şeması ile bir düzenlemeye sokar ve yakınlık uzaklık gibi kavramlarla ilişki kurar. Bir başka oyunda bebek blokları uygun boşluklara yerleştirmek için çevirir, döndürür, kaydırır, eşleştirmeler yapar. Blokların farklılıklarını keşfeder (Berk ve Meyers, 2016). Eşleştirmeler, karşılaştırmalar gerçekleştirir. Tüm bu örneklerde nesnelerin özellikleri, sesler, hareketler tekrarlar ile bir aşinalık oluşturtur. Özellikle özümseme, uyumsama ve düzenlemenin gerçekleşmesi bilişsel gelişim açısından çok önemlidir. Çocuklar oyun yoluyla çevrelerini öğrenirler ve oyun yoluyla dünyalarını keşfederler. Yeni şeylerden haberdar olurlar. Oyun, yeni becerileri öğrenmeye fırsat oluşturur ve ayrıca problem çözme becerilerini geliştirmede temel araçlara sahiptir. Oyun çocukların düşünmelerinde önemli olan hayal güçlerine ve hafızalarına yardımcı olur (Ahmad vd., 2016).