Otel İşletmelerinde Yönetim Fonksiyonları
Turizm işletmelerinin en önemli ürünü hizmet olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle ki otel işletmeleri emek yoğun işletmeler olarak görülmektedir. Otel işletmelerinin taşımış oldukları bu özellikten dolayı turizm işletmelerinde yönetim ve yönetim fonksiyonları ayrı bir öneme sahiptir. Çalışan sayısının fazla olması, müşterilerin hizmet almak için otele geliyor olması ve üretim ile tüketimin eş zamanlı gerçekleşmesinden dolayı otel yönetiminde hatanın telafisi çok zor veya mümkün olmamaktadır. Yukarıda belirtilen nedenler otel işletmelerinde yönetim fonksiyonlarının eksiksiz olarak yerine getirilmesini zorunlu kılmaktadır.
Yönetici, kâr ve risk başkalarına ait olmak üzere ekonomik mal ve/veya hizmet üretmek ve/veya pazarlamak için üretim faktörlerini (doğal kaynaklar, emek, sermaye, girişimci, bilgi ve kaynakları) ele geçirip, düzenli bir biçimde bir araya getiren ve böylece kurulan ya da çalışmakta olan işletmeyi amacına uygun çalıştırma sorumluluğunu üstlenen kişidir. Yönetici, belirli bir süre içinde, emrine verilmiş olan maddi ve beşeri üretim faktörlerini, belirlenmiş amaçları gerçekleştirmek için çevredeki gelişmeleri dikkate alarak yönlendiren ve sahip olduğu kaynakların verimliliğinden sorumlu kişidir.
Yönetim, başkaları vasıtasıyla iş görmek, önceden hedefler belirleyerek çalışanların çabalarını bu hedefler doğrultusunda koordine etme süreci, bireylerin grup halinde çalışarak belli hedeflere ulaşmaya çabaladıkları bir çevre oluşturma ve bu çevreyi sürdürüp, muhafaza etme süreci, insanların ortak amaçlar olarak belirlediği hedeflere en kısa zamanda ve en iyi biçimde ulaşmaları için grup halinde eyleme geçmeleri olarak tanımlanabilir.
Basit bir tanıma göre yönetici ‘başkaları vasıtasıyla iş yaptıran kişidir’. Ancak bu tanım yalın ve yetersiz kalmaktadır. Zira yönetici, ‘insani ve maddi kaynakları örgüt amaçlarını gerçekleştirmek adına koordine etme ve kullanma’ gücüne sahip kişidir.
Yönetim olgusunu bir süreç olarak gören ilk yönetim bilimci olarak bilinen Henry Fayol, yönetimin fonksiyonlarını beş başlık altında toplamıştır. Planlama, örgütleme, yürütme, koordinasyon ve denetim. Yönetim sürecini oluşturan fonksiyonlar örgütün tüm basamaklardaki yönetim faaliyetlerinin özüdür. İşletme için bu fonksiyonlar işletmenin bütün faaliyetlerinde yerine getirilir. Yönetim fonksiyonları arasında çok yakın ilişkiler vardır.
Planlama, geleceğin değerlendirilmesi ve ona göre gerekli önlemlerin alınması faaliyetidir. Her yönetim sürecinin çok önemli bir fonksiyonu olan planlama, örgütsel amaçlara ulaşmak için gerekli politika ve yöntemlerin seçimi şeklinde tanımlanabilir.
Örgütsel amaçlar ve planlar belirledikten sonra bunları başarmada yardımcı olacak bir araca ihtiyaç duyulur. Bu araç örgüt yapısıdır. Örgüt, belirlenen amaçları başarmak için iki ya da daha fazla kişinin eşgüdümlenmiş biçimde çalıştıkları bir yapıdır.
Yöneltme fonksiyonu, planlara göre bir örgütü yürüten, bir yönetim faaliyetidir. Yöneltme çalışması bir pilotun uçağı havaalanına veya kaptanın gemiyi limana götürmesine benzetilebilir.
Koordinasyon, bir işletmeyi çalıştırmayı kolaylaştırma ve başarıyı sağlamak için örgütün bütün faaliyetlerinin uyumlaştırılmasıdır.
Kontrol, işletme faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan durum ile meydana gelmesi beklenilen durumun birbiri ile bağdaşıp bağdaşmadığını araştırarak bir nevi karşılaştırma yapma işidir.