Sultan II. Osman (1618 -1622) ve Sultan I. Mustafa (1617 -1618, 1622 -1623) Dönemleri

II. Osman Dönemi (1618 -1622)

3 Kasım 1604’de İstanbul’da doğdu. Babası I. Ahmed, annesi Mahfîrûz sultandır.

I. Ahmed’in vefatından sonra kardeşi I. Mustafa saltanata geçirildi. I. Mustafa kısa bir süre kaldığı tahttan aklî dengesinde sorunlar olması nedeniyle indirildi. II. Osman 26 Şubat 1618’de tahta çıktı. Saltanatı süresince hocası Ömer Efendi olmak üzere birçok devlet adamının tesirinde kaldı.

Devam eden Osmanlı -Safevi savaşı 26 Eylül 1618’de yapılan Serav Antlaşması ile son buldu.

Kazakların Osmanlı sınırlarını taciz etmesi ve Kırım Giraylarının Lehistan topraklarına akınlar düzenlemesi hali hazırdaki barışın bozulmasına neden oldu. II. Osman Lehistan meselesini kökünden halletmek için sefer Hotin Seferi’ne çıktı. Lehistan’ın sulh talep etmesiyle 9 Ekim 1621’de antlaşma yapıldı.

Hotin seferi öncesinde ve sonrasında meydana gelen gelişmeler II. Osman ile kapıkulunun arasının açılmasına neden oldu. Ayrıca ulemanın arpalıklarını kestirmesi nedeniyle ulema da II. Osman’a kırgındı. Yeniçeri ocağının yerine yeni bir askerî teşekkülün oluşturulacağı dedikodusunun artması üzerine isyan başladı. İsyanın sonucunda II. Osman tahttan indirildi ve 20 Mayıs 1622’de şehit edildi.

I. Mustafa Dönemi(1617 -1618, 1622 -1623)

1591 -92 yılında Manisa’da doğdu. Babası III. Mehmed’tir annesinin adı bilinmemektedir. Temel eğitimini sarayda aldı.

I. Mustafa yeğeni II. Osman’ın saltanatı boyunca Topkapı sarayında gözetim altında kaldı. Hotin seferi sonrasında yaşanan gelişmeler neticesinde askerin 19 Mayıs’ta başlattığı isyan II. Osman’ın önce saltanattan indirilmesine sonrasında da şehadetine neden oldu. 20 Mayıs’ta I. Mustafa Topkapı sarayına götürüldü. Resmi biat töreni icra edildikten sonra I. Mustafa’nın ikinci saltanat dönemi başladı.

II. Osman döneminde Lehistan ile yapılan barış şartlarını ihlal eden Kazaklar üzerine Damad Recep Paşa emrinde bir donanma gönderildi. Damad Recep Paşa Kazaklar karşısında büyük bir zafer kazandı onları bozguna uğrattı, 1 Ekim 1622’de İstanbul’a döndü.

II. Osman’ın katledilmesi hem halk üzerinde büyük bir etki bıraktı hem de askerlerin padişah katili zannı altında kalmasına neden oldu. Askerlerde asıl katiller kim ise ortaya çıkarmak için büyü bir uğraş verdiler ve II. Osman’ın katilleri Cebecibaşı, Veziriazam Davud Paşa ve Kilindir Uğrusu katledildi. Abaza Mehmed Paşa, II. Osman’ın kanını dava ederek Erzurum’da ayaklandı.

Veziriazam Mere Hüseyin Paşa’nın divanda bir beylerbeyini ve bir kadıyı dövdürtmesi ulemanın isyan etmesine neden oldu. Fatih Camii vakasında 19 ulema öldürüldü bu da Mere Hüseyin Paşa’nın azline neden oldu.

Veziriazam Kemankeş Ali Paşa ve Şeyhülislam Yahya Efendi valide sultanla görüşerek I. Mustafa’nın imametinin caiz olmadığını söylediler. I. Mustafa Topkapı sarayında dairesine kapatıldı. IV. Murad 10 Eylül 1623’te tahta çıkarıldı.