Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Önemi

Oyun ve Özellikleri

Çocuklar için oyun, yaşamdır ve yaşam oyundur. Oyun bir etkinlik ve harekettir. Oyuna tek bir çocuk veya bir grup çocuk da katılabilir. Oyunlar çoğu zaman oyuncaklarla oluşturulur, ayrıca çocuğun hayal gücüde çocuğun oyunu kurmasında tek başına yeterli olabilmektedir. Bazen oyun birkaç dakikada sürebildiği gibi bazen de günlerce devam edebilir. Oyun, araçlı ya da araçsız, kurallı ya da kuralsız olarak gerçekleştirilen ve çocuğun isteyerek katıldığı doğal öğrenme aracıdır.

Oyunun Özellikleri

Oyun çocukların zorunlu olarak yaptıkları bir eylem değil, gönüllü yapılan bir eylemdir.

Oyun sembolik, anlamlı ve değişime açıktır.

Çocuklar oyunda aktif rol alırlar. Oyun esnasında insanları, nesneleri, olayları keşfeder, araştırır ve sorgularlar.

Çocuklar oyunu, dışarıdan verilecek bir ödül için değil, zevk için oynarlar. Çocuklar oyunu, kendilerinin belirlediği kurallarla oynar.

Oyun etkinlikleri gerçek olmayabilir. Oyun, dışarıdan dayatılan kurallardan muaftır ve var olan tüm kurallar oyuncular tarafından değiştirilebilir.

Oyun, tüm oyuncuların aktif katılımını gerektirir. Oyun, çocuklara keyif veren bir deneyim olmalıdır.

Okul Öncesi Dönemde Oyun

Okul öncesi dönemde çocuğu ve oyunu birbirinden ayrı değerlendirmek doğru değildir. Oyun, çocuğu hayata hazırlayan en doğal ve aktif öğrenme ortamıdır.

Okul öncesi dönemde çocuklar, nesneleri ya da hayal ettikleri bir şeyi temsil etme yeteneğine sahiptir. Bu yetenek veya hayal gücü çocuğun ilerideki yaşamında insanlara ve olaylara olan bakış açılarına yön verir.

Çocukların toplumsal ve ahlaki değerlerinin oluşması yaşamın ilk yıllarında başlar ve bu değerlerin devamlılığın sağlanması ve gelecek kuşaklara aktarılması okul öncesi dönemde sağlanır. Çocuğun bütün eylem ve isteklerinde toplumsal beklentileri göz önünde bulundurması gerektiği düşüncesi oyunla kazandırılabilir.

Oyunun Önemi

Oyunlar ve bulmacalar çocukların problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir ve resimlerle eşleşen kelimeleri gösteren kitaplar kelime dağarcıklarını geliştirebilir ve aynı zamanda dünyayı anlamalarını artırabilir.

Çocukların oyun esnasında yetişkinleri rol alarak onları taklit etmesi, dil becerilerini güçlendirir. Evcilik oynamak çocukların aile üyelerinin farklı rollerini keşfetmelerine yardımcı olur.

İşbirlikçi oyun, çocukların benmerkezci bir dünyadan sosyal sözleşmelerin ve kuralların öneminin anlaşılmasına geçtiği geç okul öncesi dönemde başlar. Oyun grup hedeflerine göre düzenlenir. En az bir lider vardır ve çocuklar kesinlikle grubun içinde veya dışındadır. Takım sporları gibi oyunlar çocuklara hayatın herkesin uyması gereken kuralları olduğu kavramını öğretir.

Oyunun Faydaları

Çocuklar, oyunlar ve bulmacalar aracılığıyla problem çözme yeteneklerini arttırırlar. Çocuklar oyun yoluyla boyut, şekil ve doku hakkında bir anlayış kazanırlar. Oyun, çocukların kendi hayal güçlerini geliştirirken yaratıcı olmalarını sağlar. Sağlıklı beyin gelişimi için önemlidir. Oyun, çocuğun yaşadığı dünyayı keşfetmesi için ilk fırsattır.

Çocuk okula başladığında oyun önemlidir. Oyun, çocukların okul ortamına uyum sağlamasına yardımcı olabilir. Oyun, tüm çocukların gelişiminin önemli ve kritik bir parçasıdır. Oyun, çocuğun bebeklik döneminde başlar ve ideal olarak yaşamı boyunca devam eder.

Oyun Kuramları (Teorileri)

19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarından itibaren, insanlar tarafından erken klasik oyun teorileri ve modern oyun teorileri olarak sınıflandırılan pek çok oyun teorisi öne sürülmüştür.

Klasik Oyun Teorileri

Klasik oyun teorileri, 19. ve 20. yüzyılın başlarında oyunun amacı ve özellikleri hakkındaki düşüncelerden hareketle geliştirilmiştir. Bilimsel verilerden veya gerçeklerden çok felsefi görüşlere dayanıyordu. Ayrıca bu kuramlar genellikle oyunun içeriğinden çok nedenlerine odaklanırlar.

Fazla enerji tüketimi teorisi: Bu teoriye göre, insanların yaşamak için bir miktar enerjisi vardır. Ancak hayatta kalmamızı sağlayacak faaliyetleri gerçekleştirdikten sonra arta kalan fazla enerji tüketilmelidir.

Rahatlama teorisi: Oyun, insanların rahatlamasını ve daha iyi hissetmesini sağlayan bir aktivitedir. Hayatta kalmak için tüm enerjiyi harcadıktan sonra, insanların tekrar enerjiyi yerine getirmek için dinlenmeye veya oynamaya ihtiyacı vardır.

İçgüdü teorisi: Oyun içgüdüseldir ve çocukları gelecekteki yaşamlarına hazırlar.

Özünü yineleme teorisi: Hall'a göre, insanlık sürecine benzer şekilde oyun da ilkel oyunlardan toplumsal oyuna doğru gelişir.

Modern Oyun Teorileri

Modern oyun teorileri, deneysel araştırmalar yoluyla erken çocukluk eğitiminde oyunun önemine işaret eder. Genellikle oyunun nedenlerinden ziyade oyunu anlamaya odaklanırlar.

Psikanalitik teoriler: Psikanalitik kuram, Sigmund Freud tarafından kuramlaştırıldı ve yıllar içinde Erikson tarafından geliştirildi. Bu kurama göre oyun, çocukların duygusal gelişimi için çok önemlidir.

Bilişsel teoriler: Piaget, çocukların ortaya çıkan sembolik gelişimlerini oyun yoluyla gösterdiğine inanırken, Vygotsky oyunun çocukların sembolik gelişimini iyileştirdiğini belirtir. Albert Bandura, çocukların çevrelerinde gördüklerini gözlemleyerek ve taklit ederek öğrendiklerini ifade etmiştir.