Okul Öncesi Dönemde Beslenme ve Önemi

Okul Öncesi Dönemde Yeterli Ve Dengeli Beslenme

Yeterli ve dengeli beslenme yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite, genetik yapı, hastalık durumu, fizyolojik durum, sosyoekonomik durum gibi çeşitli etmenlerin göz önünde bulundurularak enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli alınmasıdır.

Enerji: Çocuklar her yaş grubunda devamlı büyüme ve gelişme süreci içerisindedir. Günlük enerji gereksinmesi yetişkin bireylerde ortalama 25-40 kkal/kg/gün iken, okul öncesi dönemdeki çocuklarda bu değer ortalama 80- 90 kkal/kg/gün olmaktadır.

Karbonhidrat: Bu yaş grubunda günlük toplam enerji gereksinmesinin %50- 60’ının karbonhidratlardan gelmesi önerilmektedir.

Protein: Okul öncesi dönemdeki çocuklar için günlük protein gereksinmesi 1- 2 g/kg/gün’dür.

Yağ: Günlük enerjinin %25-30’unun yağlardan sağlanması önerilmektedir.

Posa: Okul öncesi dönemindeki çocuklar için önerilen ortalama posa miktarı 12 g’dır.

Mikro Besin Öğeleri

Vitaminler: Vitaminler hem yaşamın devamlılığı için hem de büyüme gelişme için elzem besin ögeleridir. A,D,E ve K vitaminleri yağda çözünen ve karaciğerde depolanabilen vitaminlerdir. B ve C vitaminleri ise suda çözünen vitaminlerdir.

A vitamini: A vitamini yetersizliği çocuklarda görme kaybının en önemli nedeni olarak görülmektedir. A vitamininden zengin besin kaynakları turuncu ve kırmızı renkli sebze ve meyveler, koyu yeşil yapraklı sebzeler, süt ve süt ürünleri ve yumurta sarısıdır.

D vitamini: D vitamini başta diş ve kemik gelişiminde sağladığı olumlu etkiler olmak üzere sağlıklı bir çocukluk dönemi geçirmede öne çıkan bir vitamindir. Güneş ışınlarının dik açıda gelmediği zamanlarda el, kol, bacak ve yüz gibi yüzeylere 15-20 dakika boyunca temas etmesi önem taşımaktadır.

B12 vitamini: Okul öncesi dönemi çocuklarında B12 vitamini eksikliği en sık görülen anemi nedenlerinden biridir. En büyük nedeni diyette yeterli B12 vitamini alınmamasıdır.

Mineraller: Mineraller vücudumuzda yaşamsal faaliyetlerde ve fizyolojik reaksiyonlarda görevlidir. Demir, çinko, bakır, kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, magnezyum, klor ve kobalt başlıca minerallerdir.

Kalsiyum: Kalsiyum kemik sağlığının korunmasında D vitamini ile birlikte görev alan bir mineraldir. Vücutta kalsiyumun kullanılabilmesi için mutlaka D vitaminine ihtiyaç bulunmaktadır.

Fosfor: Vücutta kalsiyumdan sonra en fazla bulunan mineraldir. Kalsiyumla birlikte diş ve kemiklerin yapısında bulunmaktadır.

Demir: Demir kan hücrelerinin yapısında bulunan önemli bir mineraldir. Emilimi daha iyi olan demir kırmızı et kaynaklarında bulunmakta iken emilimi düşük olan hem olmayan formu kümes hayvanları, yumurta, kurubaklagiller, pekmez gibi besinlerde bulunmaktadır..

Okul Öncesi Dönemde Beslenme Alışkanlıkları

Öğün Sayısı: Okul öncesi çocuklarda yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarının kazandırılması yanında öğün alışkanlıklarının da kazandırılması önemlidir. Günlük tüketilecek besinlerin 3 ana, 2 ara öğünde alınması en uygun olanıdır.

Beslenme Modeli: Tüm yaş gruplarında olduğu gibi okul öncesi dönemdeki çocukların beslenme düzeninde günlük temel besin öğelerinin tamamını yeterli ve dengeli miktarda tüketmelidir. Çocuklar için oluşturulan menülerde yer alacak besinlerin, besin öğeleri bakımından birbirini tamamlamalıdır.

Okul Öncesi Dönemde Beslenme Sorunları

İştahsızlık: Çocuklarda iştahsızlık durumu okul öncesi dönemde görülen önemli bir beslenme problemidir.

Yemek seçme: Çocukta yemek seçme davranışının altında yatan en önemli neden aile üyelerinin yemeklere karşı tutumu olmaktadır. Çocuk davranışlarını taklit ettiği anne, baba ve kardeşten etkilenmektedir.

Aşırı yeme: Aşırı yeme, besin tüketiminin artmasına bağlı olarak alınan enerjinin artması durumudur. Bu yaş grubunda bulunan çocuklar beslenme davranışı için model olarak aile üyelerini görmektedir.

Besin alerjileri: Besin alerjisi belli bir besine veya besinlere karşı vücudun göstermiş olduğu reaksiyon durumudur. Besinlerin neden olduğu ishal, kusma, karın ağrısı gibi alerjik reaksiyonlar çocuğun hayat kalitesini olumsuz etkilemektedir.

Okul Öncesi Dönemde Beslenmenin Önemi

Okul öncesi dönem erişkinlik dönemi için pek çok alışkanlığın geliştirilip temelinin oluştuğu bir zaman dilimidir. Bu yaş grubundaki çocuklarda yeterli ve dengeli beslenme kadar, iyi bir sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak da önemlidir.