Esneklikler

Esneklik, bir değişkenin bir başka değişkene göre hassasiyetinin bir ölçüsüdür. Esneklik bağımsız değişkenin ismine göre adlandırılmaktadır.

Talebin Fiyat Esnekliği

Fiyatta meydana gelen yüzde birlik bir değişim karşısında talep edilen miktardaki yüzde değişimdir. Talebin fiyat esnekliği istisnalar haricinde negatif işaretlidir.

Talebin Fiyat Esnekliğinin Hesaplanması

Talebin fiyat esnekliği, yay ve nokta esneklik olmak üzere iki şekilde hesaplanır.

Yay esneklik ile hesaplama

Esneklik hesaplamalarındaki hataları azaltmak ve katsayıdaki değişikliği önlemek için talep eğrisi üzerindeki ortalama esnekliğin ölçümüdür. Başlangıç noktasının değişimi esneklik sonucunu etkilemez.

Nokta esneklik ile hesaplama

Talep eğrisi üzerindeki bir noktanın esnekliğini ölçmek için kullanılır.

Talebin Fiyat Esnekliği ile ilgili Özel Durumlar

Talep doğrusu miktar eksenine paralel ise esneklik her noktada sonsuzdur. Talep doğrusu fiyat eksenine paralel ise esneklik her noktada sıfırdır. Eğer, talep ikizkenar hiperbol şeklinde ise esneklik her noktada bire eşittir.

Esneklik ve Eğim

Eğim, bağımlı değişkendeki meydana gelen değişimin bağımsız değişkende meydana gelen değişime oranı iken esneklik bağımlı değişkende meydana gelen yüzdesel değişimin bağımsız değişkendeki yüzdelik değişime oranıdır. Eğim ve esneklik farklı şeyleri ifade eder.

Esneklik ve Toplam Harcama

Talebin fiyat esnekliği esnekse, fiyattaki değişme ile toplam harcama farklı yönlüdür. Talep esnek değil ise fiyattaki değişim ile toplam harcama paralel bir seyir izler. Talep birim esnek ise fiyattaki değişme toplam harcamayı etkilemez.

Talebin Fiyat Esnekliğine Etki Eden Faktörler

Gereksinme şiddeti, ikame imkanı, tüketici bütçesindeki önem ve zaman talebin fiyat esnekliği değerini etkiler.

Şiddetli gereksinim duyulmayan malların talebi esnektir. Yakın ikamesi fazla olan malalrın talebi esnektir. Bütçede önemli yer tutan malların talebi esnektir. Talep uzun dönemde daha esnektir.

Talebin Gelir Esnekliği

Gelirde meydana gelen yüzde birlik bir değişim karşısında talep edilen miktardaki yüzde değişimdir.

Talebin Gelir Esnekliğinin Hesaplanması

Talep edilen miktardaki yüzde değişimin gelirdeki yüzde değişime oranı ile hesaplanır.

Talebin Gelir Esnekliği ve Engel Eğrisi

Engel eğrisinin eğimi talebin gelir esnekliğinin işaretini belirler. Engel eğrisi pozitif eğimli ise sonuç artı ve negatif eğimli ise sonuç eksi işaretli bulunur.

Talebin Gelir Esnekliği ve Malların Niteliğinin Belirlenmesi

Talebin gelir esnekliği pozitif ise o mal normal ve esneklik katsayısı negatif ise ilgili mal düşük bir maldır.

Talebin Çapraz Esnekliği

Bir malın fiyatında meydana gelen yüzde birlik bir değişim karşısında diğer malın talep edilen miktarındaki yüzde değişimdir.

Talebin Çapraz Esnekliğinin Hesaplanması

Bir malın talep edilen miktarındaki yüzde değişimin diğer malın fiyatındaki yüzde değişime oranı ile hesaplanır.

Talebin Çapraz Esnekliği ve İlgili Malların Belirlenmesi

Talebin çapraz esnekliği pozitif ise iki mal birbirinin ikamesi ve negatif ise tamamlayıcısıdır. Eğer esneklik sonucu sıfır bulunursa bu iki mal birbirinden bağımsızdır.

Arz Esnekliği

Fiyatta meydana gelen yüzde birlik değişim karşısında arz edilen miktardaki yüzde değişimdir.

Arz Esnekliğinin Hesaplanması

Arz esnekliği de, yay ve nokta esneklik olmak üzere iki şekilde hesaplanır.

Yay esneklik ile hesaplama

Esneklik hesaplamalarındaki hataları azaltmak ve katsayıdaki değişikliği önlemek için arz eğrisi üzerindeki ortalama esnekliğin ölçümüdür. Başlangıç noktasının değişimi esneklik sonucunu etkilemez.

Nokta esneklik ile hesaplama

Arz eğrisi üzerindeki bir noktanın esnekliğini ölçmek için kullanılır.

Arz Esnekliği ile ilgili Özel Durumlar

Arz doğrusu miktar eksenine paralel ise esneklik her noktada sonsuzdur. Arz doğrusu fiyat eksenine paralel ise esneklik her noktada sıfırdır. Son olarak, arz doğrusu orijinden geçiyor ise esneklik her noktada bire eşittir.