Nakit Akım Tablosu
Nakit akım tablosu ilk kez 1962 yılında Virginia Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Almand Colenon tarafından geliştirilmiş, işletmenin son iki yıllık finansal durum tablosu ile son yıla ait kapsamlı gelir tablosundan yararlanarak düzenlenmiştir.
Nakit akım tablosu; belirli bir dönemde işletmenin dönem başı ile dönem sonu nakit ve nakit benzerlerinin arasındaki olumlu olumsuz farkı işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinin sonucu şeklinde sınıflandırarak açıklamaya çalışan mali tablo olarak tanımlanabilir.
Nakit akım tablosu üç bölümden oluşmaktadır. Bunlar;
- İşletme faaliyetlerinden nakit akımları,
- Yatırım faaliyetlerinden nakit akımları ve
- Finansman faaliyetlerinden nakit akımlarıdır.
Nakit Akım Tablosunun Kullanıcılara Sağladığı Faydalar
Finansal durum tablosu, kapsamlı gelir tablosu ve öz kaynak değişim tablosu tahakkuk esasına göre hazırlanmaktadır. Bu mali tablolar mali nitelikli olayların nakit yönünden çok tahakkuk ettikleri andaki durumlarını esas alınarak hazırlanmaktadır.
Tahakkuk esasına göre hazırlanan mali tablolar, işletmelerin yükümlülüklerini yerine getirmesinde gerekli nakde sahip olup olmadıkları hususunda bilgi verememektedir.
İşletmenin nakit giriş ve çıkışları hakkındaki bilgi hem ortaklara yapılacak olan temettü ödemeleri, hem borç alınan kurumlara yapılacak anapara faiz ödemeleri, hem de işletmenin duran varlık alımları için oldukça önemlidir.
Nakit akım tablosu, işletmenin temettü ödeyebilme ve finansal yükümlülüklerini yerine getirebilme kapasitesini gösterir.
Kâr işletmenin ödeme gücünü göstermede yeterli bir gösterge olamamaktadır. Kâr tahakkuk esasına göre hazırlanmaktadır. Henüz tahsil edilmemesine rağmen kredili satışlarından elde edilen gelir kapsamlı gelir tablosunda gösterilir. Dolayısıyla kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kârın ne kadarının nakit ne kadarının nakit olmadığını bilmek çok zordur.
Ayrıca kârın hesaplanmasında önemli olan satılan malların maliyetinin hesaplanmasında kullanılan farklı yöntemlerle kâr ile oynanabilmektedir.
Fakat kâr kadar yönetimin manipüle etmesine açık olmayan nakit akımı için böyle bir olumsuzluk söz konusu değildir.
Nakit Akım Tablosunun Hazırlanması
Nakit akım tablosu direkt ve endirekt olmak üzere iki yönteme göre hazırlanabilmektedir . Direkt ve endirekt yönteme göre hazırlanan nakit akım tablosunun oluşturulmasında birbirinden farklı teknikler kullanılmaktadır. Bu farklılık sadece işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımını hesaplanmasında söz konusudur. Yatırım ve finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit akımının hesaplanması her iki yöntemde de aynıdır. Endirekt yönteme göre nakit akımı tablosunun düzenlenmesinde kapsamlı gelir tablosu ve finansal durum tablosundan yararlanılmaktadır.
Ülkemizde nakit akım tablosunun direkt yönteme göre hazırlanması öngörülmüştür. Bu tercihin nedeni ise direkt yönteme göre hazırlanan nakit akım tablosunun, kullanıcılara endirekt yönteme göre daha fazla bilgi sunmasıdır.