İntermodal Taşımacılık

Her taşıma türünün diğerlerine göre farklı avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bu taşıma türlerinin farklı avantajlarını bir araya getirmek ve dezavantajlarını en aza indirmek amacıyla, uygulamada birden fazla taşıma türü birlikte kullanılabilmektedir. Bir taşıma sürecinde birden fazla taşıma türünün birlikte kullanılması intermodal taşımacılık olarak adlandırılmaktadır.

İntermodal taşımacılık, karayolu taşımacılığına alternatif olarak diğer taşıma türlerinin ağırlığını artırmak için tasarlanmıştır. Böylelikle hem karayolunun çevresel etkileri azaltılırken hem de taşıma maliyetleri düşürülebilecektir.

Taşımacılık Türlerinin Karşılaştırılması

Taşımacılık türleri hız, ulaşılabilirlik, güvenilirlik, çok yönlülük, sıklık, zarar ve kayıp riski, maliyet, esneklik ve taşıma kapasiteleri açısından karşılaştırılacaktır.

Hız: Tüm taşıma türleri içerisinde havayolu en hızlı seçenektir. Havayolunu sırasıyla karayolu, demiryolu ve denizyolu izlemektedir. En yavaş taşımacılık seçeneği ise boru hattıdır.

Ulaşılabilirlik: Karayolu , kapıdan -kapıya teslimat imkânı sayesinde ulaşabilirliği en yüksek seçenektir. Ulaşılabilirlik bakımından en dezavantajlı konumda olan taşımacılık şekli ise boru hattıdır.

Güvenilirlik: Dış çevre koşullarından daha az etkilenen boru hattı, en güvenilir taşıma türüdür. Boru hattını sırasıyla karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu takip eder.

Çok yönlülük: Çok yönlülük açısından değerlendirildiğinde gemiler idealdir. Denizyolu taşımacılığını sırasıyla demiryolu, karayolu, havayolu ve boru hattı taşımacılığı izlerler.

Sıklık: Boru hattı, 7/24 kesintisiz kullanılabilme imkânı sağlar. Boru hattını sırasıyla karayolu, havayolu, demiryolu ve denizyolu izlemektedir.

Zarar veya kayıp riski: Boru hattı, ürünleri dış çevre koşullarından izole ettiği için herhangi bir şekilde zarar görmelerini, kaybolmalarını veya çalınmalarını engellemektedir. Boru hattını sırasıyla denizyolu, havayolu, karayolu ve demiryolu taşımacılığı izler.

Maliyet: Taşıma türlerinin maliyetleri genel olarak incelendiğinde denizyolunun diğerlerine göre daha az maliyetli olduğu görülmektedir. Denizyolunu sırasıyla boru hattı, demiryolu, karayolu ve havayolu izlemektedir.

Esneklik: Karayolu, diğer taşıma türlerine oranla daha esnektir. Karayolunu sırasıyla demiryolu, havayolu, denizyolu ve boru hattı taşımacılığı izlemektedir.

Taşıma kapasitesi: Taşıma kapasiteleri esas alındığında en avantajlı taşıma türü boru hattıdır. Boru hattını sırasıyla denizyolu, demiryolu, havayolu ve karayolu takip etmektedir.

Uygun Taşıma Türünün Seçilmesi

İşletme, kendisi için en uygun taşıma yöntemini seçerken her bir taşıma yönteminin avantajları ve dezavantajlarının yanı sıra taşınacak ürünlerin özelliklerini ve diğer ihtiyaçları da göz önünde bulundurmalıdır.

Taşıma türünün seçiminde göz önünde bulundurulması gereken faktörlerde n bazıları ürünün dayanıklılığı, hacmi, taşımaya konu olan ürünün değeri, müşteri tercihleri, coğrafi koşullar ve ulaştırma altyapısıdır.

İntermodal Taşımacılık

Bir işletmenin tüm taşımacılık sürecini tek bir taşıma türü ile gerçekleştirmesine unimodal (tek modlu) taşımacılık adı verilir. Diğer yandan, bir taşımacılık süreci içerisinde birden fazla taşıma türünün bir arada kullanılmasına intermodal (modlar arası) taşımacılık denir.

İntermodal taşımacılık, taşıma sürecinde karayolunun ağırlığını azaltarak işletmelere hem maliyet hem de çevresel anlamda avantajlar sağlamaktadır.

İntermodal Taşımacılık Çeşitleri

İntermodal taşımacılık, çeşitli taşıma türlerinin kendi aralarında kombine edilmesi ile gerçekleştirilir. Ancak farklı intermodal taşımacılık alternatifleri de vardır. Bu alternatifler şunlardır;

RO-LA: Karayolu taşıma araçlarının demir yolları vasıtasıyla taşınmasıdır. Bu sistem, karayolu taşıtlarının kapıdan kapıya taşıma yapma özelliklerini kaybetmeksizin karayollarından dışlanmasına yardımcı olmaktadır.

RO-RO: RO -RO taşımacılığı, karayolu ve demiryolu araçlarının yükleriyle beraber gemilere yüklenerek istenen yere ulaştırılmasıdır.

İntermodal Taşımacılığın Avantajları

Her bir taşıma türünün kendine özgü avantajlarını entegre eder. Örneğin karayolunun esneklik ve ulaşılabilirlik avantajları ile, denizyolunun maliyet ve çok yönlülük avantajları intermodal taşımacılık sayesinde entegre edilebilir.

Taşımacılığın çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltır. İntermodal taşımacılık ile karbondioksit salınımı fazla olan taşıma türlerinin toplam taşıma sürecindeki payı azaltılabilir.

Yüklerin diğer taşıma türlerine aktarılmasıyla birlikte şehir içi ve şehirler arası karayollarındaki trafik yoğunluğu azalır.

İntermodal Taşımacılığın Maliyeti

Yüklerin ulaşım türleri arasında transferi gerektiği için terminal ve elleçleme maliyetleri yüksektir.

Elleçleme esnasında ürünlerin zarar görme, kaybolma veya çalınma riski olabilmektedir.

Taşıma hızının düşmesine bağlı olarak bir zaman maliyeti ortaya çıkmaktadır.

Konteyner Taşımacılığı

Konteynerler, içerisinde dökme yükten değerli elektronik ürüne kadar pek çok ürünün taşınabileceği, taşıma türleri arasındaki aktarmalara elverişli ve çeşitli özelliklere sahip standart boyutlardaki çelik kutulardır.

En yaygın olarak kullanılan konteyner boyutları 20

feet ve 40 feet uzunluğundadır. Ayrıca 8ft, 10ft, 45ft ve 58ft gibi farklı ebatlar da kullanılmaktadır.

Farklı ebatlardaki ve özelliklerdeki ürünlerin uygun şekillerde taşınabilmeleri için, farklı tipte birçok konteyner geliştirilmiştir. Kuru yük konteyneri, dökme yük konteyneri, frigofirik ve tank konteynerler bunlardan bazılarıdır.

Konteyner Taşımacılığının Avantajları

Standart büyüklükleri nedeniyle elleçlemeyi kolaylaştırır ve intermodal taşımacılığı mümkün hâle getirir.

Çok sayıdaki yükü her bir transfer noktasında tekrar açmaya gerek kalmayacak şekilde tek bir parçada birleştirir.

Çelik kaplar olan konteynerlar, içerisindeki ürünleri dış çevre koşullarından koruma işlevi görür ve taşıma sürecinde zarar görmesini engellerler.

Konteynerler mühürlendiği ve kapatıldığı için ürünlerin çalınma riskini azaltır.

Elleçleme süreleri daha kısa sürdüğü için maliyetleri azaltır.