Risk ve Kriz İletişimi
Birtakım haber alma ve bilgi kaynakları aracılığıyla oluşum sürecindeki risklerin belirlenmesi, istenmeyen risklerin engellenmesi, engellenemeyen risklerin ise örgütün amaç ve yararları doğrultusunda yönlendirilmesini kapsayan risk iletişiminin amacı, hedef kitlelerin riske dayalı bir kararın ardındaki mantığı anlamalarına yardımcı olmak ve böylece kendi menfaatlerine ve değerlerine dayalı bulguları yansıtan bir hükme varabilmelerini sağlamaktır. Süreçlerin iyi organize edilmesi örgüt yönetiminin durumu nasıl ele aldığıyla doğru orantılıdır. Risk iletişiminin önemi burada ortaya çıkmaktadır. Risk iletişimi sürecini belirleme ve değerlendirme aşaması, azaltma aşaması ve ölçme aşaması olarak değerlendirmek mümkündür.
Beklenmeden karşılaşılan ve risk içeren durumlar, risklerin yönetilmesini zaruri hâle getirmektedir. Risk iyi yönetilebilirse fırsat, iyi yönetilemez ise kriz olarak ortaya çıkacaktır. Örgütleri etkileyebilecek risklerin kaynaklarını ayrıntılı bir şekilde incelemek ve gelecekte krize dönüşme ihtimali olanlar üzerinde kontrol sağlamak, krizlerin yönetilmesinde ilk adımlardandır. Örgütlerde risklerin ele alındığı ve değerlendirildiği sürecin iyi işlemesi ve kontrol edilmesi beraberinde problemin çözümünü de getirecektir. İletişim kanallarının açık tutulması ve iletişimin kullanılması dolayısıyla riskin en aza indirilmesini ve kontrol edilmesini öne çıkacaktır. Tam aksine bir durum olması durumunda ise olası bir krizle karşı karşıya kalınabilir.
Proaktif kriz iletişiminde kriz iletişim planı, kriz iletişim ekibi, kriz iletişim sözcüsü, kriz iletişim kanalları ve örgüt bilgi dosyası hazır edilmelidir. Kriz iletişim planları kriz durumu olmadan örgütün krize hazırlık amacıyla oluşturduğu planlardır. Kriz iletişim ekibinin almış olduğu kararları kamuoyuyla paylaşmak için kriz iletişim sözcüsü devreye girer. Kriz iletişim ekibi tarafından hazırlanan mesajlar hedef kitleye sunulmak üzere kriz iletişim sözcüsü tarafından iletişim kanallarına iletilir. Bu kanallar hedef kitleye ulaşabilecek iletişim kanalları olmak durumundadır. Örgütü tanıtan bilgi dosyası kriz iletişim ekibi tarafından kriz provalarında kullanılmalı ve böylelikle krizler için hazırlık yapılmalıdır.
Reaktif kriz iletişimi krizle ilgili bilgilere ulaşma, kriz planlarının uygulanması, görevlendirilen ekibin çalışması ve çevrenin bilgilendirilmesinin yapıldığı ve krizin ortaya çıktığı bir dönemdir. Kriz iletişim ekibi, krizin türü ve içeriği hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Plan uygulayıcıların karar sürecinde etkili olması, hem krizden etkilenen çevrenin hem de çalışanların örgütün yanında yer almasını sağlayacaktır. Kriz ortaya çıkmadan krizle ilgili iletişime geçilecek personelin kimler olacağı, hangi birimde yer aldıkları ve iletişim adreslerinin belirlenmiş olması kriz anında kriz iletişim ekibinin işlerini kolaylaştıracaktır. Planların uygulanması aşamasındaki iletişim kanalları açık tutulmalı ve krizden etkilenen çevre mutlaka bilgilendirilmelidir.
Onarım ve tedavi iletişimi krizin değerlendirilmesi ve kriz sonrası onarım sürecidir. Krizin sona ermesi veya etkisini kaybetmesinin ardından hemen kriz planının yeniden gözden geçirilmesi önem taşır. Yapılan yanlışlıklar, koordinede yaşanan aksaklıklar, iletişim kanallarında oluşan problemler, hedef kitleye ulaşmada yaşanan sıkıntılar gözden geçirilmelidir. Kriz sonrası onarım süreci krizin etkisini kaybettiği veya tamamen yok edildiği bir aşamadır.
Kriz iletişime yönelik geliştirilen teorilerini; imajı yeniden yapılandırma teorisi, durumsal kriz iletişimi teorisi, kurumsal savunma ve kurumsal yenilenme adı altında değerlendirmek mümkündür.