Kurumlarda Stratejik Yönetim ve Planlama

Devamlı gelişen ve çeşitlenen bir çevrede faaliyet içinde olan örgütlerin kimisi nesilden nesile devam etmekte kimi ise kısa bir zaman sonra ortadan kalkmaktadır. Başarı ya da başarısızlık bu değişimleri nasıl yönettiklerine bağlı olarak ortaya konulmaktadır. Örgütlerin tümü, kendilerinin karlı ve devamlı kılacak bir yapıyı ve yönetim anlayışını benimsemek ister. Etkin bir yapı ve yönetim anlayışının tercih edilmesi ve hayat geçirilmesi konuyla ilgili sistemli ve bilinçli bir birikimi ve gayreti beraberinde getirir.

Stratejik yönetimin amacı da geçmişten gelen başarıları yinelemek değil, böylesi beklenmedik bir durum ortaya çıktığında üstesinden gelmek ve çevreden oluşabilecek sorunlara çözüm üretebilmektir. Bu açıdan değerlendirildiğinde stratejik yönetim, rekabet ortamında örgütün mağlup duruma düşmemesi için birtakım analitik konseptler, felsefe ve ele alış biçimleri, organizasyon modeli ve vasıtalar, düşüncelerin yenilenmesi ve teknik ortaya koyma aşamaları olarak değerlendirilmektedir.

Örgütler stratejilerini geliştirirken ortaya çıkan en önemli süreç stratejik sahadaki süreçtir. Bu süreçteki analizde çevredeki imkanlar ve sınırlılıklar belirlenerek önce dış çevre sonra da iç çevre analizleri doğrultusunda örgütün amaç ve hedefleri ortaya konulur. Bu süreçte ayrıca vizyon ve misyon da stratejik yönetim süreci için önem teşkil eder. Belirlenen politikalar, değerler ve taktikler stratejinin geliştirilmesi ve planlamanın uygulanabilirliği göstermek açısından stratejik yönetim sürecinde önemli bir yer tutmaktadır.

Günümüzde uygulanmakta olan stratejik yönetim, strateji planlanması için ihtiyaç duyulan araştırma, inceleme, değerlendirme ve seçme konularında planlanan bu stratejilerin uygulanabilmesi için örgüt içi yapısal ve güdüleyici her türlü önlemlerin alınarak yürürlüğe konulmasını, daha sonra da stratejilerin uygulanmadan önce, amaçlara uygunluğu açısından bir defa daha kontrol edilmesini içeren ve örgütün üst düzey kadrolarının çalışmalarını ilgilendiren faaliyetlerin tamamı olarak tanımlanmaktadır

Stratejik yönetim karar alma aşamalarında olduğu gibi, planlama, uygulama ve değerlendirme aşamalarından oluşur. Sürecin doğal olarak başlangıcını, amaçların belirlenmesi ve uygun stratejilerin geliştirilmesi şeklinde ele almak ve sonrasında bunların uygulanması ve neticelerin kontrol edilerek değerlendirilmesi gelmektedir. Bir başka deyişle, stratejik yönetim süreci stratejilerin planlanması için ihtiyaç duyulan araştırma, inceleme, değerlendirme ve seçim safhalarını planlama, bu stratejilerin uygulanabilmesi için örgütte her türlü yapısal ve güdüsel önlemlerin alınarak uygulanmaya konulmasını, daha sonra da stratejilerin uygulama aşamasından önce, amaçlara uygun olup olmadığı bakımından bir kere daha kontrol edilmesini içeren ve örgütün üst düzey kadrolarının çalışmalarını ilgilendiren süreçlerin tamamını kapsayan süreçtir .Dolayısıyla stratejik yönetim süreci; durum analizi, stratejilerin geliştirilmesi, stratejilerin uygulanması ve stratejik sonuçların kontrol edilmesi ve değerlendirilmesi olmak üzere dört aşamadan meydana gelmektedir

Stratejik yönetim araçları ve stratejik karar verme yöntemleri bütün olarak ele alınmalıdır. Stratejik yönetimde en önemli safha SWOT analizi yapılmasıdır. örgütün iç ve dış durum değerlendirmesi için SWOT analizi tercih edilirken Portföy analizleri, ise strateji seçiminde tercih edilen tekniklerdir. Bir diğer stratejik yönetimin en önemli araçlarından birisi de kıyaslama (benchmarking) adı verilen yönetim tekniğidir. Arama konferansı, beyin fırtınası, Delphi tekniği, nominal grup tekniği, gibi karar verme yöntemlerinden de stratejik yönetim sahasında geniş ölçüde yararlanılır.