Dil-Kültür Bağlantısı ve İletişim

İnsan, diğer canlılardan farklı olarak; düşünen, düşüncelerini çeşitli araçlarla ifade edebilen bir özelliğe sahiptir. İletişimi insanın biyolojik, psikolojik ve toplumsal varlığını üretebilmesinin ve geliştirebilmesinin zorunlu koşulu olan düşünsel ve ilişkisel faaliyetler bütünü olarak ifade edebiliriz.

İnsan iletişiminde kültürünü ortaya koyduğu gibi bireyin iletişim biçimini belirleyen en temel olgu, ait olduğu kültürdür. İnsanlar bir kültürün üyesi olarak etkileşimde bulunur. Her iletişim tarzı belirli bir kültürü sembolize eder.

Dilin Tanımı ve Özellikleri

Dil, her toplumda, her kültürde, o toplumun kendine has özelliklerine göre şekillenen sesler ve işaretlerden oluşan semboller sistemidir.

Kültürün Tanımı ve Özellikleri

Kültür; bilim, sanat, din, tarım, gelenek -görenekler, düşünce biçimleri kısacası insanın ürettiği her şeyi kapsayan geniş bir kavramdır.

Maddi Kültür

Mimari ürünler, bir resim tablosu, bir müzik aleti ya da teknolojik bir ürün gibi gözle görünür, somut nitelikteki unsurlar kültürün maddi yönünü oluşturur.

Maddi olmayan (manevi/moral) kültür

Toplumun üyeleri tarafından ortak paylaşılan değerler, gelenek, görenekler, inançlar ve düşünce biçimleri gibi somut olmayan unsurlar kültürün manevi yönünü oluşturmaktadır.

Kültürel Gecikme

Kültürün manevi unsurları maddi unsurlarına göre daha zor değişebilir. Bu süreçte yaşanan uyumsuzluk kültürel gecikme olarak ifade edilir.

Kültürün Unsurları

Değerler: Değerler, sosyal yaşamda kabul gören davranışları, neyin doğru, neyin yanlış olduğunu öğretir.

İnançlar: İnançlar, gerçekliğin doğası hakkında ileri sürülen iddialar, dünya hakkında paylaşılan fikirlerdir.

Semboller: Sembol, belirli bir durum ve olayı anlamlandıran şeydir.

Dil: Dil, toplumsal yaşamın sonucunda üretilen ve iletişimi sağlayan semboller sistemidir.

Örfler: Toplum tarafından sosyal kabul görmüş ve yaptırım gücü olan davranış şekilleridir.

Tabular: Kutsal sayılan şeyleri referans alarak bazı davranışların yasaklanmasıdır.

Yaptırımlar: Topluma uyumu teşvik etmek ve sapmayı engellemek için kullanılan ödüller ve cezalardır.

Kanunlar: Devletin gücüyle hazırlanan ve uygulanan formel kurallardır.

Dil ve Kültür İlişkisi

Dil, kültürü etkiler ve aynı zamanda kültürden beslenir. Dil ile kültür arasındaki etkileşim, iletişim yoluyla sağlanır.

Sözsüz İletişim Biçimleri ve Kültürel Farklılaşma

İnsanların duygu, düşünce, isteklerini aktardığı, bir haberin, bir bilginin verildiği iletişim sadece sözlü iletişim yoluyla sağlanmaz. Sözsüz iletişim sözlü iletişimi destekler, düzenler, pekiştirir. Duyguların ifadesini güçlendirir.

Beden Dili: Bazen hiçbir söze gerek duymadan ifadelerimizle, el -kol-baş hareketlerimizle, duruşumuzla, fiziksel mesafelerimizle ya da susarak sözcüklerle ifade edemeyeceğimiz çok sayıda mesajı etkili bir şekilde alıcıya gönderebiliriz.

Beden Dilini Oluşturan Ögeler

Jest ve Mimikler: Baş, el, kol, bacak ve bedenin kullanımı jestleri; gözler, kaşlar ya da yüzdeki ifadeler mimikleri oluşturur.

Mekân ve Fiziksel Mesafe: Mekânın ve kişilerarası fiziksel mesafenin de sözsüz iletişimde etkisi önemlidir. İnsanların yaşadığı mekânlar, kişinin yaşam tarzından sosyo- kültürel durumuna kadar çok sayıda mesaj gönderir ve iletişimin etkisini belirler.

Dil Benzeri: Dilin doğrudan kullanımı dışında bir takım seslerle iletişim kurulur. “hıı, hı hı, cık, eee…” gibi seslerin çıkarılması, ses tonu, sesin hızı, vurgu, duyguların sese yansıtılması, kızgın bir konuşma, dramatik bir ifade ile anlatma, dil benzeri sözsüz iletişimdir.

Giysi: İnsanların giyim tarzları, kıyafetleri, kullandıkları aksesuarları, tercih ettikleri renkler ve kokular her biri bir mesaj iletir.

Sözsüz İletişimde Kültürel Farklılaşma

İnsanların yaşam biçimlerindeki değişiklikler düşünce biçiminin ve kültürel ögelerin farklılaşmasına ve böylece iletişimsel ögelerin de değişmesine yol açar. Bu değişim aynı zamanda sözsüz iletişim kodlarının kültürden kültüre değişmesinde de etkili olur.

Sözlü İletişim Biçimleri ve Kültürel Farklılaşma

Kişilerarası iletişimde en yaygın olan iletişim türü, dilin etkin olarak kullanıldığı sözlü iletişimdir. Alıcı ile verici arasındaki ses ve kulağa dayalı iletişim, sözlü iletişimi oluşturur. Söz, iletişimde bir araçtır. Günlük yaşamda insanlar arası ilişkilerin hemen hemen hepsi sözle yürütülür.

Sözlü İletişim Biçimleri

Doğrudan sözlü iletişim: İletişime katılan bireyin tüm amacını, gereksinimlerini sözlü mesaj yoluyla ve algılanabilir sözcüklerle, açıkça karşı tarafa aktarması doğrudan sözlü iletişimdir.

Dolaylı sözlü iletişim: Dolaylı sözlü iletişim biçiminde sözcükler ve deyimler her zaman sözlük anlamlarında kullanılmaz.

Kişisel sözlü iletişim: Birey merkezli konuşmayı ifade eder ve "ben" kimliğini iletişim sürecinin merkezine yerleştiren dilsel ögelerin sıklıkla kullanımı tercih edilir.

Bağlamsal sözlü iletişim: Toplumsal rol merkezli konuşmayı ifade etmektedir. İletişim sırasında "toplumsal rol" kimliğini ortaya koyan dilsel ögelerden yararlanma eğilimi vardır.

Yazılı İletişim Biçimleri ve Kültürel Farklılaşma

Yazı, en genel tanımı ile ağızdan çıkan seslerin, dolayısıyla sözcüklerin, kulak ya da jest yardımı olmaksızın, gözle görülebilen, bazen de dokunulabilen işaretler hâlinde biçimlendirilerek kaydedilmesini sağlayan araçtır.

Dil gelişimleri birbirinden çok etkilenmiş olmakla birlikte hem köken bakımından hem de yapı bakımından birbirinden farklı gruplara ayrılmıştır. Dillerin bu özellikleri yazılı iletişimde de farklılıklara yol açmıştır.