Barok ve Rokoko Döneminde Kostüm

Barok sanatı Rönesans'tan sonra ortaya çıkmıştır. Yaklaşık olarak 18. yüzyılın ortalarına kadar baskın kalmıştır. Sanat alanında yanılsama yolu ile inandırma ve dönüştürme Barok Stili özellikleri arasındadır.

Bu dönem Avrupa sarayları ve gelişmiş merkezlerinde abartılı gösteriş zevkine uygun sanat olarak nitelendirilmektedir. 17. yüzyılda üst sınıf kendini ön plana çıkarabilmek için giyim stillerinde devamlı değişiklikler yapmıştır. Orta sınıfın üst sınıfın yaptığı her değişikliği taklit etmesi sonucu üst sınıf sürekli giysilerinde değişiklikler yapmak zorunda kalmıştır.

17. yüzyıldaki Avrupa tarihinde Fransa'nın yükselişi ve Orta sınıfın büyümesi etkili olmuştur. Bunların insanların yaşama ve giyinme biçimleri üzerinde büyük etkileri olmuştur ve Avrupa kültürü ve kostümü üzerinde kalıcı bir etkiye sahiptir. Fransa 17. yüzyılda Avrupa’nın lideri konumuna gelmiştir. Moda endüstrisi Paris’te kurulmaya başlamıştır. Yeni ortaya çıkan moda dergilerinin ve moda butiklerinin sezon ve stillerini buradan yapmaya başlaması bunda etkili olmuştur.

Paris’teki dokuma atölyesi, Versailles Sarayı portreler dokumuş ve Fransa’da saraylar için mobilya üretimi yapmıştır. 1665’te dantel atölyeleri kurulmuş ve göğüs fırfırı (kravat), Fontange(süslü başlık) ve diz fırfırları(cannon) gibi ürünleri ortaya çıkarmıştır. Bu detaylı süslemeler tüm saray giysilerinde yerini almıştır. Saray giysileri abartılı bir gösteriş içindedir. 1661 yılından itibaren 1789 yılına kadar Fransa diğer Avrupa ülkeleri için moda ekolü olmuştur.

17.yüzyılda Paris’in lüks ürünlerin merkezi olması, saray ile şehir arasındaki bağlantıların güçlenmesi ve modanın yazılı basına yansıması ile toplumdaki her kesimde moda anlayışı yerleşmeye başlamıştır.

Moda ve seyahat dergileri butikleri kültürel gezi olarak tanıtıp övgü yağdırmıştır. Merak uyandıran bu butiklerde toplumdaki alt sınıf zenginlerin arasına karışmış, moda koleksiyonlarını görmüşlerdir.

17. yüzyılda taç giyme törenleri, düğünler, balolar gibi özel günler için giyilen zorunlu kıyafetler oldukça masraflı olmuştur. Erkekler için zorunlu kıyafetler uzun bir ceket (justacorps), jile ya da yelek ve bir pantolondan oluşan üç parçalık kıyafettir. Bu giysiler giyilecek ortama göre sade kalmış veya mücevher ya da çiçeklerle süslenmiştir. Kadınlar için özel tören kostümleri Grand Habbit olarak adlandırılmıştır. Bu giysiler oldukça rahatsız bir kalıba sahiptir. Etek, korsaj ve göğüslüğün üstüne giyilen manto kadın siluetine yumuşaklık kazandırmıştır. 17.yüzyıl başlarında popüler olan detaylı işlemeli kumaşlar yerini zarif ipeklilere bırakmıştır. Süslü ayakkabılarla giyilen kısa pantolonlar da yerini deri çizmelerle kullanılan daha uzun pantolonlara bırakmıştır. Fırfırlı yakalar yerine de dantel yakalar kullanılmıştır. Kumaşların daha sade olmasından dolayı dantel yakalar ön plana çıkmaktadır. Danteller kıyafet süslemenin yanı sıra, manşetlerde, mendillerde hatta çoraplarda bile kullanılmıştır. Avrupa’da her dantel atölyesinde bu yeni moda danteller yaygındır.

Baldric, bele takılmayan geniş bir kuşaktır. Bunun yerine, omuz üzerinden bağlanmış; genellikle omuzdan bele doğru çapraz olarak uzanmıştır. Baldric genellikle doublet üstüne giyilmiştir.

17. yüzyılda hem erkekler hem de kadınlar için bakımlı olmak önemli olmuştur. Yüzyılın başında modaya uygun erkekler saçlarını omuzlarının üzerinden sarkan buklelerle ya da ekstra saç teli ile oldukça uzun kullanmışlardır. Ancak, 1600'lerin sonlarında kral ve daha sonra giderek daha fazla erkek kalın, dalgalı peruklar takmaya başlamıştır. Maskeler, Avrupalı kadınlar arasında hem pratik hem de dekoratif kullanımlara sahiptir. Maskeler ilk olarak 16. yüzyılda, kadınlar dışarıdayken güneşten ve diğer unsurlardan korunmak için takılmıştır. Maskelerin bu pratik kullanımı 17. ve 18. yüzyıllar boyunca devam etmiş ve bu tür maskeler ya yüzün tamamını ya da sadece burnu ve gözleri kaplamıştır.

17. yüzyılda zengin kadınlar için önemli bir aksesuar katlanan yelpaze olmuştur. İpek veya süslü kâğıt gibi ince malzemelerden yapılmış, fildişi, oyulmuş ahşap ve hatta ince altın ve mücevherlerle süslenmiş yelpazeler, kullanıcının zenginliğini ve ayrımını göstermek için etkili bir aksesuardır.

18. yüzyılın sonuna kadar, çoğu kadın elbiseleri dirseğe yakın bitmiştir. Elbisenin altından pamuklu iç elbisenin fırfırlı beyaz kolu ortaya çıkmıştır. Açığa çıkan kırışıklıklar veya dantel parçaları, engageantes olarak adlandırılmıştır. Panniers, eteği bacaklardan uzakta tutmak için kullanılan metal ve ahşap desteklerdir.

Rokoko, 18. yüzyılda Fransa’da Barok Döneminden sonra ortaya çıkmıştır. Fransız modası 18. Yüzyılın ilk yarısında etkili olurken, ikinci yarısında İngiliz modası da yayılmaya başlamıştır. 1670'lerin sonları, sonraki yüzyıl boyunca geniş kapsamlı bir etkiye sahip olacak kadın giyim tarzında yeni bir gelişme görmüştür. Daha önce kadınlar tarafından giyilen sert, kemikli korsaj ve etek stili, dönem başlarında daha gevşek bir şekilde sarılmış bir elbise tarzı olan mantua ile değiştirilmiştir. Mantua'nın ipek tasarımlarını en iyi şekilde sergilediği düşünülmüştür, çünkü kumaş kesilmek yerine daha çok sarılmıştır. Bu nedenle, giysinin adını pahalı ipeklerin üretildiği İtalya'daki Mantua'dan aldığına inanılmaktadır. Bununla birlikte, isminin Fransızca terim olan Manteau'dan geldiği de öne sürülmüştür. Önü açık olarak giyilen bu giysi, dönem içinde alttaki eteği ortaya çıkaracak şekilde geriye doğru atılmaya başlamıştır. 18. yüzyılın ortalarındaki Manteau ‘un eteğinin önü ve arkası, yanlara takılan iki küçük yan panniers ile önden düz olarak şekillendirilmiş, ancak yanlardan çok uzamıştır. Bu elbiseleri giyen kadınlar kapılardan yanlamasına geçmek zorunda kalmışlardır.

18. yüzyılın ikinci yarısında, Avrupa ve Amerikan modasının çoğu Fransa'nın stillerini takip etmiştir. Fransa'da saray soyluları, Fransız sarayı Versailles'da toplanmıştır. Erkekler insan saçı veya keçi saçından yapılmış, karmaşık buklelerden oluşan uzun peruklar kullanmışlardır.

Kadınlar başlarında bir tel çerçeve üzerine kendi saçlarını sarmışlardır. Bazen başlarının birkaç metre yukarısında yükselen devasa dekoratif saçlar yapmışlardır.