Rönesans Döneminde Kostüm

Rönesans kelime olarak “Yeniden Doğuş” anlamına gelmektedir. Sadece bir sanat akımı değil, edebiyat, güzel sanatlar, bilim alanında da birçok reformun yer aldığı etkili bir dönemdir. Bu dönemde Realizm ve Natüralizm gibi sanat akımlarının ortaya çıkması ile dönem kıyafetleri daha doğru şekilde eserlere aktarılmaya başlanmıştır. Dönemin öne çıkan isimlerinin portreleri çizilmiştir.

Bir fetih ve keşif çağı olan bu dönemde, 1453 yılında İstanbul’un fethedilmesi Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgeye İslamiyet’i getirmesini sağlamıştır. Amerika keşfedilmiş ve yeni yerlere ulaşma imkânı sağlayan insanların teknik gelişimi hız kazanmıştır.

15. yüzyılda, Avrupa kostümünün doğası modayı, mevcut giyim tarzını veya geleneklerini vurgulamaya başlamıştır. Orta Çağ'ın sonlarında, bir kraliyet sarayının yalnızca en zengin üyeleri kostümlerini ve aksesuarlarını düzenli olarak değiştirebilecek kaynaklara sahipken, 15.yüzyılda başlayan Rönesans'ın veya kültürel yeniden doğuşun ilk yıllarında, giderek daha fazla insan daha abartılı giyinmeye ve yeni popüler tarzlara ayak uydurmalarına izin veren zenginliği edinmeye başlamışlardır. 15. yüzyılın sonlarında birkaç önemli trend bir araya gelmiştir ve Avrupa'daki kostüm stillerinde gerçek değişiklikler ortaya çıkmıştır. 15. yüzyılın sonlarında kostüm devrimi, Avrupa'daki kostüm tarzlarında gerçek bir değişikliği işaretlemek için birkaç önemli trend bir araya gelmiştir.

Rönesans, drapeli ve dökümlü giysilerden vücuda oturan ve kalıp özellikleri olan giysilere geçişin yoğun olarak görüldüğü bir dönemdir. Bu dönemde giysilerde daha net ve keskin çizgiler görülmektedir. Doublet ceket ve pantolon, erkeklerin kullandığı paltolar, kadınlar için korsajlı giysiler ve etekler dönem modasında yerini almıştır. Bu dönem büyük sanatçıların, mimarların, heykeltıraşların, şairlerin ve mucitlerin dönemidir.

16. yüzyılın belki de en büyük trend belirleyicisi, zenginlik ve zenginlik arayışında modayı aşırılıklara sürükleyen I. Elizabeth'dir. Modanın 16. yüzyılın kıyafetlerine getirdiği tüm değişiklikler için, esas giysi formu oldukça istikrarlı kalmıştır.

Erkeklerin omuzlarını daha geniş gösteren ve karın bölgesini özellikle vurgulayan giysiler maskülen bir stili ortaya çıkmıştır. Kadınların bel bölgesini öne çıkaran korsajlı giysiler popüler olmuştur.

Avrupa'nın erken dönemlerindeki en zengin endüstrilerden bazıları, tekstil veya kumaş üretimiyle daha iyi duruma gelmiştir. Zenginlikteki bu genel artış, İtalya’ da zenginlerin zevklerinin ve tercihlerinin Avrupa'ya yayılmasına izin vermiştir. Bu yeni trendlerin ardından erkek giyiminde değişiklikler olmuştur.

16. yüzyılın erkekleri, doublet ve jerkin üzerinde bir dizi ceket veya pelerin giymiştir. Bu giysiler hem sıcaklık hem de gösteriş için giyilmiştir. Bazıları kullanıcının pantolonuyla uygun bir malzemeden yapılmıştır. Dönem içinde kostümlerle ilgili farklı terimler kullanılmıştır. 14. ve 16.yüzyılın sonları görülen, kesme, giysileri ayırt etmek ve güzelleştirmek için kullanılan dekoratif tekniklerdi. Dagging terimine aynı zamanda kesme işi de deniyordu. Bu terim, bir giysinin herhangi bir kenarının, bir dekorasyon biçimi olarak kesilmesi için uygulanmaktadır. Slashing kesme, makaslama işine verilen isimdir. Bir giysinin herhangi bir yerinde değişen uzunluklarda kesme yapılmasıdır. Simetrik kesikler sıralanmış ve boşluklar doldurulmuştur.

Doublet, Orta Çağ'ın uzun, bol dökümlü giysilerinden Rönesans'ın vücut formuna daha uyumlu stillerine geçişte önemli bir giysidir.Başlarda, doublet boyna kadar iliklenmiştir, ancak 15.yüzyılın sonlarında yakası, moda olmaya başlayan keten gömlekleri ve fırfırları veya pileli yakaları göstermek için geniş bir V şeklinde açılmıştır. Kollar, omuzdan bileğe sıkıca oturan ya da üst kollarda çok kabarıklığa kadar değişen farklılıklar göstermiştir. Doublet ceketin üzerine aynı kalıbı takip eden, biraz daha uzun etekli jerkin giyilmektedir.

İlk farthingales (çember, iç etek) yaklaşık 1470 yılında İspanya'da giyilmiş ve vertugados olarak adlandırılmıştır. Belin hemen altında küçük halkaları, eteğin aşağısında giderek açılan halkalar vardır. Bu halkalar, eteğe mükemmel bir koni şekli vermiş ve dış eteğin düzgün bir şekilde kabarmasını sağlamıştır. Bu farthingales Fransa ve İngiltere'de popüler hale geldikçe, İspanyol farthingale olarak bilinmeye başlamışlardır. Fransa ve İngiltere'deki pek çok kadın, en dıştaki etek, zıt orta eteği ortaya çıkarmak için önden ayrılmış olarak, farthingale üzerinde iki etek giymiştir.

15. ve 16. yüzyılın en ayırt edici modalarından biri olan Ruff, boyun çevresinde bir tekerlek gibi göze çarpan, genellikle nişasta veya telle sertleştirilmiş geniş, kıvrımlı bir yakadır. Pahalı ve bakımı zaman alıcı olan bu yakalar yalnızca zenginler tarafından kullanılmıştır. Ruffs, gururlu ve kibirli bir pozla başını dik tutma etkisine sahiptir bu da onları Avrupa çapında asiller arasında popüler hale getirmiştir. Hem erkekler hem de kadınlar fırfırları kullanmışlardır.

Mücevherler ve Takılar

15. yüzyıl, insanların süslenme şekillerinde bir geçiş dönemidir. Mücevher ve aksesuar kullanımı, yüzyıl boyunca gittikçe daha yaygın ve gösterişli hale gelmiştir. Takılar, Avrupa'nın çeşitli krallıklarının artan zenginliğini yansıtmış ve 16. yüzyılda meydana gelen gösterişin aşırılığının yolunu açmıştır

Ayakkabılar

Sivri ayakkabılara yönelik eğilim, 1470'lerde, Avrupa genelinde modanın değişmesiyle sona ermiştir. Uzun, yalın görünüm yerini geniş, kalın formlu, küt “ördek gagası” burunlu ayakkabılara bırakmıştır.