Kamu Teşkilatlarında Stratejik Yönetim Ve Stratejik Planlama

Stratejik Yönetim

Stratejik yönetim kavramı da işletme ve yönetim alanında kullanılan bir kavramdır. Stratejik yönetim etkin stratejiler geliştirebilmek için gerekli olan araştırma, inceleme, değerlendirme ve seçim çabalarının tamamını kapsayan bir süreçtir. Bu süreç sonrasında planlanan stratejilerin uygulanabilmesi için gerekli tedbirlerin alınması, stratejilerin uygulanması, sürecin kontrol edilmesi ve bu stratejilerin uygulama sonuçlarını değerlendirerek gerekli kararların alınması da stratejik yönetimin aşamalarını oluşturur. Sonuç olarak stratejik yönetim, örgütün amaçlarına ulaşması için stratejiler geliştirilip uygulanmasını ve uygulamaların her aşamasının kontrolünün sağlanmasını gerektiren bir süreç olarak tanımlanabilir.

Stratejik Yönetim Süreci

Stratejik yönetim süreci birbirini takip eden beş aşamadan oluşur. Bu aşamalar: Misyon ve hedeflerin belirlenmesi, çevre analizinin yapılması, stratejilerin oluşturulması, stratejilerin uygulanması ve stratejilerin değerlendirilmesi aşamalarıdır.

Stratejik Planlama

Stratejik planlama bugün ya da yakın geleceği değil, uzun vadeli geleceği kendisine amaç edinmiştir. Stratejik planlama, kurumun ulaşmak istediği amaç ve hedefler için izlemesi gereken yolu ifade eder. Stratejik planlama uzun vadede kontrol edilemeyen gelişmelerden olumsuz etkilenmemek için alınması gereken tedbirleri içerir. Ekonomik, toplumsal, siyasal ve diğer birçok küresel gelişmelerden kurumun olumsuz etkilenmemesi için stratejik planlamadan faydalanılır.

Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama Arasındaki Fark

Stratejik yönetim, kurumların yönetim süreciyle ilgili geniş kapsamlı ve devamlılığı olan bir süreci ifade eder. Stratejik planlar ise stratejik yönetim kapsamında oluşturulurlar. Stratejik yönetimin ilk aşaması olarak değerlendirilebilecek olan stratejik planlama, geleceğe yönelik amaçların ve önceliklerin belirlendiği ve eylemlerin planladığı bir süreçtir. Stratejik planlar sayesinde kurumların iç ve dış çevreyi analiz etmesi ve bu gelişmelere göre gelecek faaliyetlerini şekillendirmesi mümkün olur.

Kamu Kurumlarında Stratejik Planlama

Stratejik yönetim ve stratejik planlama, kamu kurumları açısından önemli kavramlardır. Kamu kurumları stratejik planlama sayesinde kuruluş amaçlarını, başarı ölçütlerini, kurumlarının ulusal plan ve stratejiler içindeki yerini netleştirme imkanı bulurlar. Stratejik planlama sürecinde her aşamada katılımı teşvik eden bir yaklaşımın benimsenmesiyle vatandaş memnuniyetinin artırılması da sağlanabilir.

Stratejik planlama birbirini takip eden sistemli bir yapıyı temsil eder. Stratejik planlamanın başarılı olması için verimli bir hazırlık çalışmasının yapılması, mevcut durumun etkin analiz edilmesi, hedeflerin belirlenmesi ve alternatif stratejilerin oluşturulması gerekir.

Stratejik planlama sürecinde kurumun mevcutta nerede olduğu, nereye ulaşmak istediği, bu hedefe nasıl ulaşacağı ve hedefine ulaşıp ulaşmadığı sorularına cevap aranır. Stratejik planlama sürecinin başarılı olması için başta üst düzey yöneticiler olmak üzere tüm kurum çalışanları tarafından benimsenmesi, katılımcı bir yaklaşımla hazırlanılmış olması, hazırlık sürecinde ihtiyaçların objektif şekilde tespit edilmesi ve hedeflenen zamanda tamamlanması gerekmektedir.

Stratejik planlama süreci şu aşamalardan oluşur: durum analizi (GZFT), misyonun belirlenmesi, vizyonun belirlenmesi, temel değerler, stratejik amaç ve hedeflerin oluşturulması, faaliyet ve projelerin belirlenmesi, izleme ve değerlendirme ve performans ölçümü.

Kamu kurularında stratejik planlama kurumun mevcut durumunu inceleyerek gelecek hedeflerinin belirlenmesi ile başlar. Belirlenen hedeflere ve bu hedefler doğrultusunda ortaya çıkan gelecek beklentilerine ulaşmak için izlenmesi gereken yol ve yöntemleri içerir. Bu yol ve yöntemler kurumun strateji geliştirme aşamasını oluşturur. Son aşamada ise geliştirilen stratejiler sonucunda elde edilen neticeler ve kurumun performansı değerlendirilir.

Kamu kurumlarında ortaya çıkan idari ve mali sorunlar stratejik planlamayı daha da önemli h âle getirmiştir. Stratejik planlama, kamu kurumlarının mali disiplin sağlaması ve kaynaklarını etkin ve verimli şekilde kullanması için gerekli olan kurumsal disiplinin kazanılmasına yardımcı olmaktadır.

Stratejik planlama sayesinde kamu kurumları yapısal ve mali sorunlarını daha kolay aşabilirler. Stratejik planlama kamu kurumu yöneticilerine stratejik bakış açısı kazandırabilir. Bu bakış açısı sayesinde kurumlar daha şeffaf ve başarı bir şekilde yönetilebilir. Stratejik planlama kurumsal kültür ve kurumsal kimliğin gelişmesine ve güçlendirilmesine katkı sağlar.