Finansal Pazarlama
Finansal planlama, işletmelerde geleceğe dönük parasal hedefleri tutturabilmek üzere yapılan planlar bütünüdür. Finansal planlama bir firmanın plan döneminde faaliyetlerine yol gösterici olup, bu faaliyetlerin kontrol ve koordinesine yardımcı olur. Finansal planlama süre açısından, uzun dönemli yapılan stratejik planlar ve kısa dönemli işletme planları olarak ikiye ayrılır. Firma için mümkün olan yatırım ve finansman tercihlerinin analizi edilmesi, Planda alınan kararların gelecekteki sonuçlarının tahmin edilmesi, Planda hangi alternatifin uygulanacağına karar verilmesi, Finansal planda belirlenen amaçlara göre performans ölçümü yapılması konularını kapsamaktadır. Finansal planlamanın en başta gelen amacı, işletme için optimal likidite seviyesinin sağlanmasına yardımcı olmasıdır. Yani işletmenin günü gelen borçlarını ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için sürekli olarak elinin altında likit varlıklar bulundurması, yani likidite durumunu koruması gerekmektedir.
Bir finansal planlamada atılacak ilk adım , tüm işletme faaliyetlerinin yerine getirilmesiyle ortaya çıkacak olan gelirlerin ve giderlerin önceden tahmin edilmesi ile başlar.
Finansal planlamanın ikinci adımında , finansal yönden alternatif olan planın uygulanmasıdır. Bunun için finansal tahminlerle ortaya konulan sorunun çözümlenebilmesi için, söz konusu seçim olanaklarının belirlenmesi gereklidir. Finansal planlama sürecinin üçüncü adımında , optimal seçeneklerin belirlenmesinden sonra karar verme süreci gelir. Bir işletmede gelecekle ilgili olarak hedefler belirlenir, planlar da bu hedefler uygun rakamlandırılarak yapılır.
Finansal plan türleri, olağan finansal planlar ve olağanüstü finansal planlar diye ikiye ayrılır.
Uzun vadeli finansal planlar, stratejik planlardır. Stratejik planlarda finansal hareketlilik, 2 ile 10 yıl arasında beklenen etkisini gösterir. İlerleyen zaman içinde önemli yeni bilgilerin ortaya çıkması hâlinde revize edilen 5 yıllık stratejik planlar işletmelerde daha yaygın olarak kullanılır.
Proforma bilanço yöntemine tahmini bilanço yöntemi de denilmektedir. Proforma bilanço yönteminde, işletme karar ve planlarının, işletmenin aktif ve pasif hesapları üzerindeki olası etkileri tahmin edilmeye çalışılmaktadır. Başka bir deyişle, bu yöntemle, belli bir dönem için planlanan faaliyetlerin, işletmede aktif ve pasif yapısını ne şekilde değiştireceği araştırılmaktadır.
Proforma bilanço hazırlanmasında ilk adım, geleceğe dönük satış tahminlerinin yapılması ve satış hacmi ile başlıca aktif kalemleri arasında bulunan ilişkinin ortaya konulmasıdır.
Proforma bilanço, 4 farklı yöntemle yapılmaktadır.
- Günlük Satış Yöntemine göre Proforma Bilanço Düzenlenmesi
- Satışların yüzdesi Yöntemine göre Göre Proforma Bilanço Düzenlenmesi
- Oran Yöntemiyle Proforma Bilanço Düzenlenmesi
- Regresyon Yöntemiyle Proforma Bilanço Düzenlenmesi
Kısa Vadeli Finansal Planlama
Kısa vadeli finansal planlar genellikle 1 yıla kadarki dönemi kapsar. Temel girdileri; işletmede satış tahmini ve finansal verilerin çeşitli şekillerini kapsarken, temel çıktıları; hazırlanacak işletme bütçeleri, nakit bütçesi ve proforma bilançoyu kapsar. Bu kısımda nakit bütçesini göreceğiz.
Kısa Vadeli Finansal Planlama Aracı olarak Nakit Bütçesi
Nakit bütçesi; bir firmanın gelecekteki bir dönemde işletmeye nakit girişlerinin ve işletmeden çıkışlarının tahmin edildiği bir bütçedir. Nakit bütçesi yıllık veya daha az dönemi mesela altı aylık, üç aylık, aylık, haftalık gibi süreler için hazırlanabilir. Bir firmanın nakit bütçesini hazırlamasındaki ana amaç, firmanın borçlarını ödeyebilmek için nakit yapısını görmesi ve elindeki nakdi iyi yönetebilmesi için gerekli nakit dengesinin sağlanabilmesidir.
Nakit bütçesi hazırlamanın faydalarını şöyle sıralayabiliriz: Nakit bütçesi, nakdin etkili bir biçimde kullanılmasında, yapacağı borçlanmayı bir plan içinde sürdürmesinde, borçların zamanlarının planlanmasında, kâr payı ödemesinin ne zaman ve ne kadar yapılacağı kararında ve bütçe dönemi içindeki nakit fazlası veya noksanının belirlenmesinde yardımcı olur.
Her bütçe dönemi sonunda tahmini para mevcudunu
Tahmini nakit açığını veya fazlasını
Ek finansman sağlanmasını gerekli olup olmadığını
Ek finansman gerekliyse bunun zamanı ve nerelerden sağlanabileceğini
İlave fonlara ihtiyaç duyulan süreyi ortaya koyar.
Proforma bilanço, uzun süreli finansman ihtiyaçlarının belirlenmesi açısından uygun araçlardır fakat kapsadıkları süre içinde nakit akışlarını göstermezler. Yani proforma bilançoya göre bir firmanın belli bir süre sonunda ek finansman ihtiyacı olduğu belirlenmesine rağmen, bu bütçe dönemi içerisinde hangi ay ne kadar fazlalık olduğunu ya da hangi ay ne kadar noksanlık olduğunu göstermez. Bunun için nakit bütçesi hazırlanır.
Son olarak bir firmada nakit bütçesi hazırlamaktan amaç,
- Belirli bir süre içinde para giriş ve çıkışlarıyla ilgili tahminleri ayrıntılı şekilde tabloya aktarmak,
- Firmanın bütçe dönemindeki nakit ihtiyacı miktarını belirlemek,
- Bu ihtiyaç duyulan nakdin, elde mevcut olup olmayacağını belirlemek,
- Firmada yaşanabilecek likidite sıkışıklığını önlemek,
- Firmanın bütçe dönemi için ödeme gücünü görmek,
- Bütçe döneminde nakit varlığın atıl kalmasını önlemektir.