Bilgisayar Donanım Bileşenleri

Günlük hayatımızda masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar, akıllı cep telefonu ve tablet gibi mobil cihazlar farklı amaçlar doğrultusunda yer edinmiştir. Bu cihazların tümünde bir işletim sistemi bulunmaktadır.

Bilgisayar sistemi temelde donanım ve yazılım bileşenlerinden meydana gelmektedir. İşletim sistemi yazılım ve donanım bileşenleri arasında köprü görevi yapar.

Masaüstü bilgisayar bilgisayar kasası, monitör, klavye ve fare gibi çevresel birimlerden meydana gelmektedir. Bazı masaüstü bilgisayarlarda monitör ile bilgisayar kasası bütünleşik olarak üretilmiştir.

Anakart bilgisayar kasası içerisinde bulunan ve bilgisayarın çalışması için gerekli donanım bileşenleri arasında elektriksel bağlantıyı sağlayan baskı devre kartıdır.

Anakart üzerinde merkezi işlemci ünitesi (CPU) yuvası, bellek yuvaları, genişleme yuvaları, konnektörler, sürücü kart yuvaları, giriş-çıkış portları ve diğer elektronik çevre birimleri bulunur.

CPU çipi anakart üzerindeki en büyük çiptir.

HDMI ve DVI portları yüksek çözünürlükte görüntü aktarımını gerçekleştirmek için kullanılan portlardır. Bilgisayar monitörü anakarta bu portlar ile bağlanır.

İnternete veya lokal ağa LAN portu ile bağlanılır.

SATA konnektörü sabit disk ile anakart arasında fiziksel bağlantıyı sağlar.

Güç konnektörü bilgisayar kasasında bulunur ve güç kaynağından enerjinin anakarta aktarımını sağlar.

Klavye, fare gibi çevresel birimler USB portu ile bilgisayara bağlanır.

İşlemci, bellek ve giriş-çıkış cihazları bilgisayar sisteminin temel donanım bileşenlerini oluşturur.

Intel, AMD ve Nvidia firmaları dünyada en çok bilinen işlemci üretici firmalarıdır.

İşlemci seçerken anakart ile uyumlu olması, işlemci frekansı, çekirdek sayısı, bellek kapasitesi gibi özellikler dikkate alınır.

Çekirdek tek bir merkezi işlemci ünitesi olarak tanımlanır.

CPU kontrol ünitesi, ALU ve yazmaçlardan meydana gelir.

CPU veri yolları üzerinden bellek ve giriş-çıkış cihazları arasında veri alış verişini gerçekleştirir.

İşlemcinin temel işlevi talimatları bellekten almak (Fetch Instruction), bu talimatları çözüp (Decode Instruction) ve çalıştırmaktır(Execute Instruction). Bu döngü program sonlanana kadar devam eder.

En küçük bellek birimine bit adı verilir.

Yazmaç, ön bellek, ana bellek ve manyetik disk, bilgisayarda bulunan bellek hiyerarşisini oluşturur.

L1, L2 ve L3 olmak üzere üç farklı ön bellek bulunmaktadır.

Bilgisayarın ana bellek birimi RAM'dir.

RAM belleği içerisinde saklanan bilgiler geçicidir ve elekrik kesildiğinde veya bilgisayar kapandığında silinir.

ROM kalıcı bellektir ve üretici firma tarafından yazılır. BIOS, ROM bellekte saklanır.

Bilgisayarlarda en son teknoloji olarak DDR RAM ana belleği kullanılır.

Son yıllarda SSD sabit diskleri manyetik sabit diskler (HDD) yerine kullanılmaya başlandı.

SSD sabit diskleri SATA konnektörü vasıtasıyla anakarta bağlanır.

Optik disk, flash disk, taşınabilir SSD ve HDD ve SD kartlar sökülebilir harici disklerdir.

Klavye, fare, mikrofon,web kamerası, oyun çubuğu ve tarayıcı giriş cihazlarıdır.

Monitör, hoparlör ve yazıcı çıkış cihazlarıdır.

Yüksek çözünürlüklü LED ve LCD monitörler yaygın olarak kullanılır. Video arayüzü kartı ve üzerindeki HDMI veya DVI portları ile anakarta bağlanır. Video arayüzü kartı anakarta bütünleşik olabilir veya anakarta genişleme yuvalarına takılarak bağlantısı gerçekleştirilir.