İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemine Giriş

İş güvenliğinde amaç; kişi sağlığını tehdit eden, tehlikeye sokan, millî ekonomiye zarar veren, kaza ve meslek hastalığI dediğimiz olayları önlemek ve çalışanın sağlığını korumaktır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri'nin tanımlarına baktığımız zaman; İşyerlerindeki tehlikelerden ortaya çıkan sağlık ve güvenlik risklerini değerlendiren prosese iş güvenliği yönetim sistemi (İGYS) denir. Sistematik olarak tehlikeleri belirlemek, riskleri ortaya çıkarmak ve riskleri kontrol etmek için uygun yöntemler kullanılarak yapılan çalışmaların bütünüdür. Aynı zamanda, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, sağlık ve güvenlik performansını geliştirmek ve iyileştirmek için planlamaların, denetimlerin, yönetimsel organizasyon düzenlemelerinin ve özel program elementlerinin birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışması için entegre edilmiş bir kombinasyondur.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’ya göre İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi; “işyerlerinde işlerin gerçekleştirilmesi esnasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek kaza ve diğer etkenlerden korunmak ve daha iyi çalışma ortamı sağlamak amacıyla sistemli ve bilimsel bir şekilde tehlike ve risklerin belirlenmesi ve bu tehlike ve risklere yönelik önlemlerin alınması çalışmalarının gerçekleştirildiği yaklaşım” şeklinde tanımlanmaktadır.

Bir İSGYS genel olarak, politika, planlama, uygulama, işletmenin kontrolü ve yönetimin gözden geçirmesi olmak üzere dört bileşenden oluşmaktadır.

İşletme üst yönetimi işyerinde uygulanmakta olan İSG yönetim sisteminin uygunluk ve etkinliğini sürdürebilmesi için sistemi belirlenmiş aralıklarla “yılda en az bir kez” gözden geçirmelidir.

İş sağlığı ve güvenliği yönetim sisteminin temel amacı; Kuruluşların faaliyetlerinin genel stratejileri ile uyumlu olarak sistematik bir şekilde ele alınıp sürekli iyileştirme yaklaşımı çerçevesinde çözümlenmesini amaçlar.

İş güvenliği çalışmalarındaki amaçlar; iş güvenliğini sağlamak, üretim güvenliğini sağlamak ve işletme güvenliğini sağlamak olmalıdır.

İş yerinde çalışma koşullarının meydana getirdiği, çalışanlara, makine ve tesislere veya üretime yönelik tehlike, zarar ve aksaklıkların araştırılması ve önlenmesi bakımından yapılan planlı ve metotlu çalışmaların tümüne “İş Güvenliği ” denir.

İş Sağlığı ve Güvenliği; tüm çalışanların bedensel bütünlüklerini, ruhsal yönden sağlık ve refah seviyelerinin yükseltilmesi ve bu durumun muhafaza edilmesi, işyeri şartlarının, çevrenin ve üretilen ürünlerin üretimi sırasında ortaya çıkan sağlığa zararlı sonuçların ortadan kaldırılması, çalışanları işe bağlı yaralanmalara ve kazalara maruz bırakacak risk faktörlerinin ortadan kaldırılması, yine çalışanların bedensel ve ruhsal özelliklerine uygun işlere yerleştirilmesi ve çalışanların bedenen ve ruhen gereksinimlerine uygun iş ortamı oluşturulması olarak tanımlanmaktadır.

İş sağlığı; bir bireyin sadece fiziksel açıdan değil, aynı zamanda ruhen ve sosyal bakımdan da tam bir iyilik halinde olmasını ve çalışanlara en iyi sağlık koşullarının sağlanarak bu durumun süreklilik taşıması faaliyetlerini ifade etmektedir.

İş sağlığı ve iş güvenliği, çalışan ve ailesi üzerinde, işveren açısından (doğrudan yada dolaylı), işletme yönetimi ve ülke ekonomisi bakımından çok önem taşıdığı görülmektedir. WHO’ya göre, mesleki kaza ve hastalıkların maliyeti dünya gayri safi hasılasının % 4-5’ini (1.25 trilyon USD) gibi büyük bir rakama tekabül etmektedir.