İSG Mevzuatında Kurum ve Kuruluşlar
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu
“İş Sağlığı, Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik” 28532 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelikte, İSG ile ilgili faaliyetler yapmak için İSG kurullarının kurulacağı işyerleri ve kurulların tesisi, görev ve yetkileri, çalışma şekilleri; birden fazla kurulun kurulması durumunda kurullar arasındaki koordinasyonun ve iş birliğinin nasıl sağlanacağı belirtilmiştir.
İşverenin Yükümlülüğü
Elli ve daha fazla personelin olduğu ve 6 aydan daha uzun süre devam eden sürekli işlerin gerçekleştirildiği işyerlerinde işveren, İSG faaliyetlerinin ifası için işyerinde kurul oluşturur.
Asıl işveren, alt işveren bağı olmayan, aynı işyerinde birden çok işverenin olması, bu işverenler tarafından birden çok kurulun oluşturulduğunda işverenler, birlikte faaliyetlerini etkileyebilecek kurul kararlarını diğer işverenlere bildirir.
Kurulun Çalışma Usulleri
Kurulun başkanlığını işveren ya da işveren vekili, kurulun sekreterliğini iş güvenliği uzmanı (İGU) yapar. İGU’nun tam zamanlı çalışmasının gerekmediği işyerlerinde ise kurulun sekretaryasını; insan kaynakları, personel, sosyal işler ya da idari, mali işleri personeli yapar. Kurul üyelerinin atanma işlemini işveren ya da işveren vekili yapar.
İşveren tesis ettiği üyelerine ve yedeklerine İSG konularında eğitim verilmesini sağlaması gerekmektedir. Asıl işveren alt işveren birlikteliğinin olduğu işyerlerinde ortak kurul oluşturulması halinde eğitimden tüm işverenler birlikte sorumludur.
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi
Faaliyetlerinde ulusal ve uluslararası gelişmeleri ve ülke şartlarını dikkate alır. İş hayatının İSG ile ilgili mevcut koşullarının iyileştirilmesi, güvenlik kültürünün ülke sathında yaygın hale gelmesi için üyelerin işbirliği içerisinde faaliyet göstermesini temel alır. İSG alanında ülke politikalarını oluşturmada tarafların görüşlerinin, düşüncelerinin alınmasını sağlar.
Konseyin Görevleri
Başkan; Konsey toplantılarına başkanlık yapma, toplantının tarihine, yerine karar verme, üyelerce gönderilen gündem tavsiyelerini göz önüne alarak Konsey gündemini onaylama, Konseyin görüşlerine göre çalışma gruplarında bulunacak üyeleri, başkanlarını belirleme görevi vardır.
Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla kararlarını alır. Konsey üyelerinin dışındaki temsilcilerin oy hakkı mevcut değildir. Oyların eşitliğinde başkanın oyu belirleyici olmakta ve hangi tarafta oy verirse o görüş kabul görür. Çekimser oy kullanılamaz. Hem fikir olunan kararlar toplantı tutanağıyla kayıt altına alınır, tutanak toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
Konsey Çalışma Gruplarının Görevleri
Çalışma grupları; Konsey üyesi kurum, kuruluş, Konsey dışındaki gerçek kişilerin tüzel kişilerin tavsiye ettikleri konu başlıklarına göre Konsey tarafından uygun görülürse oluşturulur. Çalışma grubunun üyeleri, başkanı Konsey Başkanı tarafından belirlenir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü
İş yaşamının düzenlenmesi, denetlenmesinde kilit rol Çalışma Bakanlığı 1945 yılında kurulmuştur. İSGGM kuruluşu ile iş yaşamındaki İSG denetimi dışında kalan birçok konuda kapsamlı görev ve yetkilerde verilmiştir.
İSGGM Görevleri ve Yetkileri
İSG kapsamındaki ölçüm, analizleri, teknik kontrolleri, risk analizleri, eğitimleri, danışmanlığı, uzmanlık hizmetlerini yapar ve bu tür hizmetleri verecek özel kişilerin, tüzel kişilerin, kuruluşların özelliklerini belirler, yetki verir, yetkisini iptal eder; kontrolünü, denetimini sağlar .
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
İlk ismi “İş Teftiş Kurulu (İTK)” olan daha sonra “Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı (RTB)” ismiyle, Çalışma, Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren, kaynağını uluslararası bir sözleşmeden alan ilk, tek teftiş kurulu olma özelliğine sahiptir. 2011 yılında Çalışma, Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu, müfettişleri, Türkiye İş Kurumu Teftiş Kurulu, müfettişleri; İş Teftiş Kurulu teşkilatına katılmıştır.
RTB Görevleri ve Yetkileri
Bakanlığın sorumluluk alanında faaliyetlerle ilgili teftişleri, incelemeleri, soruşturmaları yürütür, gerekli önlemleri alır ya da aldırır.
Sosyal hizmetlerinin, yardım kuruluşlarının faaliyetlerinde, işlemlerinde hataların önlenmesini, yönetim sistemlerinin, kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir, tutarlı hâle gelmesini sağlar.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi
2003 yılında Çalışma, Sosyal Güvenlik Eğitim, Araştırma Merkezi (ÇASGEM) adını almıştır.
ÇASGEM Görevleri, Yetkileri
Çalışma konularında ulusal, uluslararası bölge seminerleri düzenler.
Faaliyet konularında araştırma ve inceleme yapar ve bu konularda veri toplar.
İlgililerin isteği ya da rızasıyla iş yerlerinin faaliyet konuları ve iş verimi ile ilgili konuları inceleyerek istişarelerde, önerilerde bulunur.
ÇASGEM Danışma Kurulu
Danışma Kurulu, üyelerinin salt çoğunluğuyla toplanır, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla kararlar verilir. Oyların eşit olması durumunda Kurul Başkanının olduğu tarafın oyları fazla sayılır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı
Yakın geçmişte özellikle AB müktesebatının uyumlaştırılması neticesinde İSG alanında yaşanan değişim ve gelişmeler doğrultusunda İSG de proaktif yaklaşıma geçmeye başlamıştır.
İSGÜM Görevleri ve Yetkileri
Çalışma alanında eğitim faaliyetleri düzenler. Mevzuat, standart, norm hazırlığı, geliştirilmesi için araştırma yapar, tavsiyeler geliştirir. Görevleri doğrultusunda yılsonlarında bir sonraki yıla ilişkin çalışma planını hazırlar, Genel Müdürlüğün onayına sunar.