İşgören Seçimi

İşgören tedariki iş arayan ya da terfi almak isteyen mevcut çalışanların örgütün ihtiyaç duyduğu pozisyonlara başvurularını sağlayarak bir aday havuzu oluşturma sürecini ifade ederken, seçim süreci bu aday havuzundan iş için en uygun ve en nitelikli olanları belirlemeyi ve işe almayı ifade etmektedir. İşgören seçimi bir örgüt için ihtiyaç duyulan pozisyonlara, başvuranlar arasından en iyi bireysel uyumu göstereceklerin belirlenmesi sürecidir. Yerleştirme ise belirlenen adayların bilgi, beceri, yetenek, tercih ve kişiliği göz önüne alınarak işin gerekleriyle uyumlaştırma sürecini ifade etmektedir.

İşgören seçme ve yerleştirmenin; örgütsel etkinliği ve verimliliği artırmak, adaylara ırk, din, cinsiyet, yaş vb. açısından yasal düzenlemelere ve toplumsal normlara uygun olarak objektif bir fırsat sunmak ve adayları çalışabilecekleri uygun bir işe yerleştirmek” olmak üzere üç temel amacının olduğu ifade edilmektedir.

Örgüt, alınacak elemanın sadece işin gerektirdiği bilgi, beceri ve yetenek açısından değil aynı zamanda sahip olduğu değer, tutum ve potansiyelini de belirlemelidir. İşin gerektirdiği teknik bir takım bilgi, beceri ve yetenek eksiklikleri belli bir zaman süreci içerisinde eğitim aracılığıyla giderilebilir. Fakat çalışanın sahip olduğu değer ve tutumların işe uygun olmaması durumunda telafi edilmesi oldukça zordur. Adayın işe uygun değer ve tutumlarının belirlenmesi ise kişi - çevre uyumu çerçevesinde değerlendirilmektedir. Kişi-çevre uyumu bir çalışanın iş ortamı ile sahip olduğu değerleri, becerileri, bilgi ve davranışları arasında uyumu ifade etmektedir.

İşgören seçim süreci adaylar hakkında bir dizi bilgilerin toplanmasıyla başlayıp, örgütün ihtiyaç duyduğu nitelikte bir ya da birkaç adayın seçilmesi ve işin gereklerine uygun bir şekilde işgörenlerin işe yerleştirilmesiyle sonuçlanan bir dizi faaliyetleri ifade etmektedir. Seçim sürecinin ilk aşamasında başvurular kabul edilmektedir. Daha sonra adaylarla ön görüşme yapılmakta, başvuru formu doldurtulmakta, işe giriş testleri uygulanmakta, adlarla görüşülüp geçmişleri araştırılmakta, nihai seçim yapılmakta, istihdam departmanında ön seçim yapılmakta, adaylar sağlık muayenesine gönderilmekte ve son aşamada işe yerleştirilmektedirler.

İşgören seçiminde de kullanılan psikoteknik ölçme ve değerlendirme yöntemi belirli özelliklere sahip özel bir sistem çerçevesinde gerçekleştirilen testlerle kişilerin değişik yönlerini saptamaya yarayan davranışsal ölçme tekniğidir.

Seçme süreci içerisinde işgören adayının işe uygunluğunu tespit etmek için çeşitli tekniklerden yararlanılmaktadır. İşe giriş testleri olarak da ifade edilen psikolojik testler, iş görüşme türleri ve değerlendirme merkezleri bu tekniklerden en önemlileridir.

İş görüşmesinin yapısı, işin özelliklerine ve görüşmenin amacına göre farklılık göstermektedir. Öte yandan görüşmeciler de farklı özellikler üzerinde durmak isteyebilirler. Bütün iş görüşmeleri için tek ve en iyi bir görüşme yapısının olmaması sebebiyle çeşitli görüşme yöntemleri geliştirilmiştir. Söz konusu görüşme türleri içerisinde en yaygın olarak kullanılan görüşme türleri; “kalıplı, dolaylı, grup, baskılı ve kurul görüşmesi” olarak değerlendirilmektedir.

Sağlık kontrolü adayların fiziksel ve ruhsal bakımdan sağlık durumlarını değerlendirmek amacı ile yapılır. Birçok örgüt, işe alacağı işgörenin zorunlu olarak bir sağlık kontrolünden geçmesini ister.