İlk Yardım ve Acil Sağlık Hizmetlerinde İletişim

İnsan yaşamında iletişimin olmadığı bir yer hemen hemen yok gibidir.

Sağlık çalışanları da hasta/birey ve hasta yakınları ile kurduğu etkin iletişim aracılığıyla hizmet verir.

Sağlık çalışanının iletişim kurmasındaki amaç; hastayı/bireyi tanımak, anlamak, ihtiyaçlarını karşılanması için desteklemek ya da ihtiyaçların doğrudan sağlık çalışanı tarafından karşılanmasını sağlamaktır. Her basamağında insan bulunan sağlık bakım hizmetlerinde, her birimin kendine özgü yapısının ve her bireyin kişilik özelliklerinin farklı olduğu göz önünde bulundurulduğunda sağlık kuruluşlarında kaotik durumların yaşanması da kaçınılmaz bir durum hâline gelebilir. İletişimden kaynaklanan sorunlar günlük hayatta ilişkileri zorlaştırdığı gibi ilk yardım ve acil sağlık hizmetleri sırasında da anlaşılmazlıklara yol açmaktadır. Acil ortamda bireyin fiziksel, psikolojik durumu kadar çevresel faktörlerde strese yol açarak etkili iletişimi olumsuz yönde etkiler. Etkili iletişim karşıdaki bireyin varlığının kabul edilmesi ve ona ayrılan zamanın etkin bir şekilde kişinin beklentilerine göre düzenlenmesidir.

Sert öneri veya konuşma tarzının özellikle çocukları söylenenin tersini yapmaya sevk edebileceği ve tedavinin devamında hastaların kontrollerini ihmal etmelerine neden olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle iletişim teknikleri konusunda tüm sağlık çalışanlarının donanımlı olması ve hizmet içi eğitimlerle bu donanımın geliştirilmesi gerekir. Bilinci yerinde iş birliği yapabilen hasta/yaralı ile etkili iletişimde sakin kalmak çok önemlidir. Hasta/yaralının bilinci yerinde ise sözlü iletişim kurmak etkili iletişim tekniklerini bilen ilk yardımcı için kolaydır. Ancak yere ve zamana oryante olmayan hasta/yaralılar ile iletişim kurmak kadar bilinci yerinde olmayan hasta/yaralı ile iletişim kurmak da önemlidir. Unutulmamalıdır ki en son kaybolan duyu işitme duyusudur. Bu yüzden hiçbir hasta/yaralının yanında duymaması gereken konular konuşulmamalıdır. Acil serviste içten ve ilgili yaklaşım hasta/yaralı ve yakınlarının direncini en baştan kıracaktır.

Acil kliniklerde hasta kadar hasta yakını da çok önemlidir. Çünkü hasta yakınları, hastanın acil servisteki tedavi ve bakımının ayrılmaz parçalarıdır.

Hasta yakınları hastaya yardımcı olmaya çalışırken, onlarında çeşitli gereksinimleri ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, sağlık çalışanlarının hasta yakınlarına yardımcı olmaları ve gereksinimlerini karşılamaları önemli olmaktadır. Acil servisin karışık ve yoğun durumuna rağmen hasta/yaralı için ayrılan zamanın kaliteli geçmesi ve etkili kullanılması mümkündür. İçten ve ilgili bir iletişim ile dakikalar içinde hastaya önemsendiği mesajı verilebilir. İçten ve etkili yaklaşım hasta/yaralı ve yakınlarının ön yargısını baştan kıracaktır. Bu durum sonradan ortaya çıkabilecek olumsuz olayların daha kolay çözülmesini sağlayacaktır. Genel olarak çocuk hasta, panik ve öfke yaşayan birey ya da kaza, afet gibi travma geçirmiş herhangi bir acil durumda iletişim esnasında tavsiyede bulunmak, emretmek, bireylerin duygularını küçümsemek ve sorularına cevap vermemek iletişimi koparan durumlardan birkaçıdır. İlk yardım ve acil sağlık hizmetlerinde doğru iletişim etkili müdahale ve tedavinin bir parçasıdır. Bu nedenle ilk yardım uygulayan herkes ve her sağlık çalışanı doğru iletişim tekniklerini bilmeli ve uygulamalıdır.