Soruşturma Evresine İlişkin Yazışma Örnekleri

Cumhuriyet savcısının bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenmesi ile birlikte soruşturma evresi başlar.

Suç haberinin öğrenilmesi; resen (kendiliğinden) öğrenme, tutanakla öğrenme, ihbar yoluyla öğrenme, şikâyet yoluyla öğrenme şeklinde gerçekleşebilir.

Şikâyetin süresi altı ay olarak öngörülmüştür. Şikâyet hakkı fiilin öğrenmesiyle doğar. Ancak fiilin öğrenilmesi, altı aylık sürenin başlaması için tek başına yeterli değildir. Hak düşürücü süre olan bu altı aylık süre, şikâyet hakkı olan kişinin hem fiili hem de faillin kim olduğunu öğrenmesiyle başlar.

İhbarın kim tarafından yapıldığının bir önemi yoktur. Şikâyet hakkını ise suçtan zarar gören kişiler kullanabilir.

Şikâyet dilekçesinde suç tarihi kısmına hakkında şikâyette bulunulmuş suç, ne zaman meydana gelmişse yazılır. Suç tarihinin yazılması son derece önemlidir. Yukarıda da belirtildiği üzere, şikâyet altı aylık hak düşürücü süreye tabidir.

Yakalama emri, soruşturma evresinde sulh ceza hâkimi; kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. İstisnai olarak cumhuriyet savcısı ve kolluk görevlileri de yakalama emri düzenleyebilir.

Yakalama kararında şüpheli kişiye yönelik yakalama talebinin yakalama koşulları açısından değerlendirme yapılır, suç şüphesini gösteren olgular belirtilir.

Tutuklama ihtiyari bir koruma tedbiridir. Yani kanundaki tutuklamaya ilişkin şartlar oluşsa dahi hâkim tutuklama kararı vermeyebilir. Tutuklama kararı verilebilmesi için soruşturma evresinde cumhuriyet savcısının talebi gereklidir.

Cumhuriyet savcısının şüpheli hakkındaki talebi soruşturma tarihi ve sayısı verilerek belirtilir. Daha sonra şüphelinin kimlik tespiti yapılır, üzerine atılı isnat ile hakları bildirilir, kişisel ve ekonomik durumu hakkında bilgi alınır. Metin bölümüne giriş yapıldıktan sonra suç şüphesinin varlığına ilişkin olguları içeren belge ve tutanaklar okunur, şüphelinin yaptığı savunma ve müdafinin açıklamaları yazılır. Şüphelinin sorgusu yapıldıktan sonra sulh ceza hâkimi somut olayı tutuklama nedenlerine göre değerlendirir.

Tutuklama kararı verilecek ise tutuklama kararındanda hâkim, kuvvetli suç şüphesini, tutuklama nedenlerinin varlığını, tutuklama tedbirinin ölçülü olduğunu, adli kontrolün yetersiz kalacağını açıklar

Soruşturma evresinde arama kararı, sulh ceza hâkimliği tarafından verilir. Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde cumhuriyet savcısının yazılı emriyle arama yapılabilir. Şayet cumhuriyet savcısına ulaşılamıyorsa kolluk amirinin yazılı emri de yeterli olabilir. Konutta, işyerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama sulh ceza hâkimi kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde, cumhuriyet savcısının yazılı emriyle yapılabilir.

Hâkim, şartları oluştuğu takdirde iletişimin denetlenmesi kararında yüklenen suçun türünü, hakkında tedbir kararı uygulanacak kişnin kimliğini, iletişim aracının türünü, telefon numarası veya iletişim bağlantısını tespite imkân sağlayan kodu, tedbirin türünü, kapsamını ve süresini belirtir.

Soruşturma sonucunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturursa cumhuriyet savcısı bir iddianame düzenleyerek kamu davası açılması talebiyle mahkemeye sunar. Kamu adına dava açma yetkisi cumhuriet savcısına verilmiştir. Bu nedenle, iddianamede yer alan "davacı" kısmına dava kamu adına açıldığı için kamu hukuku anlamına gelen "K.H." yazılır.

Eğer yeterli şüphe oluşturmuyorsa kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir. Bu karar, suçtan zarar görene ve şüpheliye bildirilir.