Mühendislik Sigortaları
Özellikle sanayi üretimi ve yatırımına yönelik riskleri teminat altına alan mühendislik sigortalarının Türkiye’de uygulanmaya başlanması 1960’lı yıllara kadar uzanmaktadır. 1960 yılının ikinci yarısından itibaren uygulanmaya başlayan mühendislik sigortalarının ilk uygulanmaya başlanması “Makine - Montaj Sigortası” adı ile yapılmıştır. Daha sonraları ise Hazine Müsteşarlığı tarafından 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren “Mühendislik Sigortaları” ismi ile devam etmektedir.
Mühendislik sigortaları tek bir sigorta türünü barındırmaz. Mühendislik sigortalarının türleri şu şekildedir:
- Elektronik Cihaz Sigortası
- Makine Kırılması Sigortası
- Montaj Tüm Riskler Sigortası
- İnşaat Tüm Riskler Sigortası
Elektronik Cihaz Sigortası
Elektronik Cihaz Sigortası, dış etkenlerin ani ve beklenmedik bir durumda sigortalı elektronik cihazların başına gelebilecek tüm hasarları karşılayan bir sigorta türüdür. Hasarın, sigortalı cihazın işleyişinden ya da iç yapısından kaynaklı bir arızadan değil, dışardan gelen bir etki sonucu meydana gelmiş olması gerekir.
Sigortanın Kapsamı
Elektronik Cihaz Sigortası ticari amaçla kullanılan tüm elektronik cihazları meydana gelebilecek rizikolara karşı korumaktadır. Ticari amaçla kullanılan elektronik cihazlar arasında aşağıdakiler örnek verilebilir.
- Ofis ekipmanları, bilgisayarlar, bilgi işlem merkezleri,
- Haberleşme ekipmanları, radyo ve TV üniteleri,
- Alarm cihazları, ölçüm, test ve otomasyon ekipmanları
- Tıbbi cihazlar,
- Grafik tasarım ve basım yayın endüstri ekipmanları,
- Ticari amaçla kullanılan diğer elektronik cihazlar,
Sigorta kapsamına giren elektronik cihazların temel özelliği yarı iletken teknoloji kullanmalarıdır. Bu tip cihazlar mekanik işlem yapmazlar, bilgi alım veya iletimi, kontrol, test ve ölçüm yapma özellikleri bulunmaktadır.
Makine Kırılması Sigortası
İmal edilmiş veya montajı yapılıp deneme süresi biten ve çalışır durumdaki makine ve tesisatın hasara uğraması ya da bulundukları yerde temizlik ve bakımı yapılırken ya da yerleri değiştirirken beklenmedik bir şekilde zarar görmeleri durumunda makine kırılması sigortası ile teminat altına alınır. Makine kırılması sigortasının amacı, makinenin kendinden kaynaklanan ve içten gelen hasarlara karşı makineyi sigortalamaktır.
Montaj Tüm Riskler Sigortası
Montaj sigortası, bir montaj projesinin gerçekleştirilmesi esnasında o ana kadar gerçekleştirilmiş işler ile daha sonraki aşamalarda gerçekleştirilecek kısımlar için o anda şantiye sahasında bulunan hazırlık malzemelerin veya ilgili montaj ekipmanlarının, iş makinelerinin başına gelebilecek ani ve beklenmedik her türlü hasarı kapsayan birer tüm riskler (All Risks) sigortasıdır.
Montaj Sigortasının Tarafları
Montaj tüm riskler sigortasının çeşitli tarafları bulunmaktadır. Bunlar: işveren, ana müteahhit, tali müteahhittir.
İşveren (Projenin Genel Sahibi): Sigortalı şantiye sahasını sağlayan ve çoğu kez planlama aşamasında bulunan ve bazı projelerde malzemeyi sağlayan taraftır. Asıl menfaat sahibi işverendir.
Ana Müteahhit: İşveren tarafından görevlendirilen ve tüm projenin inşaat ve/veya montaj işlerinden sorumlu, işlerin bir kısmını taşeronlara devredebilen taraftır. Sigorta Ettiren ana müteahhittir.
Tali Müteahhit (Taşeronlar): Bir inşaat ve/veya montaj işinin tamamını (anahtar teslimi) veya bir kısmını üstlenen ve direkt olarak işveren veya ana müteahhit tarafından görevlendirilen taraftır.
Teminat Kapsamı
Montaj tüm riskler sigortasında; sigorta konusunu oluşturan değerlerin sigorta süresi içinde montaj sahası içerisinde iken bilinmeyen ve ani sebeplerle herhangi bir ziya ve hasara uğramasını temin eder.
İnşaat Tüm Riskler Sigortası
Hayat dışı sigortaların bir ürünü olan inşaat tüm riskler sigortaları faaliyete geçmemiş işletmelerin inşaat süresi boyunca tüm risklere karşı teminat altına alınmasını sağlayan bir sigorta türüdür. İnşaat işlerinde olabilecek tüm risklere karşı bu tür poliçe yürürlüğe girer ve hasar anında ekspertiz raporuna ve poliçe şartlarında yazan limit ile muafiyetlere göre sigortacı hasar ödemesini sigortalıya gerçekleştirir. İnşaat tüm riskler sigortaları ile bilhassa yatırım bedeli yüksek inşaat işerinde, inşaat bedeline kıyasla daha küçük bir prim karşılığında yüklenici tüm malvarlıklarını, iş makinelerini, inşaatın gecikmesinden doğabilecek kar kaybını ve üçüncü şahıslara ait değerleri teminat altına almış olur.