Nakliyat Sigortaları
Nakliyat sigortaları, parasal değeri olan her türlü emtea veya kıymetin, nakil araçları vasıtasıyla bir bölgeden başka bir bölgeye taşınması esnasında meydana gelebilecek çeşitli risklere karşı güvence veren bir sigorta branşıdır.
Nakliyat sigortalarının çeşitleri aşağıdaki şekildedir:
- Emtea Nakliyat Sigortaları
- Navlun Sigortaları
- Kıymet Nakliyat Sigortaları
- Sorumluluk Sigortaları
- Taşıyıcının Mali Sorumluluk Sigortası
- Taşıyıcının Yurtdışı Sorumluluk (CMR) Sigortası
- Gemi Tamircileri Hukuki Sorumluluk Sigortası
- Nakliye Aracısı Sigortası
- Tekne Sigortaları
- Kulüp Sigortaları
Emtea Nakliyat Sigortaları
Emtea; ticarete konu olan bütün mal ve ürünlere verilen isimdir. Deniz, kara, hava ve demir yoluyla bir yerden başka bir yere nakledilen emteanın, nakil esnasında karşılayabileceği hasar ve kayıplara karşı yapılan sigortalara emtea nakliyat sigortaları nedir.
Navlun Sigortaları
Navlun Sigortaları, emteanın deniz yoluyla taşınması için ödenecek olan navlunun meydana gelebilecek deniz rizikolarına karşı teminat altına alındığı sigorta sözleşmeleridir.
Kıymet Nakliyat Sigortaları
Kıymet nakliyat sigortasının konusunu, kişi ya da kuruluşların nakliyata konu olan para, kıymetli madenler, süs eşyası, hisse senendi, tahvil, çek vb. kıymetli evraklar ile yabancı paralar oluşturur. Kıymetli evrakların, eşyaların ve paranın zırhlı araçlar ve görevliler nezaretinde veya posta ile sevkiyatında silahlı soygun ve gasp dahil olmak üzere uğrayacağı hasar ve kayıplar sigorta limitleri çerçevesinde teminat altına alınır.
Sorumluluk Sigortaları
Taşıyıcı veya nakliyeci, kendi sorumluluğunu gerektiren halleri sigorta ettirebilir. Ancak, burada taşıyıcının sorumluluğunu gerektirmeyen bazı hallerde sigorta kapsamındaymış gibi gösterilmemelidir.
Sorumluluk sigortası çeşitleri aşağıdaki gibidir;
- Taşıyıcının Mali Sorumluluk Sigortası
- Taşıyıcının Yurtdışı Sorumluluk Sigortası
- Gemi Tamircileri Hukuki Sorumluluk Sigortası
- Nakliye Aracısı Sigortası
Tekne Sigortaları
Tekne Sigortaları, denizcilik rizikolarına karşı (fırtına, kötü hava koşulları, karaya oturma, çarpma, yangın, alabora vb.) gemi veya diğer deniz ve göl araçlarını poliçede belirlenen koşullar dahilinde güvence altına alan bir sigorta türüdür.
Kulüp Sigortaları
Kulüp Sigortaları, gemi donatanının sefer sırasında üçüncü şahıslara karşı sorumlulukları ve masraflarını üstlenen bir sorumluluk sigortasıdır.
Kulüp Sigortasında kullanılan bir poliçe türü yoktur. Üye olan donatanlara kulüp kitabı ile birlikte giriş belgesi verilir. Kulüp kitabında kulübün verdiği bütün teminatlar, kulübün yönetim şekli, yapısı, üyelerin görevleri, hizmetleri ve temsilciliklerin bulunduğu yerler hakkında bilgi verilir. Kulüp sigortalarında üyelere sağlanan teminat çevre ve deniz kirliliği dışında sınırsızdır.
Nakliyat Sigortalarında Prim Tespiti
Sigorta şirketleri üstendikleri rizikonun karşılığını almak için sigorta primini (ücretini) bazı unsurları göz önüne alarak tespit ederler. Sigorta prim tespiti için ilk önce riziko priminin tayini ve tespiti gerekir. Sonra da istihsal masrafları payı, umumi masraflar payı, emniyet payı ve makul bir kar payı yansıtılarak prim tespiti yapılır.
Nakliyat sigortalarının alt başlıklarından biri olan emtea nakliyat sigortalarında riziko priminin tespit edilmesinde çeşitli unsurlar vardır. Bu temel unsurların başlıcalarşunlardır:
- Malın cinsi, taşıma biçimi, ambalajın türü
- Sefer (yurtiçi-yurtdışı, aktarma, başlangıç-bitiş sevkiyatı)
- Nakil aracı (kamyon ise açık/ kapalı olması gemi ise geminin yaşı)
- Teminatın kapsamı dikkate alınır.
Nakliyat Sigortalarında Hasar İşlemleri
Nakliyat sigortalarında rizikonun gerçekleşmesinden sonra hasar ödemelerinin eksiksiz ve zamanında yapılabilmesi için hem sigortalıya hem de sigorta şirketine çeşitli görev ve yükümlülükler düşmektedir. Nakliyat sigortalarında hasar ve tazminat işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi için sigortalı ya da sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesi halinde bir takım yükümlülükleri bulunmaktadır. Bunlar:
Rizikonun gerçekleştiği andan itibaren 5 iş günü içinde sigorta şirketine bildirimde bulunmak,
Sigorta şirketinden herhangi bir talepte bulunmadan önce, nakliye firması ya da posta idaresinden her türlü tazminat taleplerinde bulunmaya, her türlü koruma önlemlerini almaya, zararın en aza indirilmesi, azaltılması ya da hafifletilmesi için gerekli önlemleri almak,
Hasarın meydana gelmesinden sonra, sigortalı kıymetlerin değerinin tespit edilebilmesi için gerekli olan her türlü bilgi ve belgeyi sigorta şirketine temin etmek,
Sigorta şirketinin sorumlu üçüncü kişilere karşı rücu hakkını kullanabilmesi için sigortalı ya da sigorta ettirenin sigorta şirketiyle koşulsuz iş birliği yapmakla yükümlüdür.