Bakım ve Onarım Maliyetleri

Bakım Maliyetleri

Uçak bakım ve onarım hizmetleri için ilk akla gelen finansal girdiler adam saat ve malzeme olmasına rağmen bunların dışında enerji, yatırım, amortisman gibi endirekt maliyetler söz konusudur.

Bakım pazarında rekabet giderek küreselleşmekte, derinleşmekte ve artmaktadır. Diğer yandan, bu gelişmelerin bir sonucu olarak, bakım organizasyonlarının birim gelirlerinin giderek azaldığı bilinmektedir.

Bakım ve Onarım Maliyetleri ünitesinin temel amacı, onaylı bakım kuruluşlarının katlanmak durumunda kaldığı direk ve dolaylı maliyet kalemleri hakkında etraflı bir bakış açısı kazandırmaktır.

Havayolu işletmelerinde havaaracı bakımı, emniyeti etkileyen ve oldukça yüksek maliyetler yaratan önemli bir faaliyet alanı olduğu açıktır. Şayet bakım etkinliği azalırsa uçakların uçuşa hazır olma oranları ve dolayısıyla uçak verimliliği düşecek, uçuş gecikme ve iptalleri artacaktır. Tüm bunlar havayolu işletmesinin genel olarak faaliyet maliyetlerini artıran buna karşın hizmet kalitesini azaltan unsurlardır. Zamanında kalkış performansı düşerken uçuş gecikme ve iptallerinin artışı yolcuların seyahat süresini uzatarak talebin ve dolayısıyla gelirlerin düşmesine neden olabilir.

Bakım maliyetleri etkili bir şekilde kontrol edilmezlerse çok yüksek değerlere ulaşıp karlılığı azaltabilir. Buna karşın bakım maliyetlerini azaltma çabası havacılık emniyetini tehdit ederek çok daha büyük maliyetlere neden olabilmekte, bakım sorunları nedeniyle emniyet performansı düşük olan havayolu işletmelerinin itibarları olumsuz etkileneceği için talep ve sonuçta gelirler azalabilmektedir.

Doğrudan Bakım Maliyetlerini Etkileyen Faktörler

DBM’yi etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bu nedenle belirli bir uçak tipinin DBM’si, farklı havayolu işletmelerinin farklı kullanım ortamlarından dolayı, oldukça farklı değerlere ulaşabilmektedir.

Havayolu İşletmesinin Bakım Politikası

Havayolu işletmelerinin kendi yönetsel tercihleri sonucunda ortaya çıkan faktörler bu kapsamda yer almaktadır.

Filo Büyüklüğü ve Yapısı

Uçak filosunun büyüklüğü, bakım faaliyetleri için gerekli olan adam-saat ve malzeme miktarını etkilemekte, buna bağlı olarak DBM de değişmektedir. Filonun büyümesi bakım faaliyetlerinde ölçek ekonomisi elde etme ve bu sayede birim maliyetleri azaltma potansiyeli sunmaktadır.

Planlama ve Mühendislik Kapasitesi

Bakım bölümünün sorumluluklarının yerine getirilmesinde planlama ve mühendislik işlevleri önemli bir yer tutmaktadır. Bakım programlarının ve iş paketlerinin hazırlanması, güvenirlik yönetimi, zorunlu olmayan tadilatların değerlendirilmesi gibi konular bu işlevler arasındadır.

İşletmenin bakım faaliyetleri ile ilgili amaçları doğrultusunda, uçağın, işgücünün, yedek malzemenin, bakım ekipmanının ve hangarın en kıvamlı (optimum) zaman diliminde bir araya getirilmesi bakım açısından maliyetli olan kaynakların verimliliğini doğrudan

Güvenirlik ve Bakım Yapılabilirlik

Programsız bakım sayısının azalması DBM’yi azaltır. Bakım faaliyetleri tasarım sırasında belirlenmiş güvenirlik seviyesini artırmaz, sadece ilk seviyesine geri getirmeye ya da bu seviyeye yaklaştırmaya yarar. Buna karşın bakım etkinliğinin azalması güvenirliğin düşmesine ve DBM’nin artmasına neden olacaktır.

Uçak Yaşlanma Etkisi

Uçakların yaşlanması yıpranma miktarını ve programsız bakım sayısını artırdığından DBM’yi etkileyen en önemli faktörlerden birisidir.