Sağlık Hzimetleri Malzeme Tedarik ve Takip Süreçleri
Sağlık hizmetlerinde tedarik zinciri hasta ihtiyaçlarını karşılamayı hedefler ve bu amaçla kesintisiz bilgi akışını gerektirir. Sağlık hizmetlerinde küçük bir hata, yanlış bir bilgi, doğru zamanda doğru yerde bulundurulamayan bir malzeme bireylerin sağlıklarıyla ilgili telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilmektedir. Bu durumda malzeme yönetiminin önemi ortaya çıkmaktadır. Malzeme yönetimi tedariğin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesini sağlar. Bunu destekleyen ve sürdürülmesini sağlayan bilgi sistemlerinin kullanımı sağlık hizmetleri için artık kaçınılmazdır. Malzeme yönetimi bilgi sistemleri, e -satın alma, e -ticaret, e -reçete gibi uygulamalar, kurumsal kaynak planlama sistemleri ve iş zekâsı sistemleri gibi uygulamalar tedarik süreçlerinin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesine katkıda bulunmaktadır. Sağlık kurumlarında sunulan hizmetlerin çeşitliliğine bağlı olarak kullanılan malzeme ve materyaller de çeşitlilik göstermektedir. İhtiyaç duyulan malzemenin ihtiyaç duyulduğu anda hazır olarak bulunması hayati bir önem taşıdığından talebin tahmin edilmesi büyük önem taşımaktadır. Sağlık hizmetlerinde talep tahmini için tecrübe ve sezgiye dayanan talep tahmini yöntemleri kullanılabildiği gibi istatistiksel yöntemler de kullanılabilmektedir. Tecrübeye dayalı olan yöntemler uzmanlar tarafından geçmiş verilere dayanılarak yapılan tahminlerdir. Sağlık hizmetlerinin kendine özgü yapısından dolayı üretimle ilgili olan planlama ve kontrol teknikleri hastanelerde direkt olarak uygulanamamaktadır. Planlama ve kontrol fonksiyonu iş gücü, ekipman ve malzemelerin bütünleşik olarak koordine edilmesine odaklanmaktadır. Üretim Planlama ve Kontrol çerçevelerinden MRP (Malzeme İhtiyaç Planlaması) ve MRP - II (Üretim İhtiyaç Planlaması) gibi uygulamalar sağlık hizmetlerinde de kullanılmasına rağmen bu uygulamaların sağlık hizmetlerine uygun olarak uyarlanması temel başarı faktörlerindendir. Sağlık hizmetlerinde bilişm kullanımına bir diğer örnek sağlık kurumunun kendi Kurumsal Kaynak Planlama Sistemlerini (ERP) tedarikçilere açması, tedarikçilerin sağlanan bilgi şeffaflığı sayesinde otomatik olarak stok ikmali yapmasıdır. İnternet portalları ve satın alma uygulama yazılımları satın alma süreçlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Sağlık hizmetlerinde tedarik yönetiminde en önemli sorunlardan biri karar vermek için gerekli olan bilgi eksikliğidir. Sonuç olarak, Bilgi teknolojileri bu noktada tedarik zinciri boyunca karar vermeye destek olarak önemli bir rol oynar. İnternet kullanımı, web -tabanlı portallar, bütünleşik platformlar ve ERP yazılımı ile çeşitli algoritmalar içeren karar -destek sistemleri tedarik zincirindeki bilgi teknolojileri uygulamalarındandır [4]. Hastane yönetiminde Hastane Bilgi Sistemleri (HBS) önemli bir teknolojik platformdur ve hastanelerin bilgi sistemleri yatırımı giderek artmaktadır. Bu alanda kullanılan diğer bilgi sistemlerinden bazıları aşağıdaki gibidir; bilgisayarlı hekim sipariş giriş, elektronik medical kayıt sistemi, tedarik zinciri yönetim sistemi ve müşteri ilişkileri yönetimi. Türkiye'de de bilgi sistemlerinin sağlık hizmetlerinde kullanımına ilişkin çeşitli girişimler olmuştur. Bunlar malzeme kaynaklarının yönetilmesi, elektronik fatura transferi ve hasta takip sistemi, cihaz ve ilaç bilgi bankası sistemleri, barkod -karekod ve RFID gibi uygulamaları kapsamaktadır. Bu bölüm sağlık hizmetlerinde malzeme tedarik süreçlerini incelemiş ve sağlık hizmetlerinin kendine özgü yapısından dolayı tedarik zinciriyle ilgili önemli olan kritik noktalara değinilmiştir. Sağlık hizmetlerinde bilgi sistemlerinin ne şekilde kullanıldığı ve kullanılmasının neden kritik öneme sahip olduğu açıklanarak bu alandaki uygulamalar tartışılmıştır.