Hastane Yönetiminde Karar Destek Sistemleri Kullanımı

KDS genelde çok iyi yapılandırılmamış ortamlarda, orta düzey yöneticilerin karşılaştığı problemlerin çözümü ile ilgilenir.

KDS genelde geleneksel veri erişim ve işleme yöntemlerini kullanarak problemleri çözmeyi hedefler.

KDS, karar vericilerin bulundukları pozisyonlara bağlı olarak yönetsel sorunları çözmek için kararlar almalarına yardımcı olmak amacıyla geliştirilen bilişim tabanlı sistemlerdir.

Hedef yöneticilerin doğru ve tutarlı kararlar vermesini sağlamaktır.

Bu nedenle ortamdaki değişimleri kendisine adapte edebilmek için bir KDS’nin esnek ve değişken yapıda olması beklenir.Yöneticiler yapısal, yarı yapısal ve yapısal olmayan problemlerle karşı karşıya kalmaktadırlar.

Yapısal problemler operasyonel kararların alınmasında, yarı yapısal problemler taktiksel kararların alınmasında ve yapısal olmayan problemler stratejik kararların alınmasında yöneticilerin karşılaştığı sorunlardır. Her yönetici karar almak zorunda kalır.

Operasyonel yani kısa süreli kararlar için Veri İşlmeme Sistemlerine ve/veya Yönetim Bilişim Sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Taktiksel kararlar için Karar Destek Sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kararlar genelde 3-6 aylık süreleri kapsar.

Staretejik kararlar için Üst Yönetim Bilgi Sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. 1-3 yıl gibi uzun süreler için verilen kararlardır.

KDS, alınacak kararlara ilişkin yapılan faaliyetlerle ilgili veriler elde bulunmasına karşın, sorunu çözmek için bazı verilerin elde edilememesi veya bu verilerin konjonktüre bağlı olarak değişkenlik göstermesi yöneticilerin taktik uygulama gereksiniminden ortaya çıkmıştır. Bu nedenle interaktiflik KDS için vazgeçilmezdir.

Geliştirilecek olan KDS, 5 farklı modelden birine göre tasarlanır (iletişim güdümlü, veri güdümlü, doküman güdümlü, bilgi güdümlü ve model güdümlü). Kullanılacak model önceden belirlenmelidir.

Herkesin en kolay ulaşabileceği ve kendine özgü kullanacağı veya yapılandırabileceği KDS'ler Ms. Access ve Ms. Excel türü yarı hazır platformlardır. Önemli olan bunları interaktif hâle getirmektir.

Dünyada farklı amaçlar için değişik sektörlerde geliştirilmiş yüzlerce KDS uygyulaması mevcuttur. Hepsi karar vermeyi amaçlamaktadır.

Çok büyük ve çok çeşitli veri kullanan sağlık sektörü, KDS'yi birçok alanda kullanmaktadır. Analiz ve raporlama KDS’nin temelidir.

Birçok alanda olduğu gibi sağlık alanında da Coğrafi Bilgi Sistemleri gibi özel teknolojileri de KDS amaçlı kullanmak imkânı olmuştur.

Hastanelerin dört farklı alanda KDS'leri kullandığı görülmektedir. Bunlar muayene, performans, insan kaynakları ve malzeme raporlarıdır. Her biri için geliştirilen KDS’ler bulunmaktadır.

Özellikle Klinik KDS gereksinim nedeniyle dünyada en çok uygulama imkânı bulunan KDS'lerin başında gelmektedir.

Türkiye'de de Klinik KDS yeterli sayıda var olup gerek kamu ve gerekse özel sektörde fazla sayıda uygulama imkânı bulmuştur.

Hastanelerde, Hastane Bilgi Sistemleri (HBS) olarak yazılan onlarca yazılım, yöneticilerin isteklerini karşılamak üzere KDS modülleri ile desteklenmektedir.