Strateji Kavramı ve Yönetimde Stratejinin Rolü

Halkla İlişkilerde Strateji ve Planlama kitabının bu ünitesi k avram olarak strateji, strateji ve planlama, stratejik yönetim yaklaşımı, stratejinin benzer kavramlarla ilişkisi gibi alt bölümlerden oluşmakta ve stratejik bir halkla ilişkiler anlayışının çerçevesini çizmeye çalışmaktadır. Strateji Kavramı ve Yönetiminde Stratejinin Rolü başlıklı ilk ünitenin hedefleri arasında; strateji kavramının tanımlanmasını sağlamak, stratejik planlamanın aşamalarını gösterebilmek, stratejik yönetim yaklaşımının kavranmasını sağlamak, stratejinin benzer kavramlarla ilişkisini kurabilmek yer almaktadır.

Strateji sözcüğü sürme, gönderme, götürme vegütme anlamlarında kullanılmaktadır.

Stratejiler kuruluşların kendilerini sürekli bir biçimde analiz ederek geleceğe odaklı bir biçimde değişimi yönetme çabalarının ürünüdür. Örgütler vizyonlarında ve misyonlarında belirledikleri amaçlara geliştirdikleri stratejiler yardımıyla ulaşırlar.

Stratejik yönetim üst yönetimin bir fonksiyonudur. Gelecek yönelimlidir ve örgütü birbiriyle etkileşim hâlindeki parçaların oluşturduğu bir sistem olarak ele alır. Örgüt ve toplum çıkarları arasında bir denge sağlamayı hedefler. Alt kademe yöneticilerine rehberlik ederek örgütün kaynaklarının en etkili bir şekilde dağıtımını sağlamayı amaçlar.

Stratejik planlama konusundaki çalışmalar 1950'lerden sonra ivme kazanmıştır. Ancak stratejik planlamanın işletmelerde kullanılması oldukça yenidir. Değişimin evrensel bir nitelik kazanması, teknolojik yeniliklerin hızlı gelişimi, beraberinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi, rekabetin şiddetlenmesi, çevre kirliliğinin tüm Dünyanın sorunu hâline gelmesi ve demokratik sistemlerin gelişmesi gibi unsurlar stratejik planlamaların önem kazanmasında rol oynayan faktörler arasındadır.

Planlamalar iki yönelime sahip olabilirler; tutucu ve radikal. Tutucu planlar, kuruluşun içinde ulaşılabilir, mevcut kaynakların sınırılıkları üzerine yükselir. Her bir birim, kaynaklarının gerektiği kadarını bu planı ngerçekleşmesi için harcar. Radikal planlar ise; mevut sınırlılıkları kırma girişiminde bulunarak, yeni kaynaklar yaratma girişmidir. Başarılı planlama girişimlerinde bu iki yönelik arasında bir denge tutturmak önemlidir. İşletmeler hem mevcut sınırlılıklarını gözeterek hem de bu sınırlılıkları aşarak süreci tamamlarlar.

Örgütsel amaçlar; bir örgütün gelecekte ulaşmayı düşündüğü durumu ifade ederken örgütsel hedefler amaçlara ulaşmak için kısa vadede geliştirilen somut durumlardır. Vizyon ifadeleri yönetici ve stratejistlerin yaratıcılık, yenilikçilik, riski göze alma, katılımcı ve paylaşımcı olma nitelikleri hakkında bilgi verir ve örgüt kültürünün özelliklerini verir. Örgütün paylaşılan değerlerini ve ortak inançlarını içeren misyon ifadeleri de stratejik planlama sürecinin gerçekleştirilmesine yardımcı olur. Stratejiyle yakından ilişkili birbaşka kavram olan politika da örgütte uyulması gereken kuralları ifade ederken, stratejiler örgütün ileriyi görme ve gelecekte yer almak istediği konumu belirleme işini gerçekleştirirler. Bu süreçte stratejiler örgütün nereye ve neden gitmek istediğini ortaya koyarken, taktikler oraya nasıl ulaşılacağını göstermektedir. Stratejiler, bir örgütün geleceği için uzun dönemli bir bakış açısıdır. Bu çerçevede geliştirilen planlar ise daha çok stratejilerin uygulanması görevini üstlenir.Strateji amaçlara odaklanmışken, plan amaca ulaşmak için neyin, nasıl, ne zaman yapılacağı ile ilgilenir.

Kısaca, strateji kavramı amaç -hedef, plan, vizyon -misyon, politika, taktik gibi kavranlarla ilişkili de olsa, bunlardan farklı bir anlama sahiptir.