Kriz Döneminde Halkla İlişkiler

Kriz Kavramı

Kriz, “beklenmeyen ve önceden sezilemeyen, acele cevap verilmesi gereken, örgütlerin önleme ve uyum mekanizmalarını etkisiz hâle getirerek, mevcut değerlerini, amaçlarını ve işleyiş düzenini tehdit eden gerilim durumudur”.

Krizin Evreleri

Kriz birtakım evrelerden oluşur. Bu evreler başlangıç noktası, kuluçka dönemi, belirme anı, hücum safhası, kurtarma safhası ve yeniden yapılanma safhalarından oluşur.

Krize Neden Olan Etmenler

Krizlerin oluşmasına, çevresel faktörler ve örgüt kaynaklı etmenler neden olur.

Çevresel faktörler: Ekonomik sistem ve ülkenin ekonomik durumu, toplumsal ve kültürel etkenler, teknolojik gelişmeler, hukuki ve siyasi etkenler, uluslararası çevre etmenleri ve doğal etmenlerdir.

Örgütten Kaynaklanan Etmenler: Krize yol açan örgüt kaynaklı nedenler “örgütsel yapı” ve “yönetimin niteliği” şeklinde iki türde incelenmektedir.

Kriz Yönetimi ve Halkla İlişkiler

Günümüzde baskı gruplarının etkinliği ile örgütlerin hedef kitlelerine olan bağımlılıklarının artması, medyanın artan gücü ve etkinliğinin maksimum düzeye erişmesi gibi, iç ve dış etkenlerden kaynaklanan krizlerle karşılaşma olasılığı giderek artarken, bunlarla başa çıkabilme yöntemlerinin oluşturulmasının zorunluluğu kriz yönetiminin gelişmesine zemin hazırlamaktadır.

Kriz Yönetimi; ‘‘örgütün her zamanki işletmecilik faaliyetleri ve işlerini ters yönde etkileyen, örgütün mal varlığını ya da kamu imajını azaltan, insan sağlığını ve güvenliğini tehdit eden eylemleri azaltma hedefinden yola çıkış bulan ve aniden ortay açıkan baskın olay, etken olasılıklara karşı plan yapabilme organizasyonu ’’ olarak tanımlanmaktadır.

Kriz yönetimi süreci en temel bakış açısı ile kriz öncesi yönetim, kriz dönemi yönetim ve kriz sonrası yönetim olmak üzere üç aşamada ele alınabilir.

Kriz Öncesi Dönemde Halkla İlişkiler

Örgütlerin kriz öncesi dönemdeki yönetim anlayışları öncelikle krizleri önleme yaklaşımından hareket etmekte ve oluşabilecek krizlerin sinyallerinin önceden tespit edilmesi, kriz öngörme ve önleme mekanizmalarının hayata geçirilebilmesine ilişkin çalışmalarla yürütülmektedir. Söz konusu çalışmaların temelini de kriz planlaması oluşturmaktadır.

Kriz Planının Hazırlanması

Halkla ilişkilerin temel ilkelerinden birisi de planlı ve programlı çalışmadır. Bir krizin olup olmayacağını ya da ne zaman olacağını kesin olarak bilmek mümkün olmasa da bazı muhtemel sinyalleri yakalamak mümkündür.

İç ve dış çevrelerde krize yol açabilecek değişimleri takip etmek halkla ilişkiler biriminin görevidir. Bu nedenle halkla ilişkiler birimi gerekli bilgileri toplamak ve değerlendirmek gibi faaliyetlerde bulunarak yaklaşan bir krizi öngörme gibi bir şansı yakalayabilir.

Kriz Yönetim Ekibi

Bir örgüt kendi varlığını tehlikeye sokabilecek, bir hedef kitlesini olumsuz yönde etkileyecek bir kriz durumu ile karşılaşmadan önce kriz yönetim ekibini belirlemiş olmalıdır.

Kriz İletişim Sistemi

Kriz anında bir örgütün en öncelikli konusu etkili bir iletişim kurmak olmalıdır. Önceden hazırlanmış ve kriz anında elde edilen bilgilerle oluşturulan bir iletişim stratejisi en doğru bilginin en hızlı bir biçimde hedef kitlelere ulaştırılmasını sağlayacaktır. Bu da ancak iyi bir kriz iletişimi planlaması yapmak, örgütün sözcüsünü tespit edip onu açıklama yapma konusunda eğitmek ve önemli hedef kitleleri belirleyerek verilecek mesajları oluşturmakla gerçekleştirilebilir.

Kriz Döneminde Halkla İlişkiler

Örgüt içinde ve dışında iletişim kurulacak kişiler, kitleler, medya ve ilişkiler, basın toplantılarının düzenlenmesi, basın bültenlerinin oluşturulması, düzenli bilgi akışının sağlanması, tüm bu çalışmaların şirket misyonu ve iş menfaatleri doğrultusunda yönetilmesini sağlamak, bir hayati tehlike söz konusu ise öncelikle bu durumu gündeme alarak, kazazede yakınları ile sürekli bir iletişim içinde olmak vb. kriz dönemlerinde halkla ilişkiler biriminin veya uzmanının yapması gereken çalışmalardır.

Kriz Sonrası Dönemde Halkla İlişkiler

Kriz sonrası dönemde kriz yönetimi bir taraftan krizin neden olduğu etkileri yok etmeye ve krizin tekrarlanmaması için yönetim yapısını yeniden düzenlemeye çalışırken diğer taraftan da krizle yeniden karşılaşılması durumunda neler yapılması gerektiği konusunda çalışmalar yapar. Bu durum özünde bir değerlendirme çalışmasıdır.