Örgütsel ve Toplumsal Alanlarda Grupla Çalışma

Örgütsel Yaklaşımlar

Örgütsel teori, ilk olarak üretim süreçleri ve hizmetlerine odaklanmış olup örgütsel yapılara artan ilgi ve Max Weber’in bürokrasi çalışmalarını takiben 20. yüzyılın başlarında kullanılmaya başlanmıştır.

Örgütlerdeki Grup Türleri

Görev Grupları

Görev grupları belirli bir görevi ya da amacı gerçekleştirmek üzere bir araya gelmiş gruplardır.

Amaç

Bu grupların temel amacı grup ya da takım çalışmasının etkinliğini artırmaktır.

Grup Süreci

Görev gruplarında amaç dışarıdan belirlenir ve grup üyeleri belirlenen bu amaca ulaşacak işi üstlenirler. Bu gruplar bilişsel düzeyde işleyiş gösterirler. Bu tür gruplar sadece grubun ilerlemesini engelleyen bir problem olduğunda soruna odaklanırlar.

Liderin Rolü

Görev gruplarında liderin rolü grubu görev üzerinde tutmak, etkileşim ve tartışmayı kolaylaştırmaktır.

Güçlü Yanları

Görev grupları bir kişiye göre karmaşık eylemleri ele almak için daha uygundur.

Sınırlı Yanları

Çalışanlar arasında çatışmalar yaşanabilir.Birbirleri için değil birbirlerine karşı çalışabilirler.

Çatışma Çözümü

Çatışmaların çözümü için pazarlık etmek, tarafların çıkarlarını kapsayacak bir üst amaç oluşturmak, karşıt cevaplar stratejisi oluşturmak önemli adımlardandır.

Takım/Grup Kavramları

Bir örgütsel yapıdaki “takım (ekip)” çalışmaları da grup olarak değerlendirilebilir.

Birincil Gruplar

Üyeler arasında yüz yüze sıcak ilişkilerin kurulduğu, bu ilişkinin kesintisiz olarak sürdürüldüğü ve resmiyetin olmadığı gruplardır.

İkincil Gruplar

İkincil gruplarda üyeler belli bir amacı gerçekleştirmek üzere bir arada bulunur. Üyeler arasında görev ya da işten kaynaklı resm î(formel) ve mesafeli bir etkileşim görülür.

Normlara Göre Gruplar

Formel grup: Bu gruplarda normlar önceden belirlenmiştir ve biçimsel bir yapıya sahiptir.

İnformel grup: Bu gruplarda kurallar grup içi etkileşim sonucu oluşturulur ve biçimsel olmayan bir grup yapısı vardır.

Kuruluş Biçimlerine Göre Gruplar

Kuruluş biçimlerine göre gruplar doğal gruplar ve oluşturulmuş grup olarak sınıflandırılabilir .

Örgütlerde Grubun Önemi ve İşlevleri

İş örgütleri üyeleri psikolojik ve ekonomik farklılıkları olan insanlardan oluşmuştur. Bu farklılıklar bilgi ve düşünce farklılıkları, örgüt hakkındaki idealler ve standart farklılıklar ve örgüte bağlılık ve örgütü destekleme farklılıklarıdır.

Grupların Önemi

Örgütlerdeki formel ve informel gruplar hem örgüt hem de çalışanlar açısından önemli işlevleri yerine getirdikleri için örgütlerin varlığı, sürekliliği ve başarısı açısından büyük bir öneme sahiptir.

Grupların İşlevleri

Örgütlerdeki grupların formel örgütsel fonksiyonlar, psikolojik kişisel fonksiyonlar, örgütsel amaçlarla bireysel amaçları bağdaştırma işlevleri vardır.

Örgütsel Grupların Birey Üzerindeki Etkisi

Örgütsel grupların birey üzerindeki normatif etkisi, grubun bireysel tutum değişimine etkisi, grubun bireyin verimliliğine etkisi, bireyin karar alma sürecine etkisi vardır.

Grubun Üyelere Olumsuz Etkileri

Gruplar üyelerine belli yararlar sağlamakla birlikte, grup üyeleri üzerinde kısıtlamaları, yasak ve baskıları olabilmektedir.

Örgütsel Grupların Yapısı

Grup Bütünlüğü: Grup bütünlüğü, grup içerisindeki üyelerin birbirlerine karşı yakın bir dayanışma, samimiyet, koruma duygusu içinde bulunmalarını sağlar.

Değişiklik ve Direnç: Örgüt içindeki grupları ilgilendiren konulardaki değişiklik onlara bilgi verilmeden ve danışılmadan yapıldığında ya da grubun gösterdiği değişime kayıtsız kalındığında kişiler değişime direnç gösterebilirler.

Kararlara Katılma: Üyeler arasında etkin katılım ve iletişim olduğunda gruplar daha verimli iş çıkarmaktadırlar.

Grubun Çekiciliği: Örgüt içinde kendi belirlediği hedefleri gerçekleştirme fırsatı bulma, kendini gerçekleştirme duygusu yaşama grubun çekiciliğini artırıcı etkenlerdendir.

Grup içi Roller: Bireyin örgütteki rollerini öğrenmesi örgütsel sosyalleşme sürecinde gerçekleşmektedir. Bu süreçte kişi örgütün kültürünü, değerlerini, normlarını ve bu rollerden beklenen davranışları öğrenmektedir.

Normlar: Farklı örgütlerde farklı değer ve normlar söz konusudur. Bir örgütteki normların büyük çoğunluğu yazılı değildir. Örgüt kültürü içinde sosyalleşme yoluyla öğrenilir.

Homojenlik ve Heterojenlik: Örgütlerde yaş, cinsiyet gibi çeşitlilik arttıkça alanında uzman kişilerden oluşan bu heterojenlik örgütte bir konunun farklı boyutlarda tartışılmasını ve farklı yöntemlerin uygulanmasını ve dolayısıyla yaratıcılığın gelişmesini beraberinde getirmektedir.

Karar Verme: Örgütte grup kararları ve bireysel kararlar alınmaktadır. Grup kararlarının en önemli dezavantajı ise sürecin zaman almasıdır.

Liderlik: Örgüt hiyerarşisinin herhangi bir kademesindeki lider başında bulunduğu grup için gerçekçi amaçlar belirlemelidir.