Modern Grafik Tasarım Tarihine

Modern sanat hareketleri, grafik tasarım bağlamının yanı sıra tipografi üzerinde bir anlayış ortaya koymuştur.

Toplumsal yaşam temelinde yeni kavram biçimlerini tanımlayan sanayi devrimi, modernleşme sürecinin hazırlayıcısı olarak değerlendirilmektedir.

Japon Ukiyo-e Baskıları

Grafik sanat tarihinde temel, Ukiyo-e illüstrasyon ve baskılarına dayandırılmaktadır.

Ukiyo-e ağaç blok baskı sanatının amacı, Japon kültürünün yanı sıra toplumsal ve tarihsel bağlamdaki görsel ifade belgeleri ortaya koymaktır.

Arts and Crafts Hareketi

Endüstri toplumunun anlayışına karşı gelen bir tavır ortaya koyan Arts and Crafts hareketi, duyarsızlaşan toplumun yanı sıra tasarımda estetik bir yapılanmayı amaçlamıştır.

Arts and Crafts hareketi, grafik tasarıma tipografi ve illüstrasyonu içeren bir iletişim misyonu yüklemiştir.

Fransız Art Nouveau Hareketi

Bir kültürel yenilenme ortaya koyan Arts and Crafts hareketi, sonuçsal çerçevede Art Nouveau hareketinin zeminini oluşturmuştur.

Seri üretimin nesnelerine karşı el işçiliğini savunan Art Nouveau hareketi, İngiltere çıkışlı modern tasarım hareketidir.

Art Nouveau, renkli litografinin grafik ürünlerde kullanılmasını Fransız afiş tarzı oluşmasındaki kaynak olarak kabul etmektedir.

Uluslararası Art Nouveau Hareketi

Yeni bir görselliğin zihinde biçimlenmesi üzerine anlayış geliştiren Art Nouveau, bir gelenekten kopma sürecini ifade etmektedir.

Uluslararası Art Nouveau hareketi, birçok Avrupa ülkesinde kent merkezli olarak farklı biçimlerde tanımlanmaktadır.

Almanya ’da “Jugendstil ” (Gençlik tarzı), Avusturya ’da “Secession ” (Ayrılıkçılık), İtalya ’da “Stile Liberty ”, İspanya ’da “Modernista ”, Hollanda’ da “Nieuwe Kunst ” ifadeleri, Art Nouveau hareketinin uluslararası tavrını açıklamaktadır.

Alman Ekspresyonizmi

Ekspresyonist sanat, 20. yüzyılın başlarında ( 1905- 25) sosyal, kültürel, toplumsal, ekonomik gelişimlerin doğrusallığında ortaya çıkmıştır.

Almanya merkezli ekspresyonist sanat; grafik, resim, edebiyat, film, mimarlık, tiyatro, müzik gibi birçok alanda kendini göstermiştir.

Ekspresyonist resim çerçevesinde sanatçının zihinsel durumunu yansıtan Ekspresyonizm, soyut ve ruhsal bir ifade biçimini (dışavurum) vurgular.

Fütürizm ve Dadaizm

Fütürizm (1909- 44), Filippo Tommaso Marinetti tarafından gerçekleştirilen İtalya merkezli sanat hareketidir.

Filippo Tommaso Marinetti’ nin manifestosunda Fütürizm, geçmişin negatif tutumlarını açığa çıkaran ve bu tutumu toplumsal bağlamlara meydan okuyarak daha da kışkırtıcı hale gelmiştir.

Tipografiyi okuma ve görme etkinliği olarak irdeleyen Fütürizm, esasında dışavurumcu bir ifade yansıtmaktadır.

Endü stri toplumu ve bilimin ortaya koyduğu yeni gerçekliklere karşı, sanat temelli düşünce biçimlerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini savunan manifesto, en temel sonuçlarını görsel sanatlar ve şiirde göstermiştir.

Dadaizm, estetik ve sosyal değerlere meydan okuyan bir sanat hareketidir.

Dada temel yaklaşımını; düzensizlik, anarşi, parçalamanın yanı sıra bölme, yapma, bozma gibi kavramlara dayandırmaktadır. Nitekim kolaj ve fotomontak tekniği, bu yaklaşımların bir sonucunu temsil etmektedir.

Dadaizm, I. Dünya Savaşı'nın yıkımlarına duyulan nefreti ortaya koymak ve Avrupa toplumunun yozlaşmasını protesto etmek amacıyla ortaya çıkan bir tepki hareketidir.

Süprematizm ve Konstrüktivizm

Süprematizm ve Konstr üktivizm, tarihsel bağlamda I. Dünya Savaşı ve Rus Devrimi sürecine dayandırılmaktadır.

Süprematizm ( 1913- 19) hareketinin temsilcisi Kazimir Malevich, resimsel betimlemeden öte duygunun dışavurumuna odaklanmıştır.

Geometrik nesnelerde endüstriyel malzeme kullanımına odaklanan Konstrüktivizm, grafik tasarımı toplumun esas kuvveti olarak değerlendirir.

Bauhaus ve Yeni Tipografi

Modernizmin merkezinde konumlanan Bauhaus, endüstri ve sanat arasındaki ortak bağlantıyı kuran bir tasarım hareketidir.

Modernist dönemin tasarım biçimi ve görsel duyarlılığını ortaya koyan Jan Tschichold, Yeni Tipografi'nin ilkelerinin yayılmasında kilit bir isimdir.

De Stijl ve Art Deco

De Stijl, I. Dünya Savaşı'nın etkileri sonucunda oluşan sosyal düzen içerisindeki kuşağın gereksinimlerine yanıt olarak Hollanda'da kurulmuştur.

1920'ler ve 1930'larda etkisini sürdüren Art Deco ise yalınlık, simetri, geometri, iki boyutluluk gibi kavramlar temelinde görsel bir dili tanımlar.

Wall Street Bunalımı ve Amerikan Tasarımı

Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşanan sosyal ve ekonomik çöküşü tanımlayan Wall Street Ekonomik Krizi, modernitenin bir sonucudur.

Yeniden Toparlanma politikaları, Ekonomik Kriz'in kontrol altına alınmasında çok boyutlu bir girişim ortaya koymaktadır.

Otto Neurath, Gerd Arntz ve Bilgilendirme Tasarımı

I. Dünya Savaşı sonucunda sosyal, politik, kültürel ve ekonomik hareketlilik bağlamında ortaya çıkan grafiksel ifade, bilgilendirme tasarımını açıklamaktadır.

Otto Neurath, Gerd Arntz gibi tasarımcılar, günümüz bilgilendirme tasarımı ve grafiklerinin oluşmasındaki temeller olarak değerlendirilmektedir.

Propaganda ve II. Dünya Savaşı

II. Dünya Savaşı'nın propaganda aracı afişler, savaş öncesinde Amerikan ulusunun milliyetçi ve mücadeleci anlayışını harekete geçirmek amacıyla iletişimin görsel unsuru olarak bir tanıtım kampanyasına hizmet etmiştir.

İsviçre Tasarım Okulu

Sanat ve tasarımı ifade etmede en iyi ülke olarak tanımlanan İsviçre, modernist kültür ve felsefe bağlamında temel bir anlayış ortaya koymuştur.

İsviçre'nin sınırlar ötesi yaklaşımı, Uluslararası Tipografik Üslubu tanımlamıştır.

Uluslararası Tipografik Üslup, grid sistemine dayalı nesnel bir tasarım anlayışı ortaya koymaktadır.

Tarihsel sürecin devamında oluşan post -modern tasarım anlayış, Uluslararası Tipografik Üslubun resmi tavrına tepkisel bir yanıttır.